Ingezonden persbericht
Investeerders claimen miljoenen van Bolivia voor terugdraaien
waterprivatisering
Dubieuze rol voor Nederland
Amsterdam, 18 februari 2002 -- Het terugdraaien van de
privatisering van de watervoorziening van Cochabamba,
de derde stad van Bolivia, is een van de bekendste
recente 'overwinningen' in de strijd tegen neo-liberale
globalisering. Het door Bechtel (VS) en Edison (Italië)
geleide consortium Aguas del Tunari verwierf in november
1999 een 40-jarige concessie voor de watervoorziening in
Cochabamba. Een volksopstand tegen extreme
tariefsverhogingen dwong het bedrijf om zich een paar
maanden later weer uit Cochabamba terug te trekken. Via
de in Amsterdam geregistreerde brievenbusfirma
International Water Holdings B.V. eisen
hoofdbelanghebbenden Bechtel en Edison nu van de
straatarme Boliviaanse regering het buitensporig hoge
bedrag van 25 miljoen US$ aan schadevergoeding.
De geclaimde 25 miljoen dollar is ruim drie keer de waarde van
de investering zelf. Bechtel en Edison hebben elk een belang van
50% in International Water Holdings B.V. In het jaarverslag
over 2000 van deze brievenbusfirma, is de voor Aguas del
Tunari opgevoerde totale boekwaarde 7,613 miljoen euro
(opgesplitst in 4.744 miljoen euro materiële vaste activa en
2.869 miljoen euro aan vorderingen)
Volgens het aanvankelijk geheime contract tussen Aguas del
Tunari en de Boliviaanse overheid, zouden bewoners van
Cochabamba geen onbetaald gebruik meer mogen maken van
eigen putten en oppervlakte-water, aangezien het nieuwe
concern het monopolie had op al het drinkwater in de hele
provincie. De reactie van bewoners, vakbonden,
boerenorganisaties etc. was fel. Grote demonstraties, waartegen
hard werd opgetreden door leger en politie, mondden in april
2000 uit in een daadwerkelijke bezetting van de stad door meer
dan 100.000 mensen. Er vielen honderden gewonden en een 17-
jarige jongen, Victor Hugo Daza, werd door een scherpschutter
van het leger doodgeschoten. Door het verzet van de bevolking
werd de privatisering, die nota bene onder druk van de
Wereldbank was doorgezet, de facto ongedaan gemaakt.
In de hele wereld werd deze strijd met bewondering bekeken.
De volksorganisaties die tegen de privatisering in opstand
kwamen, hebben niet alleen de privatisering weten terug te
draaien, maar bovendien een democratisering van het
drinkwaterbeleid van de stad doorgevoerd door de instelling van
een gekozen 'waterraad'.
Aguas del Tunari onderhandelt al bijna twee jaar met de
Boliviaanse regering over een schadevergoeding voor het
opschorten van de concessie. Op 12 december 2001 heeft
International Water Holdings B.V., als hoofdaandeelhouder van
Aguas del Tunari (55%), deze schadeclaim ter 'bemiddeling'
voorgelegd aan het International Center for Settlement of
Investment Disputes (ICSID), een afdeling van de
Wereldbank. Daarbij wordt een beroep gedaan op de
Nederlands-Boliviaanse investeringsbeschermingsovereenkomst.
Volgens bronnen in Bolivia heeft de Boliviaanse regering tot nu toe weten te voorkomen dat de zaak door het ICSID in behandeling is genomen. Belangrijk argument daarbij zou zijn dat de Nederlandse holding ten tijde van het afsluiten van de concessie nog niet bestond. Naar verluidt is het contract voor de concessie in november 1999 getekend door een op de Kaaiman- eilanden gevestigde holding "International Water". Deze brievenbusfirma is later 'overgenomen' door het op 8 december 1999 in Nederland opgerichte International Water Holdings B.V.
De voor investeerders gunstige bilaterale
investeringsbeschermingsovereenkomst tussen Nederland en
Bolivia vormde voor Bechtel en Edison - naast het gunstige
Nederlandse belastingklimaat - waarschijnlijk een belangrijke
reden om de Amsterdamse brievenbusconstructie te hanteren.
International Water Holdings B.V. is trouwens niet de enige
'Dutch Connection' waar een luchtje aan kleeft. Op 8 februari
maakte de Amerikaanse Bankruptcy Authority bekend dat het
een onderzoek is gestart naar de meer dan 120 Nederlandse
vennootschappen waarvan het failliet verklaarde Amerikaanse
energiebedrijf Enron zich bediende.
Volksorganisaties in Bolivia en organisaties die actief zijn in de
internationale anti-globaliseringsbeweging, hebben verklaard zich
te zullen verzetten tegen uitbetaling van schadevergoeding aan
het concern. De web-site van het Democracy Centre
Later dit voorjaar zal in Amsterdam een internationaal tribunaal
plaatsvinden, waarop de multinationals, de Wereldbank en de
Nederlandse Staat aangeklaagd zullen worden. Ook is er een
video beschikbaar over het 'wateroproer' in Cochabamba.
De SP heeft vandaag, 18 februari, schriftelijke kamervragen
gesteld over de Nederlandse rol in deze zaak.
Voor meer informatie kunt u terecht bij: XminY
Solidariteitsfonds (Kees Hudig) Keizersgracht 132, 1015 CW
Amsterdam tel 020-6279661, e-mail: kh@xminy.nl