Wim van Velzen
Persbericht drs Wim van Velzen
Straatsburg, 6 februari 2002
Verklaring van de Raad over het op 27 december 2001 genomen besluit
inzake maatregelen ter bestrijding van het terrorisme
Het Parlement heeft op 6 februari 2002 ingestemd met de twee
kaderbesluiten over een definitie van terrorisme en over een
Europees aanhoudingsbevel. Over de oorspronkelijke voorstellen van
de Commissie was het Parlement al eerder geraadpleegd en toen had
het met een aantal amendementen zijn zorgen geuit over
verschillende aspecten die de rechten van de burger zouden kunnen
beknotten. In de nieuwe voorstellen waarover de Raad van ministers
overeenstemming hebben bereikt, zijn deze bedenkingen grotendeels
uit de weg geruimd.
Raadsvoorzitter en staatssecretaris voor Europese zaken Ramón DE
MIGUEL meent dat het Spaanse standpunt bekend is. Spanje is een
groot pleitbezorger van een Europese justitiële ruimte. Spanje is
bereid zo goed mogelijk contact met het Parlement te onderhouden.
De terrorismegroep heeft een vertrouwelijk verslag opgesteld met 34
organisaties. Dat was een uitvloeisel van een eveneens
vertrouwelijk rapport over bedreigingen. Het voorzitterschap heeft
nu besloten dat verslag openbaar te maken en aan het EP te sturen.
De Raad is volgens het verdrag niet verplicht het EP hierover te
raadplegen. Maar het voorzitterschap wil het EP zoveel mogelijk
betrekken bij zaken op het gebied van justitie en binnenlandse
zaken.
De Europese Commissie
Commissaris Antonió VITORINO werkt al meer dan een jaar aan deze
maatregelen en wil snel tot een afronding komen. Hij dankt het
Belgisch voorzitterschap voor zijn inspanningen in deze zaak. Het
aanhoudingsbevel komt in de plaats van de uitleveringsprocedures
die nu bestaan. In Tampere was het al de bedoeling dat dat niet
alleen voor terrorisme zou gelden maar ter vervanging van de
uitleveringsprocedures zou dienen. De dubbele strafbaarstelling
voor 32 misdrijven waarop een gevangenisstraf van minstens drie
jaar staat, wordt afgeschaft. Voor een groot deel is dat gebaseerd
op de Europol-conventie, die geratificeerd is door alle lidstaten
en dus ter democratische controle is voorgelegd aan de nationale
parlementen. Het gaat om samenwerking tussen de magistraten en
rechters van de lidstaten met naleving van de fundamentele rechten.
Het doel is de afschaffing van administratieve lasten bij de
uitleveringsprocedures en een versterking van de justitiële ruimte.
De definitie van terrorisme, terroristische organisaties en
deelname aan terrorisme is zeer nauwkeurig. De EU moet een eigen
stem en één stem laten horen, met name voor de VN-conventie ter
bestrijding van terrorisme op wereldschaal. Het is demagogisch te
zeggen dat het doel is om bijvoorbeeld
anti-globaliseringsdemonstraties te bestraffen. De verklaring van
de Raad bevestigt dat het kaderbesluit niet is gericht tegen mensen
die actie voeren om democratische waarden te beschermen. De tekst
ook bevredigend waar het gaat om de fundamentele vrijheden.
Het aanhoudingsbevel leeft nauwkeurig de principes na in het
verdrag en het handvest van grondrechten van de EU. Het is niet
mogelijk iemand uit te leveren naar een land waar de kans bestaat
dat deze persoon wordt gemarteld of de doodstraf krijgt of
onmenselijk behandeld wordt. Het amendement over de habeas corpus
kan een averechts effect hebben. In de juridische systemen van de
lidstaten, het Europese verdrag over de rechten van de mens en in
het handvest staan de voorwaarden voor arrestatie en
inhechtenisneming.
Vitorino hoopt dat de kaderbesluiten in mei formeel in werking
kunnen treden, zodat het arrestatiebevel in januari 2004 van kracht
is en de definitie van terrorisme in januari 2003. Het wederzijds
vertrouwen in elkaars rechtssystemen is de sleutel tot succes. Dit
jaar komt de Commissie nog met een mededeling over de mininumnormen
voor het procesrecht in de EU. Daarvoor komt er een
discussiedocument, dan online op de site van de Commissie in te
zien is. Daarin staat een aantal vragen centraal, zoals taalkundige
bijstand, juridische bijstand, strafregels, bewijslast,
alternatieven voor aanhouding en voorarrest.
Meer informatie: Wim van Velzen.Tel. 00-33 388175623
of Eduard Slootweg, voorlichter. Tel: 00-32 75 721 280