Ministerie van Algemene Zaken
Ministerie van Justitie
Persbericht Ministerraad
18 januari 2002
HARDE AANPAK DRUGSSMOKKEL
Het kabinet gaat de bestrijding van de drugssmokkel via Schiphol fors intensiveren. Voorop staat
daarbij het onderscheppen van drugs in Nederland, op de Nederlandse Antillen en Aruba.
Zogenoemde risicovluchten op Schiphol zullen daarom regelmatig integraal gecontroleerd gaan
worden. Op de Nederlandse Antillen en Aruba zal honderd procent controle op uitgaand verkeer het
uitgangspunt zijn. De capaciteit bij Douane, Koninklijke Marechaussee, Openbaar Ministerie en de
rechtbank wordt uitgebreid met ongeveer honderd man. Verder wordt er op Schiphol, de
Nederlandse Antillen en andere locaties extra capaciteit voor de detentie van drugssmokkelaars
gecreëerd. Het gaat in Nederland om het beschikbaar stellen van detentiecapaciteit oplopend tot
meer dan 100 cellen op 1 maart a.s. Per direct zijn er 24 cellen beschikbaar. Vanaf ongeveer 1 maart
a.s. komt er tijdelijke noodcapaciteit buiten het gevangeniswezen beschikbaar met minimaal 350
plaatsen. In de laatste wordt het wettelijk mogelijk meerdere personen in één verblijfsruimte te
plaatsen. Voor deze bijzondere noodvoorziening voor drugskoeriers wordt gebruik gemaakt van
personeel van buiten de Dienst Justitiële Inrichtingen. Met deze intensivering is voorshands op
jaarbasis een bedrag gemoeid van tenminste 50 miljoen Euro. Voor de uitvoering van het plan van
aanpak is intussen een projectmanager benoemd. Dit zijn de hoofdpunten uit het `plan van aanpak
drugssmokkel' waarmee de ministerraad op voorstel van minister Korthals van Justitie heeft
ingestemd.
De drugssmokkel wordt langs twee sporen bestreden: het voorkomen van smokkel naar Schiphol
enerzijds en inbeslagneming van drugs en opsporing, berechting en detentie van drugskoeriers
anderzijds.
Voorkomen
Het `Twinproject' heeft tot doel om op zo kort mogelijke termijn de criminele organisaties die zich
bezighouden met de drugssmokkel vanaf de Nederlandse Antillen in kaart te brengen en vervolgens
te ontmantelen. Nederland, de Nederlandse Antillen en Aruba zullen hun visumbeleid harmoniseren
en meer visumplichten invoeren. Paspoorten van Nederlanders, Arubanen en Antillianen die
worden aangehouden als smokkelaars kunnen worden ingetrokken. Controles op vluchten naar
Schiphol vanaf de Nederlandse Antillen worden opgevoerd tot een honderd procent controle op
uitgaand verkeer. Extra celcapaciteit in de Bon Futuro-gevangenis kan worden gebruikt door 30 tot
40 bewakers aan te trekken. Nederland zal dat ondersteunen. Voor de opsporing van drugs op de
Antillen zal Justitie aldaar technische apparatuur ter beschikking stellen. Verder zal worden bezien
hoe luchtvaartmaatschappijen kunnen bijdragen aan de bestrijding van smokkel.
Justitiële aanpak op Schiphol
Het kabinet wil met de intensivering van de controles van vluchten bereiken dat de pakkans van
smokkelaars zo groot wordt dat smokkel op Schiphol voor criminele organisaties niet langer
aantrekkelijk is.
Openbaar Ministerie
De capaciteit van het Openbaar Ministerie wordt voor deze geïntensiveerde aanpak uitgebreid met
9 fte Officieren van Justitie en 36 fte ondersteunend personeel. Het Schipholteam, dat is het team
van Koninklijke Marechaussee en Douane dat drugssmokkel op de luchthaven opspoort, wordt
uitgebreid met in totaal 50 fte.
