VPRO
Amerikanen bestempelen NAVO als .irrelevant.
NAVO-raad ontgoocheld door Amerikaanse kritiek
Op het hoogste niveau binnen de NAVO, de NAVO-raad, zijn de afgelopen
weken buitengewoon harde woorden gevallen tussen de Amerikanen en de
Europeanen. Dit bericht het VPRO-radioprogramma Argos (radio 1,
vrijdag 22 februari 2002). Tijdens een geheime informele bijeenkomst
van de NAVO-ambassadeurs op 18 januari in Brussel bestempelde de
invloedrijke Amerikaanse senator Lugar, daarbij bijgevallen door de
Amerikaanse NAVO-ambassadeur, het Atlantische bondgenootschap ronduit
als .irrelevant. indien het de bestrijding van het internationale
terrorisme niet als de voornaamste taak gaat aanpakken. De Europese
NAVO-ambassadeurs reageerden ontgoocheld op deze uitlatingen.
Nederland heeft de NAVO-raad op 20 januari een zogenaamd .non-paper.
voorgelegd in een poging de kloof te overbruggen en het dreigende
uiteenvallen van de NAVO te voorkomen.
De Nederlandse defensiedeskundige prof. Rob de Wijk, als een van de
weinige buitenstaanders op 18 januari aanwezig bij de NAVO-raad, ziet
de bijeenkomst als teken dat het bondgenootschap zich in een zeer
ernstige crisis bevindt. .Ik loop al twintig jaar mee in dit vak en
heb dit nog niet eerder meegemaakt., zegt hij. Volgens De Wijk was
afgesproken dat niets van de bijeenkomst naar buiten zou worden
gebracht, maar tot zijn verbijstering viel er gisteren een door een
Amerikaanse .Information Officer. opgesteld .Conference Report. bij
hem in de bus. Hierdoor voelt ook De Wijk zich nu vrij om openlijk
over de bijeenkomst in Brussel te vertellen, waar .keiharde taal. werd
gesproken. Die is volgens De Wijk ook als zodanig terug te vinden in
het door de Amerikanen rondgestuurde verslag. .Er staat dat de
boodschap van de Amerikanen aan de NAVO-ambassadeurs is: als de NAVO
niet volstrekt zijn koers bijstelt en zich niet aanpast de nieuwe
dreigingen na 11 september dan wordt de NAVO irrelevant en zal de NAVO
de Amerikaanse steun verliezen..
De Wijk, die naast de Nederlandse NAVO-ambassadeur Patijn de enige
Nederlander was op de bijeenkomst op 18 januari, heeft de indruk dat
de Amerikanen het verslag bewust naar buiten hebben gebracht,
kennelijk met de bedoeling om duidelijk te maken hoe ernstig de crisis
in het bondgenootschap is. Het verslag is volgens de
Clingendael-deskundige en oud-topambtenaar van het Ministerie van
Defensie in .ongebruikelijk ondiplomatieke taal. opgesteld. .Normaal
gesproken probeer je als er dermate grote meningsverschillen zijn
binnen een organisatie dat toch een beetje met de mantel der liefde te
bedekken. Dat is nu gewoon niet meer gebeurd.. Uit het verslag blijkt
.dat er een duidelijke consistente boodschap was van alle Amerikaanse
sprekers: als de NAVO zich niet aanpast dan zal ze irrelevant worden..
De slotconclusie in het verslag is volgens De Wijk .dat er absoluut
geen Europese visie was hoe je de NAVO relevant kunt houden.. De
republikeinse senator Lugar, die, net als De Wijk, op de bijeenkomst
een inleiding hield, zei nadrukkelijk dat hij zijn tekst had
gecoördineerd met president Bush.
Tweede Kamerlid Jan Hoekema (D66) heeft minister Van Aartsen van
Buitenlandse Zaken gevraagd of de Kamer inzage kan krijgen in het
.non-paper. dat Nederland - volgens informatie die Argos deze week
uit buitenlandse diplomatieke bron kreeg . op 20 januari heeft
verspreid onder de NAVO-ambassadeurs. .Het is een typisch Nederlandse
poging, overigens zeer gewaardeerd., zegt hij .om als vriend van
Amerika en tevens als Europees land die brug te slaan naar de
Verenigde Staten.. Hoekema vindt het .belangrijk om ook als parlement
te weten wat minister Van Artsen doet. met het oog op de actuele
crisis binnen de NAVO.
Telefoon redactie Argos: 035 67 12 360 (eventueel VoiceMail
inspreken)
22 feb 02 16:33