Limburgs Museum


Toegevoegd: 30-1-2002 Activiteiten in het Limburgs Museum: Foto's van Guido Paulussen vanaf
1 maart a.s.


STILLE STALLEN, LEGE LANDSCHAPPEN

Sef Derkx

De fotos van Guido Paulussen, te zien in het Limburgs Museum in Venlo van 1 maart tot 1 april a.s., zingen een blues. Soms ingetogen, nauwelijks hoorbaar, dan weer schril snerpend als een krijtje op een schoolbord. Een blues in zwart-wit. Vooral in zwart, heel veel zwart. Vanwege de stemming. Guido Paulussen zoekt de onttakeling en verloedering. Van leegstaande stallen en schuren bij boerderijen, waarop misschien nog wel mensen wonen, maar waar het boerenbedrijf al lang geleden is gestaakt. Tientallen van die boerderijen bezocht hij in Zuid-Limburg. Proefde de sfeer, zag details, lette op het licht dat naar binnen streek door kieren en vuile raampjes en werd getroffen door de poëzie van het verval. Mensen staan er niet op de fotos. Ook niet op de tweede serie die Paulussen maakte van de industriële rafelrand rond onder andere Seraing, Tilleur, Sclessin en Winterslag, waar de zware industrie sporen trok en trekt in het domein van het dagelijkse leven. Maar het is juist het ontbreken van mensen, waaruit het menselijk drama spreekt dat als een onderstroom de fotos lijkt te verbinden.

Guido Paulussen (Maastricht 1939) werkte van 1972 tot 1993 bij de NOS. Eerst als cameraman, later als programmamaker. Hij vervaardigde speelfilms en tal van documentaires, vooral voor kunstprogrammas als Beeldspraak, Op Zicht en Nederland-C. Vanaf 1988 was hij vijf jaar lang verantwoordelijk voor alle kunstonderwerpen van Klokhuis, het jeugdprogramma dat nog steeds dagelijks wordt uitgezonden. Op 54-jarige stapte hij uit het omroepbedrijf en keerde terug naar Limburg, naar het gehucht Klein-Genhout. De filmer werd fotograaf. Een overstap. Bij film wordt het verhaal immers verteld in 24 beelden per seconde, terwijl het bij een foto altijd gaat om één opname die bovendien ook nog vaak moet worden vervaardigd in een fractie van een seconde. In de eerste jaren als fotograaf legde hij zich vooral toe op reisfotografie. Hij bezocht Cuba, Portugal en Sri Lanka. Reisbestemmingen die een plaats kregen in zijn fotografisch oeuvre. Op het verpauperde Cuba van Fidel Castro werd hij geraakt door het verval. Hij raakte steeds meer gefascineerd door oude gebouwen die hun oorspronkelijke functie hadden verloren en die door de tand des tijds van vorm en betekenis waren veranderd.

De eerste fabriek die hij fotografeerde, was een verlaten steenbakkerij in de buurt van Wijk bij Duurstede. Hij was er toevallig bij uitgekomen. Getroffen door de sfeer ging Paulussen bewust op zoek naar meer van dit soort locaties. In Limburg vond hij de verlaten stallen en in België uitgestrekte fabriekscomplexen en bijbehorende woonwijken. Door intensief te werken met licht wordt het desolate van de plek gesublimeerd tot een nieuwe schoonheid. De fotos van Guido Paulussen ogen somber, er wordt meer verzwegen dan verteld, maar in hun zwijgzaamheid zijn ze veelzeggend.