Zittende magistratuur
Ter vergroting van de zittingscapaciteit van de rechterlijke macht zal de bevoegdheid van
alleensprekende rechters bij de rechtbanken en de hoven worden uitgebreid. De politierechter wordt
bevoegd te oordelen over zaken waarvoor een straf is geëist tot maximaal 1 jaar (nu is dat nog 6
maanden). Ook bij de hoven komt er een alleensprekende rechter die bevoegd wordt in zaken tot 6
maanden. Dat betekent dat meer drugskoerierszaken waarover nu nog meestal de meervoudige
kamer moet oordelen voor rekening gaan komen van de politierechter. Alle andere rechtbanken en
hoven in Nederland worden aangewezen als nevenzittingsplaats in strafzaken van de rechtbank
Haarlem en het hof Amsterdam. Daardoor kunnen de overige gerechten zaken overnemen van de
overbelaste rechtbank van Haarlem en het hof van Amsterdam. Tevens wordt op korte termijn
vanuit de gerechten van Amsterdam, Alkmaar en Utrecht bijstand verleend aan Haarlem
Detentiecapaciteit
Voor de intensivering van de handhaving op Schiphol moet de detentiecapaciteit worden uitgebreid.
Er komen bijzondere noodvoorzieningen in samenwerking met het ministerie van Defensie voor
minimaal 350 plaatsen. Deze zullen vanaf 1 maart beschikbaar komen. Daartoe wordt er een
`Tijdelijke regeling penitentiaire capaciteit drugskoeriers' in het leven geroepen. Op basis hiervan
kunnen bijzondere noodvoorzieningen op alternatieve locaties worden gerealiseerd. De capaciteit
van deze voorzieningen zal minimaal 350 bedragen, maar met een mogelijkheid om deze uit te
breiden. Alleen voor deze voorzieningen wordt het wettelijk mogelijk om meerdere gedetineerden
in één ruimte te plaatsen. Het regime in deze bijzondere noodvoorzieningen zal uiterst beperkt zijn,
doch voldoen aan de hiervoor geldende minimale internationale vereisten. Voor deze voorzieningen
wordt ander personeel ingezet dan het reguliere personeel van de justitiële inrichtingen.
Op 1 maart komen 50 politiecellen beschikbaar, vanaf 1 april uitgebreid met 25. Daarnaast komen er rond de 110 extra cellen van de Koninklijke Marechaussee beschikbaar, waaronder 90 mobiele cellen op Schiphol. Op 1 maart zijn er minimaal 20 cellen extra beschikbaar.
Tevens zal er in de periode vanaf maart meer reguliere detentiecapaciteit beschikbaar komen binnen
het huidige gevangeniswezen. Op 1 februari betreft dat 35 plaatsen en nogmaals 35 plaatsen een
maand later. In totaal loopt het aantal beschikbare cellen op tot circa 600 in maart 2003. De
uitbreiding van de reguliere detentiecapaciteit legt een druk op de beschikbare personele capaciteit
binnen de Dienst Justitiële Inrichtingen. De uitbreiding past binnen de met de bonden gemaakte
afspraken. Het plaatsen van meer dan één persoon op één cel binnen het reguliere gevangeniswezen
is niet aan de orde.
Overige
Per 1 maart a.s. wordt het wettelijk mogelijk verdachten van drugssmokkel met röntgenfotografie
en echoscopie in het lichaam te onderzoeken. Een wetswijziging die dat mogelijk maakt treedt dan
in werking. Verder wordt het mogelijk verdachten tot maximaal tien dagen in een daartoe geschikte
politie cel in hechtenis te houden. Een wetsvoorstel daartoe ligt bij de Raad van State. Voor de
implemenatie van het plan van aanpak heeft de minister van Justitie inmiddels een projectmanager
aangesteld.
RVD, 18.01.02