Dienst uitvoering en toezicht Energie

Notulen bijeenkomst klankbordgroep Elektriciteitsmarkt 19 februari 2002

Aanwezigen: dhr Haenen, dhr Dings, mevr Van der Pluijm, dhr Timmerije, dhr Compter, dhr Oyevaar, dhr van de Vijver, mevr Van Beukering, dhr Fransen, dhr Bosman, dhr Rensen, dhr Zweemer, dhr Van den Heuvel, dhr Zijlstra, dhr Maas, dhr Van der Lippe, dhr Vrolijk en mevr Neef.

Agenda
Functioneren van de metermarkt
Vrijkomen van de 2002 groep

Functioneren van de metermarkt
DTe vraagt de klankbordgroepleden naar hun mening over het functioneren van de metermarkt.

Reacties uit de klankbordgroep
Eén van de partijen beschrijft de huidige stand van zaken. Deze partij geeft aan dat de helft van de klanten die wilden switchen en ook daadwerkelijk zijn geswitcht, over een aangepaste meter beschikt. De andere helft wordt verrekend op grond van profielen. Het feit dat de helft van de klanten over een aangepaste meter beschikt, wil niet zeggen dat ook het dataverkeer in de helft van de gevallen op de juiste wijze verloopt. Het niet goed verlopen van het dataverkeer vormt momenteel het grootste probleem ten aanzien van bemetering. De meeste problemen worden veroorzaakt door het feit dat er 21 netbeheerders zijn die ieder een eigen protocol opstellen. De eisen die in het protocol worden gesteld zijn vaak metergebonden. Dat betekent dat het protocol bepalend is voor de meter die moet worden geplaatst. In de ogen van een aantal partijen belemmeren de protocollen in dat opzicht de werking van de vrije metermarkt. Daarnaast levert het gebrek aan duidelijkheid aangaande de verdeling van verantwoordelijkheden een groot probleem op volgens een aantal partijen. In de wet is neergelegd dat de netbeheerder de verantwoordelijkheid heeft meetgegevens te verzamelen, zo stellen zij. Die verantwoordelijkheid wordt door de verschillende netbeheerders op verschillende wijzen ingevuld. Uit de wet en de Meetcode blijkt onvoldoende hoe ver die verantwoordelijkheid strekt. Wie is verantwoordelijk voor gegevens verzameling, voor gegevens verzending, voor tijdige aanlevering van de gegevens? In dat opzicht zou de Meetcode moeten worden verduidelijkt volgens een aantal partijen. Duidelijk moet worden welke partijen (klanten, leveranciers, netbeheerders, meetbedrijven) welke rechten en plichten hebben. Tevens wordt aangegeven dat in de Meetcode duidelijker neergelegd zou moeten worden welke meetgegevens op welke wijze moeten worden aangeleverd. Er wordt nog opgemerkt dat het wijzigen van de Meetcode niet dé oplossing is. Er zullen vooral goede afspraken tussen de netbeheerders onderling en tussen de netbeheerders en de meetbedrijven moeten worden gemaakt. Eén van de partijen merkt nog op dat het niet verwonderlijk is dat de Meetcode onvoldoende duidelijkheid biedt. De Meetcode is opgesteld ter facilitering van een vrije energiemarkt. Bij het opstellen van de Meetcode is geen rekening gehouden met het vrij worden van de metermarkt.
Eén van de partijen verduidelijkt het niet goed werken van de metermarkt met een voorbeeld. Er wordt uitgelegd dat er voor het installeren van een (nieuwe) meter bij een klant een aantal technische gegevens nodig. Sommige gegevens zijn alleen bekend bij de netbeheerder. Sommige netbeheerders brengen voor het verkrijgen van die gegevens kosten in rekening, anderen niet. Ook worden er door sommige netbeheerders kosten in rekening gebracht voor het gebruik van meetpanelen. Hierdoor worden de kosten soms zo hoog dat het voor een klant niet langer aantrekkelijk is om een ander meetbedrijf dan het meetbedrijf van de netbeheerder in te huren. Er moet duidelijk worden gemaakt, zo merkt één van de partijen op, welke kosten door de netbeheerder in rekening mogen worden gebracht voor dit soort zaken. Eén van de partijen merkt op dat het feit dat de kosten voor datacollectie in het transporttarief zijn verweven de situatie niet makkelijker maakt. Het belang van de vrije metermarkt voor netbeheerders is dan ook gering. Een vrije metermarkt is echter wel van groot belang voor de vrije klant, zo merkt één van de aanwezigen op. Een bedrijf kan bijvoorbeeld aan energiemanagement gaan doen, wanneer hij daar een geschikte meter voor heeft. Dit kan meerwaarde voor hem opleveren. De kosten voor datacollectie zou volgens enkele partijen moeten worden afgesplitst van het transporttarief.

