Rijksuniversiteit Groningen
29 jan 2002
Uit Persinformatie
Nummer 16 29 januari 2002
Periode 7 t/m 13 februari 2002
Jaarboek 2000 Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen
Nu nog maar een minderheid van 2,5% van de bevolking lid is van een politieke partij, dringt zich meer dan ooit de vraag op wie of wat de partijen 'vertegenwoordigen'. Sinds de afschaffing van het districtenstelsel, de opkomst van de moderne massapartij en de televisie is het voor individuen zonder partijlidmaatschap nagenoeg uitgesloten nog volksvertegenwoordiger te worden.
In de tijd van de verzuiling stond daar de overtuiging tegenover dat
de partij de kern was van een 'volksdeel', en dat de parlementaire
vertegenwoordiger van dat volksdeel 'een van ons' was. Die overtuiging
is tegenwoordig vrijwel verdwenen; de vanzelfsprekende band tussen
volksvertegenwoordigers en hun achterban is verloren gegaan. In die
zin hebben partijen hun representatieve functie verspeeld. Maar op
welke manier kunnen de partijen dan nog wel 'representatief' zijn, en
hoe zou men aan het begin van de 21-ste eeuw representeren of
vertegenwoordigen moeten opvatten? Of is de politieke partij aan het
eind gekomen van haar levenscyclus en is zij terug bij haar ontstaan
aan het einde van de negentiende eeuw, toen haar verschijning eveneens
veel negatieve reacties opriep?
Als de partij inderdaad haar langste tijd heeft gehad, zijn er dan
alternatieve vormen van vertegenwoordiging denkbaar, zoals 'virtuele
representatie' via internet, of selectie van volksvertegenwoordigers
door het lot zoals in het oude Athene? Zo nee, maakt de partij dan een
metamorfose door waarbij ze haar achterban niet minder maar anders
gaat representeren - niet via organisaties maar via de media,
internet, opiniepeilingen en kiezersonderzoek? En wat heeft dat voor
gevolgen voor de interne organisatie van de partij?
Aan de hedendaagse politieke representatie is het Jaarboek 2000 Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen gewijd. Een aantal bekende auters laat hun licht over dit thema schijnen:
F.R. Ankersmit
, De hedendaagse politieke partij. Van representatie van de kiezer
naar zelf-representatie; H. te Velde, De spiegel van de negentiende
eeuw. Partij, representatie en geschiedenis; R.A. Koole, Interne
partijdemocratie en representatie; H. Anker, Politieke representatie
en electoraal onderzoek door politieke partijen, A.P.M. Lucardie,
Representatie zonder partijen. De vergeten alternatieven; P. Kalma,
Politieke partijen en de civil society. Een onderbelicht
representatieprobleem; C.W. de Vries, De noodzakelijke heruitvinding
van de vertegenwoordigende democratie. Over parlement en politieke
partijen in de netwerksamenleving; J. de Beus, De smalle politieke
partij. Een synthetische en polemische uitleiding.
Titel
Jaarboek 2000 Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen
Auteur
samensteller: dr. G. Voerman
Uitgave
Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen (DNPP), RUG
Bestellen
12 overmaken op gironummer 28 13 720, t.n.v. Bibliotheek
Rijksuniversiteit Groningen o.v.v. Jaarboek DNPP 2000
Informatie
DNPP, Oude Boteringestraat 52, 9712 GL Groningen, tel. (050)363 68 30,
fax (050)363 72 56, e-mail: dnpp@ub.rug.nl , website: www.dnpp.nl