NAi
NAi-persbericht, 17 december 2001
Clip City
Ruimte, architectuur en de stad in muziekvideo's
tentoonstelling
Van 26 januari tot en met 14 april 2002 in de Balkonzaal
Michael en Janet Jackson in een miljoenen kostende hightech ruimte, de Rolling Stones als reuzen banjerend door de skyline van New York, Jamiroquai dansend in een witte kubus. Ruimte en architectuur spelen een steeds grotere rol in muziekvideo's. Niet alleen worden bestaande architectuur en stedelijke omgevingen als decor gebruikt, maar een groeiend aantal clipregisseurs creëert ook een nieuwe ruimtelijkheid. Een intrigerend voorbeeld hiervan is 'Virtual Insanity' van regisseur Jonathan Glazer. In een afgesloten witte kubusvorm danst Jamiroquai op een bewegende vloer. Door toevoegingen van meubilair en andere elementen krijgt deze ruimte in al haar eenvoud een steeds wisselende dimensie. 'Virtual Insanity' en andere clips met een opvallende ruimtelijke vormgeving zoals 'Scream' van Michael en Janet Jackson, zijn te zien in de tentoonstelling Clip City, van 26 januari tot en met 14 april 2002 in het Nederlands Architectuurinstituut (NAi). Deze tentoonstelling in de Balkonzaal is georganiseerd in het kader van het International Filmfestival Rotterdam (IFFR) en sluit aan op 'Exploding Cinema', dat dit jaar de muziekvideo als onderwerp heeft.
clips Muziekvideo's hebben een grote impact; naast het verkopen van
muziek, worden trends voor kapsels, kleding en accessoires gelanceerd.
Ook beïnvloeden clips de perceptie van seksueel en maatschappelijk
gedrag. Een muziekvideo verkoopt in slechts drie minuten behalve een
cd dus ook een levensstijl. Omdat de clip afhankelijk is van
intrigerende en pakkende beelden om de verwende kijker te blijven
boeien, is het bij uitstek het medium waarin geëxperimenteerd wordt
met beeldtaal, vormentaal en ruimte. Clip City laat zien welke
architectonische en ruimtelijke middelen regisseurs inzetten om een
verleidelijk, vervreemdend of juist abstract beeld te creëren.
Beeldkeuzes brengen daarnaast een bepaalde sfeer of imago over op de
kijker. Dit gebeurt aan de hand van hightech ruimten, vervreemdende
omgevingen of juist zeer herkenbare plekken, zoals New York. In de
tentoonstelling zullen ruim twintig muziekvideo's, geprojecteerd op
vijf schermen, een flitsend beeld geven van de verrassend vele
manieren waarop clipregisseurs gebruik maken van stad, architectuur en
ruimte. Thema's zijn onder meer digitale en virtuele ruimten, New York
en de anonieme en vervreemdende stad.
Virtual Insanity Naast de bestaande stad of architectuur, is de
kunstmatig gevormde ruimte een zeer belangrijk decor. Deze kan uit een
speciaal gebouwde set of een digitaal gevormde ruimte bestaan. Zo
regisseerde Mark Romanek voor Michael en Janet Jackson de zeven
miljoen dollar kostende video 'Scream', waarin broer en zus zich op
een enorm geabstraheerd en tot in detail vormgegeven ruimteschip
bevinden. In de opbouw van de clip wordt het gebruik van deze ruimten
steeds aangekondigd met 'meditation', 'recreation' en 'media', waarna
de artiesten van deze science fiction ruimten gebruik maken. In de
muziekvideo 'The Child' (2000) van regisseurs Hi5 wordt geheel
grafisch een beeld van de ruimte gegeven, doordat gebouwen, straten en
stoepen met teksten worden benoemd. Juist met summiere middelen wordt
hier een illusie van ruimte gegeven.
New York Na 11 september is het voor iedereen duidelijk dat een stad
wordt gekenmerkt door iconen en sferen en wat het betekent als deze
beeldmerken verdwijnen. Evenals New York hebben steden als Las Vegas,
Miami, Parijs en Londen een zeer herkenbaar stadsbeeld en staan ze
synoniem voor een bepaalde (levens)cultuur. Het kiezen van een
dergelijke achtergrond met bijbehorend imago, bepaalt dan ook in grote
mate de uitstraling van een muziekvideo. In 'Devils' Haircut' (1996)
van Mark Romanek en 'Love Is Strong' (1994) van David Fincher lopen
respectievelijk Beck en The Rolling Stones (als reuzen) door de
straten van China Town, langs de billboards op Times Square en door
Central Park. Zij tonen het beeld van een vrije, dynamische en
multiculturele stad.
vernietigende krachten Vormt de stad voor vele kunstenaars, fotografen
en schrijvers een bron van inspiratie, voor anderen staat ze synoniem
voor de zelfkant van de maatschappij. In de videoclips van regisseurs
Jonathan Glazer (U.N.K.L.E., 'Rabbit In Your Headlights') en Chris
Cunningham (Leftfield, 'Afrika (Shox)') wordt een weinig rooskleurig
beeld van de stad en maatschappij gegeven. De eerste clip speelt zich
af in een verkeerstunnel, waar een geestelijk zieke man steeds opnieuw
wordt aangereden. In de tweede video loopt een man doelloos en
verloren door een anonieme stad. Telkens wanneer hij zijn evenwicht
verliest en op de grond valt, raakt hij delen van zijn lichaam kwijt.
Beiden zijn 'outcasts' en zijn ten prooi gevallen aan de
grootschaligheid en anonimiteit van de stad. Geestelijk en lichamelijk
raken zij geamputeerd door de vernietigende krachten van de stedelijke
context.
---
Het videoprogramma is samengesteld door Femke Wolting - Submarine.
Voor de Rotterdamse Museumnacht op 2 maart 2002 heeft het NAi een
speciaal programma in petto: een spektakel dat zich afspeelt in het
spanningveld tussen geluid, beeld, jongerencultuur en architectuur,
met het NAi-gebouw in de hoofdrol...
Tijdens de tentoonstelling 'Clip City' zal de afdeling Educatie van
het NAi een workshop organiseren waarin de interactie tussen muziek en
architectuur centraal zal staan.
Deze tentoonstelling in de Balkonzaal is georganiseerd in het kader
van het International Filmfestival Rotterdam (IFFR) en sluit aan op
'Exploding Cinema', dat dit jaar de muziekvideo tot onderwerp heeft.
Het videoprogramma is samengesteld door Femke Wolting/Submarine.
---
meer informatie NAi publieksinformatie
Voor nadere informatie en beeldmateriaal kunt u zich wenden tot de
afdeling communicatie van het NAi (Lidewij de Koekkoek, Martine
Heijnen, Astrid Karbaat, Cornelis Krul), tel 010-4401271, fax
010-4366975, e-mail: info@nai.nl.
---
NAi
Nederlands Architectuurinstituut - Museumpark 25 - 3015 CB Rotterdam
tel. 010-4401200 - fax 010-4366975 - info@nai.nl
veranderd: dinsdag, 18 december 2001