Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek


Lichaam wapent zich tegen kanker
4 februari 2002
Dr. Ton Schumacher van het Nederlands Kanker Instituut gaat een methode ontwikkelen die het afweersysteem wapent tegen kanker. De methode moet een gat dichten in de defensie van het eigen afweersysteem. NWO en het NKI geven in totaal bijna ¤ 1,4 miljoen PIONIER-subsidie.

Het lichaam kan tot nu toe nog niet worden beschermd tegen kanker. Het afweersysteem beschermt met hulp van vaccins het lichaam wél tegen bacteriën en virussen, maar niet tegen de lichaamseigen eiwitten die op kankercellen voorkomen. Onderzoekers onder leiding van Ton Schumacher gaan nu proberen om het afweersysteem te wapenen tegen kanker. Zij manipuleren de T-cellen van het afweersysteem zodat deze kanker kunnen herkennen en vernietigen.

Voor de herkenning van afwijkende cellen gebruiken T-cellen een T-cel-receptor. Elke T-cel heeft een andere receptor. Het repertoire van T-cellen en daarmee van receptoren is beperkt. Zo zijn er weinig T-cellen die tumorcellen herkennen. De onderzoekers gaan proberen om dit gat in de defensie te dichten.

Eerst isoleren de wetenschappers in het lab T-cel-receptoren die tumorcellen efficiënt herkennen. Vervolgens worden de genen die coderen voor deze T-cel-receptoren ingebracht in T-cellen. De onderzoekers hebben deze T-cellen uit de patiënt gehaald en plaatsen deze na manipulatie weer terug.

Een groot deel van het onderzoek in de komende jaren zal zich richten op preklinisch werk. Hierin bestuderen de onderzoekers de haalbaarheid en mogelijke bijeffecten van de strategie. De eerste proeven met muizen zijn zeer bemoedigend en onlangs gepubliceerd (Kessels et al. Nature Immunol 2: 957-961 (2001).

Ton Schumacher (Heemskerk, 1965) studeerde in 1988 cum laude af in de medische biologie aan de UvA. Hij promoveerde in 1992 cum laude aan de VU op onderzoek naar het afweersysteem uitgevoerd binnen het Nederlands Kanker Instituut. Promotor was prof. dr. Hidde Ploegh. Na zijn promotie werkte Schumacher aan het Massachusetts Institute of Technology in de Verenigde Staten. Vanaf 1996 tot heden verricht hij onderzoek bij het Nederlands Kanker Instituut op de afdeling immunologie. Schumacher schreef onder andere in Science, Nature en Cell en heeft een octrooi op zijn naam staan.


---

Nadere informatie bij
dr. Ton Schumacher (NKI, Afdeling Immunologie)
tel. 020 5122072 of 5122055
fax 020 5122057
e-mail t.schumacher@nki.nl
internet www.nki.nl/research/schumacher.htm


--
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO)
Afdeling Voorlichting en Communicatie
Postbus 93138
2509 AC Den Haag
Telefoon (070) 344 07 13
Fax (070) 385 09 71
E-mail news@nwo.nl
Internet algemeen http://www.nwo.nl
Internet pers en publiek http://www.nwo.nl/wetenschapsplein