Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu
Bilthoven, 8 februari 2002
PB03/02
Buikgriep bij Nederlandse bevolking in kaart gebracht
Infectie van het maagdarmkanaal (buikgriep) vindt op grote schaal
plaats in Nederland. Jaarlijks worden naar schatting 4,5 miljoen
mensen getroffen door buikgriep. Het Norwalk-like virus blijkt de
grootste boosdoener. Dit zijn de voornaamste conclusies van
epidemioloog drs. Matty de Wit in haar proefschrift. Zij hoopt vrijdag
8 februari 2002 te promoveren aan de Universiteit van Amsterdam. Het
onderzoek van De Wit is uitgevoerd bij het Centrum voor
Infectieziekten Epidemiologie (CIE) van het Rijksinstituut voor
Volksgezondheid en Milieu (RIVM).
Voor het proefschrift zijn twee epidemiologische onderzoeken
uitgevoerd waarmee het aantal gevallen van buikgriep en zijn
ziekteverwekkers in Nederland in kaart zijn gebracht. Er werd een
onderzoek in de Nederlandse bevolking (1999) uitgevoerd en een
onderzoek bij patiënten die de huisarts bezochten met klachten van
buikgriep (1996-1999). Op basis van deze onderzoeken wordt geschat dat
jaarlijks 4,5 miljoen mensen buikgriep krijgen. Buikgriep wordt
gekenmerkt door diarree en overgeven. Hoewel het om een relatief mild
ziektebeeld gaat dragen de hoge aantallen bij aan een belangrijke
gezondheidslast. Ongeveer 220.000 mensen bezoeken de huisarts.
In de Nederlandse bevolking bleek dat 15 % van de buikgriepgevallen
werd veroorzaakt door infectie met het Norwalk-like virus (NLV) en
rotavirus, 5 % door infectie met een bacterie (Salmonella en
Campylobacter) en 6 % door infectie met een parasiet (o.a. Giardia
lamblia). Uit het onderzoek van patiënten die de huisarts bezochten
met klachten van buikgriep bleek Campylobacter de meest voorkomende
ziekteverwekker (10 %). In dit onderzoek is de bijdrage van de
verschillende verwekkers anders, omdat het om ernstig zieke patiënten
gaat en bovendien voor relatief veel nuljarige patiënten een huisarts
wordt geconsulteerd.
In meer dan 10% van de NLV infecties is het waarschijnlijk dat voedsel
(of water) de bron van besmetting was. Preventieve hygiëne maatregelen
bij voedselbereiders kunnen buikgriep mogelijk terugdringen. Verder
vindt verspreiding van de virussen voornamelijk plaats door contact
van patiënten met anderen, zowel binnen als buiten het eigen
huishouden.
In Nederland is het beleid met name gericht op het terugdringen van
bacteriële infecties die buikgriep veroorzaken. Uit dit proefschrift
blijkt, gezien het grote aantal virusinfecties, dat maatregelen tegen
de verspreiding van virusinfecties gewenst zijn. Daarnaast werken
bestaande maatregelen voor het terugdringen van infecties met
bacteriën als Campylobacter en Salmonella maar ten dele. Enerzijds
zullen besmettingsbronnen bij voedselproducenten moeten worden
aangepakt en anderzijds zal de keukenhygiëne bij de consument
verbeterd moeten worden.
Het proefschrift 'Epidemiology of gastroenteritis in The Netherlands'
van drs. Matty de Wit is te bestellen via Ponsen en Looijen B.V.
Wageningen. ISBN nr. 90-6464-098-x.
Noten voor de redactie:
Voor meer informatie kunt u terecht bij de afdeling
Communicatie van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu
(RIVM).
Postbus 1 (Antonie van Leeuwenhoeklaan 9)
3720 BA Bilthoven
Telefoon 030-274 2560/4288
Fax 030-274 4471
E-mail: info@rivm.nl