Artis

Lezingen
Artis heeft een uitgebreid lezingenprogramma over gevarieerde onderwerpen. Deze lezingen worden gehouden in het Artis Planetarium. Daarnaast zijn er ook vele activiteiten.

* Dieren en de VOC - dinsdag 15 januari 2002 - Planetarium
* Nieuws uit de kosmos - woensdag 16 januari 2002 - Planetarium
* Big History - dinsdag 5 februari 2002 - Planetarium
* AARDE, een planetaire visie - dinsdag 19 februari 2002 - Planetarium

* Pulsar precisie - dinsdag 5 maart - Planetarium
* Natuur en cultuur in de Stille Zuidzee - dinsdag 19 maart 2002 - Planetarium

* Nieuws uit de kosmos - woensdag 20 maart 2002 - Planetarium
De lezingen beginnen om 20.00 uur. De zaal is vanaf een half uur voor de aanvangstijd van de lezing geopend. Bij avondlezingen en avondvoorstellingen wordt voor niet-kaarthouders entree geheven: 7,50. Vaak is er enkele weken voor de lezing meer informatie te vinden onder persberichten.
Dieren en de VOC - dinsdag 15 januari 2002, 20.00 uur - Planetarium

Dr. Maarten Th. Frankenhuis, directeur Artis

Voor veel buitenlandse gasten is Amsterdam synoniem voor Nederland, een verstedelijkt dorp vol verbazingwekkende cultuur en architectuur. De rijkdom, die al dat moois mogelijk maakte, is vooral te danken aan de Verenigde Oostindische Compagnie, in 1602 en dus 400 jaar geleden opgericht.

Maar de VOC zorgde ook voor een druk verkeer van zowel Europese als exotische dieren en planten. Enerzijds bracht de retourvloot uit het voormalig Nederlands Indië grote aantallen exotische dier- en plantensoorten naar Europa. Die gretig hun weg vonden naar botanische tuinen, vorstelijke en rondreizende menagerieën, naturaliënkabinetten en rijke kooplieden. Anderzijds werden op de heenreis naar de Oost dieren meegenomen, helaas met vaak negatieve gevolgen voor de natuur. Zo werden op diverse eilanden geiten en varkens afgezet die, evenals ontsnapten katten en ratten, grote schade aanrichtten aan de kwetsbare inheemse flora en fauna op die eilanden. Ook bejaging door hongerige zeelieden onderweg een zware tol geëist onder veel endemische eilandsoorten. Zoals de dodo, de uitgestorven reuzenduif van Mauritius.
Big History- dinsdag 5 februari 2002, 20.00 uur - Planetarium

Dr. Fred Spier, Universiteit van Amsterdam

De afgelopen decennia is het steeds duidelijker geworden dat de geschiedenis van het heelal, ons zonnestelsel, de aarde, het leven en de mensheid alleen in
onderlinge samenhang kunnen worden begrepen. De opkomst van Big History wereldwijd, van oerknal tot olifant.

Na de pauze wordt de sterrenhemel van de maand vertoond. AARDE, een planetaire visie - 19 februari 2002, 20.00 uur - Planetarium

Prof. Dr. Harry N.A. Priem, Hoogleraar planetaire geologie Universiteit Utrecht en curator Artis Geologisch Museum

De aarde is een unieke planeet in ons zonnestelsel. Zij onderscheidt zich van de andere hemellichamen door de overvloed aan vloeibaar oppervlaktewater, de samenstelling van de dampkring (te veel zuurstofgas en te weinig kooldioxide), de alomtegenwoordigheid (op en nabij het oppervlak) van het Leven in al zijn verschijningsvormen, en het bezit van een uitgestrekte continentale korst. Maar er zijn ook opvallende overeenkomsten. Zo hebben onze naaste buren, Venus en Mars, in geologisch opzicht veel met de aarde gemeen. En ook zijn er aanwijzingen dat na de vorming van ons zonnestelsel, meer dan 4½ miljard jaar geleden, de condities op aarde en Mars gedurende vele miljoenen jaren niet zo verschillend waren.

Deze lezing gaat dieper in op de verschillen èn overeenkomsten tussen de aarde en de andere planeten van ons zonnestelsel. Pulsar precisie - dinsdag 5 maart 2002, 20.00 uur - Planetarium

Joeri van Leeuwen, Sterrenkundig Instituut Universiteit Utrecht

Pulsars zijn heel bijzondere sterren. Ze zijn een miljard maal zwaarder dan de aarde, maar slechts 20 km in doorsnee. Daarbij draaien ze extreem snel rond, soms honderden malen per seconde. Toch zijn er nu ook rond pulsars planeten gevonden. Joeri van Leeuwen staat stil bij de geboorte en de woelige levensloop van dit wonderlijke astronomische fenomeen.

Na de pauze wordt de sterrenhemel van de maand vertoond. Natuur en cultuur in de Stille Zuidzee - dinsdag 19 maart 2002, 20.00 uur - Planetarium

Drs. J.W. Charlotte Vermeulen, Artiscoordinator Internet

Zomer 2001 vertrok Artisbioloog Charlotte Vermeulen voor vijf maanden, in het spoor van Polynesiërs, Melanesiërs, Kapitein Cook en andere ontdekkingsreizigers, naar verschillende eilandrijken in de Stille Zuidzee. Om er op zoek te gaan naar de vraag, hoe de natuur in de driehoek tussen Hawaii, de Solomoneilanden en Paaseiland al die menselijke invasies heeft doorstaan. En, wat de gevolgen waren van de door hen geïntroduceerde planten en dieren voor de oorspronkelijke flora en fauna van die eilanden.

Naast de menselijke bewoners van die eilanden en hun cultuur komt ook de natuur, met baltsende bultruggen, gravende grootpoothoenders en vuurspuwende vulkanen, in deze dialezing uitgebreid aan de orde. Nieuws uit de kosmos - woensdag 16 januari, 20 maart, 15 mei, 21 augustus, 16 oktober en 18 december, 20.00 uur.

Govert Schilling, wetenschapsjournalist

Bijna dagelijks maken astronomen melding van bijzondere ontdekkingen. Mede dankzij de nieuwe generatie krachtige telescopen en zeer geavanceerde ruimtesondes zijn ze in staat om nog verder en nog nauwkeuriger het heelal te bekijken. Wetenschapsjournalist Govert Schilling presenteert tijdens deze zes avondlezingen het allerlaatste astronomische nieuws, heet van de kosmische naald. Voor wie bij wil blijven!
Na de pauze wordt een programma van het Planetarium vertoond. Meer informatie in het persbericht.