Er wordt kort gesproken over het verloop van de onderhandelingen tussen de netbeheerder en de meetbedrijven. Eén van de partijen zegt het opmerkelijk te vinden dat wanneer er in contact wordt getreden met de netbeheerder, daar het meetbedrijf van de moedermaatschappij altijd bij aanwezig is.

In verband met het functioneren van de metermarkt wordt gesproken over de haalbaarheid van de 1 april 2002 deadline. Op 1 april 2002 moet een ieder die valt in de tweede fase liberalisering een gecontracteerd vermogen van 100 kW of meer heeft in ieder geval opdracht hebben gegeven tot het plaatsen van een op afstand uitleesbare meter. In het algemeen wordt opgemerkt dat het heel erg lastig zal zijn de 1 april 2002 deadline te halen. Naar verwachting van de partijen zal bij diegenen die voor 1 januari 2002 een opdracht tot het vervangen van de meter hebben gegeven voor 1 april 2002 een op afstand uitleesbare meter zijn geplaatst. Voor diegenen die op dit moment nog geen opdracht tot het vervangen van de meter hebben gegeven zal 1 juli 2002 niet eens haalbaar zijn. Volgens één van de partijen gaat het om een zeer substantieel deel van de afnemers dat nog niet eens opdracht tot het vervangen van de meter heeft gegeven.
Er wordt gevraagd wat er moet gebeuren wanneer vrije klanten niet op 1 april 2002 een op afstand uitleesbare meter hebben. Er wordt opgemerkt dat ze in juridische zin zouden kunnen worden afgesloten. Deze optie wordt echter als niet reëel beschouwd. Er zal een gezamenlijke actie van de netbeheerders en leveranciers op touw moeten worden gezet. Hoe die er dan precies uit moet zien is nog onduidelijk. Eén van de partijen merkt op dat er leveranciers zijn die zich richting de netbeheerder borg hebben gesteld voor de klant dat er op 1 april 2002 een op afstand uitleesbare meter bij de klant is geplaatst. Als de klant er tegen die tijd niet zelf voor heeft gezorgd, zal de leverancier voor een meter zorgen.

Vrijkomen van de 2002 groep
Dit agendapunt wordt ingeleid door het PVE:
Vanaf 1 januari 2002 moeten partijen die willen switchen kunnen switchen. De switch heeft in het begin tot veel problemen geleid. Deze problemen werden veelal veroorzaakt door falende of niet gereed zijnde ICT-systemen. Switches werden om die reden handmatig verwerkt. De afhandeling van switches in het middensegment verloopt steeds beter. Voor groene stroom klanten zijn de problemen lastiger op korte termijn te verhelpen. Voor het faciliteren van de switch van groene stroom klanten zijn wijzigingen in de systemen voor beschermde afnemers vereist. De switches van groenklanten zullen voorlopig dan ook nog handmatig worden verwerkt. Zolang het om een klein aantal switches gaat is dit geen probleem, zodra het om een groter aantal gaat wordt het echter lastiger.
Ook het toekennen van EAN-codes verloopt steeds vlotter. Naar verwachting heeft iedere klant voor de zomer een EAN-code. Echter zolang het aansluitingenregister niet op orde is, is het lastig EAN-codes te koppelen aan meetgegevens en leverancier. DTe vraagt partijen op deze inleiding te reageren.

Reacties uit de klankbordgroep
Een aantal partijen merkt op dat het niet goed verlopen van de switches leidt tot forse onbalansen. Wanneer een partij ervan uitgaat dat de switch is uitgevoerd, terwijl dit niet het geval is en hij zet toch energie op het net voor deze klant leidt dat tot onbalans. Sommige netbeheerders reageren pas na een maand op een switchverzoek, terwijl daar een termijn van 5 dagen voor staat. Naast het feit dat deze late reacties resulteren in onbalans maakt een dergelijk late reactie het ook extra lastig prognoses te maken.

