Gemeente Utrecht
KEUZE UIT TWEE VISIES IN REFERENDUM OVER STATIONSGEBIED UTRECHT
In beide plannen: nieuw station, uitbreiding van het muziekcentrum, water terug in de singel.
KEUZE UIT TWEE VISIES IN REFERENDUM OVER STATIONSGEBIED UTRECHT
De twee referendabele plannen voor het Stationsgebied in Utrecht zijn klaar. Het college van burgemeester en wethouders van Utrecht heeft de twee plannen voor de aanpak van het stationsgebied vastgesteld. In gelijkwaardige termen en zonder voorkeur of volgorde:
Plan 1 en Plan A. De plannen laten de keus uit twee visies voor de herontwikkeling van het gebied rondom Hoog Catharijne, Centraal Station en Jaarbeurs. In plan 1 komt er één centrale centrumboulevard die loopt van Vredenburg tot en met het Jaarbeursterrein. In plan A komt er naast een kleinere centrumboulevard een tweede as, die vooral de westelijke wijken beter met het centrum en de oude binnenstad verbindt. Als de gemeenteraad eind februari met de plannen instemt, kan de Utrechtse kiezer op 15 mei 2002 in een raadplegend referendum zijn voorkeur aangeven. De gemeente kan daarna het plan dat de meeste stemmen krijgt laten uitwerken in een concreet Masterplan.
De plannen die het college heeft vastgesteld moeten beide leiden tot een grondige opknapbeurt en vernieuwing van het stationsgebied. Het college wil het gebied rond het station weer aantrekkelijk, toegankelijk en veilig maken. Daarnaast wil het de mogelijkheden die er zijn voor wonen, werken en winkelen benutten. Deze dankt het centrum van Utrecht aan de centrale ligging met het drukste station van Nederland en de ruimte die onder andere open plekken nog bieden. Beide plannen voorzien in de bouw van nieuwe winkels, woningen en kantoren. De hoeveelheid en de onderlinge verhouding verschillen in Plan 1 en Plan A. Ook komt er in beide plannen een zelfde nieuwe stationsterminal voor trein, tram, bus en taxi, een helemaal nieuw of uitgebreid muziekcentrum en op een of ander wijze water in een vernieuwde gracht of singel. Mocht de gemeente t.z.t. besluiten ook een nieuwe bibliotheek te bouwen, dan is daarvoor in beide plannen tot 2006 een plek voor gereserveerd. Financieel is er nu geen rekening mee gehouden.
In plan 1 komen bijna alle commerciële en publieke voorzieningen in
het gebied met hun entree te liggen aan één centrale as; de zogenaamde
centrumboulevard van (inter)nationale betekenis. In de visie van Plan
1 ontstaat een dicht bebouwd stadshart langs de centrale as met
duidelijke contrasten met de omgeving. De ambitie in deze visie is om
de problemen en de potenties binnen de grenzen van het gebied zelf op
te lossen en te benutten. De centrumboulevard loopt van het
Merwedekanaal in het westen tot het Vredenburg, door het hart van het
Jaarbeursterrein, de nieuwe Stationsterminal en Hoog Catharijne.
Doordat in plan 1 het Muziekcentrum Vredenburg verhuist naar het
Smakkelaarsveld, kan de centrumboulevard aan de zijde van de
binnenstad uitwaaieren en bij het Vredenburg aansluiten op de
structuur van de oude binnenstad. De sfeer is er één van allure, de
architectuur is gedurfd en vernieuwend, de kleuring in het gebied is
stenig en er wordt veel gebruik gemaakt van water in de vorm van
nieuwe en bestaande grachten en kanalen, maar ook fonteinen. De
Caharijnesingel krijgt het karakter van een gracht met kades. In plan
1 komen 850 woningen, 240.000 m2 nieuwe kantoren, 45.000 m2 winkels en
ondersteunende horeca, diverse vormen van vermaak en 40.000 m2
cultuur- en publieksvoorzieningen. Plan 1 kan een positief saldo
opleveren van EUR 15 miljoen en in ongeveer tien tot vijftien jaar
worden gerealiseerd.
In de visie van Plan A krijgt het centrum van Utrecht twee aantrekkelijke assen. Naast de Centrumboulevard , die wat kleiner is dan in plan 1, komt er een tweede corridor die zorgt voor een betere verbinding van vooral de westelijke stadswijken met het station en de binnenstad. De opzet van plan A is bijna overal ruimer, omdat de voorzieningen worden verspreid over een groter gebied. De bebouwing wordt minder dicht; de overgangen naar de omringende wijken zijn geleidelijker. De ambitie is om de problemen en potenties binnen en aan de randen van het gebied op te lossen en te benutten. De centrumboulevard loopt ook hier van het Merwedekanaal tot aan het Vredenburg. Doordat het Muziekcentrum in Plan A op de bestaande plek wordt uitgebreid, blijft de Centrumboulevard tot het eind toe één centrale route. Om van de tweede verbindingsas, de stadscorridor, een aantrekkelijke verbindingsroute te maken, wordt het huidige Westplein een stuk kleiner gemaakt en verdwijnt het verkeer hier voor een groot deel onder de grond. De sfeer in Plan A moet er één worden van een ontspannen gebied vol verrassingen, midden in de stad. De architectuur is functioneel, kwalitatief hoog en overzichtelijk. De Catharijnesingel krijgt zo veel mogelijk het karakter van een echte singel met groene taluds. In Plan A komen 1700 woningen, 190.000 m2 nieuwe kantoren, 35.000 m2 winkels en ondersteunende horeca, diverse vormen van vermaak en 40.000 m2 cultuur en publieksvoorzieningen. Omdat er een extra as komt, is Plan A voor de gemeente duurder dan Plan 1. Plan A vergt een investering van EUR 91 miljoen over een periode van ongeveer twintig jaar.
De beide plannen zijn opgebouwd als een stedenbouwkundige visie en bieden een raamwerk, waarbinnen de gemeente zelf en vastgoedeigenaren in het gebied hun eigen plannen en projecten kunnen ontwikkelen, op voorwaarde dat deze binnen de visie en het raamwerk passen. De gekozen planrichting wordt na het referendum uitgewerkt tot stedenbouwkundig Masterplan.
Plan 1 en Plan A zijn mede tot stand gekomen na een uitgebreid participatietraject met deskundigen, belanghebbenden en belangstellenden van vooral in maar deels ook buiten de stad. Het is de bedoeling ook bij de verdere inkleuring van het Masterplan geïnteresseerde Utrechters te betrekken.
Utrecht, 21 januari 2002