Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut
Het weer nader verklaard
Nieuwe El Niño op komst
(links / El Nino site / Seizoensverwachtingen / Klimaatpagina )
Het
lijkt erop dat in de loop van dit jaar een nieuwe El Niño op gang
komt. Voorspellingen zijn lastig in deze tijd van het jaar, maar het
meest waarschijnlijk is een duidelijke opwarming aan het eind van het
jaar. Het is echter onwaarschijnlijk dat die El Niño even sterk wordt
als vijf jaar geleden toen de wereld één van de sterkste ooit (sinds
1850) beleefde. Toch heeft ook een zwakkere El Niño duidelijke
gevolgen voor het weer. Dit voorjaar wordt droger weer verwacht op de
Filipijnen en Thailand, later ook in Oost-Indonesië. Noord-Mexico
heeft juist meer kans op regen. Grote delen van Zuid-Amerika en het
noordwesten van de Verenigde Staten hebben een grotere kans op warmer
weer dan normaal, terwijl het zuiden van de VS wat koeler blijven.
Het ontstaan van een El Niño is gekoppeld aan twee voorwaarden:
*In de eerste plaats moet er in het westen van de Stille Oceaan meer
warm water zijn dan normaal. De passaatwinden stuwen continu het door
de zon opgewarmde oppervlaktewater richting Indonesië. Daar ontstaat
een dikke laag warm water terwijl langs de kust van Peru juist koel
water bovenkomt.
*Ten tweede moet het warmere water naar Zuid-Amerika teruggeduwd
worden . In sommige jaren woeden in dit gebied gedurende de regentijd
(oktober tot en met april), westerstormen die tegen de richting van de
passaat in het water terugduwen naar Zuid-Amerika. De opwarming daar
houdt zichzelf in stand: een El Niño is geboren.
Het warmere water is al een tijd aanwezig, maar de afgelopen maanden
passeerden er in dit gebied een tweetal westerstormen, een minder
sterke in oktober en een krachtige in december. Door deze laatste
storm is het diepere water halverwege de Stille Oceaan nu al zo'n 4
graden warmer dan normaal. Verwacht wordt dat het gebied met warmer
water in februari bij de kust van Zuid-Amerika aankomt en het begin
van een El Niño inluidt.
Hoe sterk die El Niño wordt is moeilijk met zekerheid te voorspellen.
De sterkte van een El Niño wordt aangegeven met de Niño 3 index. Dat
is de afwijking in graden Celsius van het normale gemiddelde van de
zeewateroppervlaktetemperatuur van het gebied tussen 5S en 5N en
tussen 150W en 90W in de oostelijke equatoriale Pacific. Het
rekenmodel van het Europees Centrum (ECMWF) voorspelde in december
1996 voor mei 1997, toen de vorige zeer sterke El Niño begon, een
Niño3-index van 1,5 met een sterke toename in de laatste maanden. De
afgelopen december berekende het ECWMF voor mei 2002 een iets minder
spectaculaire stijging, maar toch nog tot een index van 1,0. Dat klopt
aardig met de eerdere schatting dat nu iets minder warm water klaar
staat dan in 1996 en met het geringer aantal westerstormen in de
afgelopen maanden.
Hoe het verder gaat met El Niño hangt sterk af van de westen winden
bij Zuidoost-Azië in de komende maanden. Het stormseizoen duurt nog
tot april en een paar nieuwe stormen zijn al voldoende om de El Niño
veel sterker te maken. Anderzijds kan een sterkere oostenwind de
ontwikkeling van El Niño juist verzwakken. Helaas is dit aspect van
het weer nog niet goed te voorspellen en kan pas in april een
betrouwbare verwachting worden gegeven over de sterkte van de nieuwe
El Niño.
* El Niño could return in months (BBC-news)
Met dank aan Gerrit Burgers en Geert Jan van Oldenborgh,
Oceanografisch Onderzoek
El Niño in het weer nader verklaard
Index het weer nader verklaard
Laatste wijziging: 1 februari 2002
Vragen en reacties:
Harry Geurts, PR & Voorlichting KNMI
Copyright © KNMI