SP

'Liberalisering openbaar vervoer op dood spoor'

persbericht

Rotterdam 11 januari 2002

SP-rapport: 'Liberalisering openbaar vervoer op dood spoor'

Directie en commissarissen van de NS zijn terecht opgestapt. Dat blijkt uit het zojuist verschenen rapport 'De uitverkoop van het openbaar vervoer' van het wetenschappelijk bureau van de SP. De NS-directie heeft met instemming van de Raad van Commissarissen immers jarenlang bezuinigd op materieel, onderhoud en personeel om mooie winstcijfers te krijgen. Die cijfers moesten het bedrijf aantrekkelijk maken voor de gang naar de beurs. Het gevolg is dat de laatste jaren het aantal vertragingen met sprongen is toegenomen en de treinuitval steeds omvangrijker wordt.

De onderzoekers, drs Nico Schouten en dr Ronald van Raak, oordelen dat ook de overheid schuldig is aan de geweldige problemen bij de NS. Jarenlang heeft zij broodnodig onderhoud en vernieuwing van de infrastructuur verwaarloosd. Ook heeft zij onderdelen van het bedrijf uit elkaar getrokken, om concurrentie op het spoor te krijgen. Hierdoor is van efficiënte samenwerking tussen de onderdelen geen sprake meer. Dit heeft mede bijgedragen aan de omvangrijke vertragingen en aan de buitengewoon slechte sfeer in het bedrijf, waarvan reizigers en personeel de dupe zijn.

Niet alleen in het spoorvervoer, maar ook in het stads- en streekvervoer worden de doelen die met de liberalisering en privatisering werden geoogd, geenszins gehaald. Bezuinigen en afschuiven van de verantwoordelijkheid op private ondernemingen heeft ook hier de service aan de reizigers verslechterd in plaats van verbeterd. Het gevolg is dat de betrokken ondernemingen gaan bezuinigen op financieel minder rendabele trajecten. Dit gaat, zo blijkt uit dit onderzoek, ten koste van het publieke rendement van het openbaar vervoer: veel regulier vervoer wordt vervangen door belbusjes en vervoer voor ouderen en gehandicapten verslechterd. De overheid heeft haar invloed op dit deel van het openbaar vervoer goeddeels verloren en kan niet goed controleren of de subsidies wel goed zijn besteed.

De schrijvers stellen dat het publieke belang ernstig wordt verwaarloosd. Het openbaar vervoer is erg belangrijk voor de mobiliteit van mensen en de ontlasting van het wegennet. Dit is ook voor de Nederlandse economie van belang. Met de fixatie op winstcijfers is het publieke belang buitengewoon slecht gediend, zo moet nu worden vastgesteld. Hoogwaardig openbaar vervoer zal ook in de toekomst subsidiëring uit de algemene middelen eisen. Daarom moet de overheid het vervoer weer in eigen handen krijgen, zo stellen de onderzoekers voor. De privatiseringen in het stads- en streekvervoer dienen te worden teruggedraaid en de Nederlandse Spoorwegen moeten weer een staatsbedrijf worden.

'De uitverkoop van het Openbaar Vervoer'

Schrijvers: dr Ronald van Raak en drs Nico Schouten Uitgave: Wetenschappelijk Bureau SP
Vijverhofstraat 65
3032 SC Rotterdam
tel. 010-2435559
e-mail: onderzoek@sp.nl

Het rapport is te downloaden vanaf www.sp.nl (in PDF-formaat)

'De Uitverkoop van het Openbaar Vervoer' is het tweede deel in een serie. Eerder verscheen het rapport 'De Uitverkoop van de Energie'.

11 jan 02 16:08