Een andere groep spreekt haar verontwaardiging uit. Hoe kan het dat de netbeheerders niet klaar zijn terwijl al sinds de inwerkingtreding van de Elektriciteitswet bekend was dat er op 1 januari 2002 een grote groep afnemers vrij zou worden. Vervolgens wordt uitgelegd dat leveranciers alle door de netbeheerders gevraagde gegevens op het juiste tijdstip aanleverden, maar dat de netbeheerder de switch niet kon faciliteren en vervolgens een brief zond aan de klant die wilde switchen, met de boodschap dat zijn leverancier de switch niet kan regelen.

Er wordt nog opgemerkt dat er door netbeheerders aansluit- en transportovereenkomsten met klanten worden gesloten zonder dat daarin EAN-codes worden vermeld. Dit is onwerkbaar voor leveranciers. Bij die netbeheerders die gebruik maken van een modelovereenkomst zijn minder switchproblemen dan bij die netbeheerders die geen modelovereenkomst gebruiken. Het maakt het nog onwerkbaarder wanneer er meerdere EAN-codes aan één klant worden gekoppeld, en dat gebeurd op dit moment. Ter oplossing van dit probleem wordt voorgesteld de EAN-code te koppelen aan de postcode en het huisnummer. Er wordt nog aangevuld dat er ook EAN-codes van 17 cijfers worden verstuurd (door netbeheerders) terwijl een EAN-code standaard uit 18 cijfers bestaat.

Er wordt uitgelegd dat netbeheerders zich bewust waren van het niet soepel verlopen van switchprocedure. Daarom is de datum vanaf wanneer van leverancier kan worden geswitcht verlegd naar 1 februari 2002. Echter, ook op 1 februari waren de meeste netbeheerders nog niet klaar. Overigens was door PVE voorgesteld alleen te switchen per de eerste van de maand. Er wordt opgemerkt dat dit enkel een voorstel is en geen verplichting. Een aantal partijen geeft aan zich benadeeld te voelen door dit voorstel. Het is lastig uit te leggen aan de klant dat er alleen per de eerste van de maand kan worden geswitcht en er wordt daardoor omzet misgelopen.

Verder wordt er door één van de partijen onder de aandacht gebracht dat er netbeheerders zijn die de switch ongeldig verklaren, wanneer een switchende klant de opzegtermijn waaraan hij bij zijn huidige leverancier is gebonden niet respecteert. Er wordt opgemerkt dat een netbeheerder niet anders kan, omdat hij, wanneer hij de switch wel goedkeurt, meewerkt aan een onrechtmatige daad.

Er wordt nog kort ingegaan op het functioneren van de groenmarkt. Het feit dat nog steeds notaverlegging wordt voorgesteld op de groenmarkt leidt tot nadelen voor de (nieuwe) aanbieders, zo zeggen een aantal partijen. Zij zijn al inkoopverplichtingen aangegaan, hebben de programmaverantwoordelijkheid van de te beleveren klant overgenomen, etc.. Wanneer ze niet mogen of kunnen overgaan tot daadwerkelijke belevering van die klant leiden zij financiële schade. Eén partij vertelt dat traditionele partijen voor de financiële schade die ten gevolge van notaverlegging ontstaat worden gecompenseerd. Hij vermeldt daarbij dat nieuwkomers niet voor een dergelijke compensatie in aanmerking komen.

DTe neemt de discussie over en vraagt wat er moet gebeuren nu ook de 15 februari 2002 deadline niet is gehaald. (EnergieNed had toegezegd dat alle problemen die er waren uiterlijk 15 februari 2002 zouden zijn opgelost.)

Reacties uit de klankbordgroep
Eén van de partijen antwoord daarop dat inmiddels ongeveer 98% van de verzoeken om te switchen zijn afgehandeld. Andere partijen achten dit onmogelijk. Volgens hen is slechts 50% afgehandeld. Volgens één van de partijen zou DTe met de betrokken partijen om tafel moeten gaan zitten om een oplossing te zoeken. Een aantal praktische zaken moeten zo snel mogelijk worden geregeld.

Aan deze notulen kunnen geen rechten worden ontleend