Heeft de euro in 2001 invloed op de inflatie?
De inflatie in Nederland is in 2001 uitgekomen op gemiddeld 4,5 procent. In 2000 was dit nog 2,6 procent. De introductie van de euro heeft in 2001 niet geleid tot een belangrijke toename van de inflatie. Als er al extra prijsstijgingen zijn geweest, vooruitlopend op de introductie, dan hebben deze een beperkt effect gehad. De inflatie in 2001 kan goeddeels door andere oorzaken worden verklaard.
Gemiddelde inflatie per jaar, 1980-2001
Oorzaken voor de inflatie in 2001
De inflatie in 2001 is voor meer dan de helft toe te schrijven aan een aantal specifieke oorzaken: de BTW-verhoging in januari, de prijsstijgingen van gas en elektriciteit, de ontwikkeling van de prijs van autobrandstoffen, huurstijgingen, slechte oogsten, problemen op de vleesmarkt, consumptie in het buitenland en het effect van de afschafing van de omroepbijdrage.
Daarnaast zijn er meer algemene oorzaken voor de inflatie. Het gaat daarbij om de stijging van de loonkosten, de hogere huren van winkelpanden, doorberekening van gestegen energiekosten, maar ook een eventuele doorberekening van kosten van de invoering van de euro. Deze oorzaken verklaren de overige 2,1 procentpunt van de inflatie in 2001. In 1999 en 2000 was dit nog 1,1 procentpunt. Dit deel van de inflatie, waarvoor met de beschikbare cijfers geen precieze toerekening valt te maken, is dus in 2001 met 1,0 procentpunt toegenomen ten opzichte van 1999 en 2000.
Opbouw van de inflatie 1999-2001
1999
2000
2001
---
Totaal
2,2
2,6
4,5
Gevolg van BTW-stijging
0,5
Bijdrage aan inflatie exclusief BTW
2,2
2,6
4,0
wv artikelgroepen met specifieke oorzaken
Gas en elektriciteit
0,0
0,6
0,7
Autobrandstoffen
0,2
0,5
-0,1
Woninghuur
0,7
0,6
0,6
Aardappelen, groente, fruit
0,1
0,0
0,2
Vlees en vis
0,0
0,0
0,3
Omroepbijdrage
0,0
-0,4
0,0
Consumptie in buitenland
0,0
0,2
0,2
totaal specifieke oorzaken
1,1
1,4
1,9
wv overige oorzaken
Voedingsmiddelen en alcoholvrije dranken
0,0
0,1
0,4
Alcoholhoudende dranken en tabak
0,1
0,1
0,2
Kleding en schoeisel
0,1
-0,1
0,0
Stoffering, huishoudelijke apparaten
0,2
0,1
0,3
Vervoer
0,1
0,2
0,2
Recreatie en cultuur
0,1
0,2
0,3
Hotels, cafés en restaurants
0,1
0,1
0,3
Consumptiegebonden belastingen en overheidsd.
0,2
0,2
0,1
Overige artikelgroepen
0,2
0,1
0,3
totaal overige oorzaken
1,1
1,1
2,1
Inflatie en euro
Op grond van deze overwegingen is de conclusie dat een effect van prijsverhogingen vooruitlopend op de invoering van de euro per 1 januari 2002 niet kan worden aangetoond, maar ook niet kan worden uitgesloten. Als er echter reeds in 2001 een effect is opgetreden, dan is dat slechts zeer beperkt en een zeer klein deel van de totale prijsstijging. Het zal in ieder geval voor veel minder dan 1 procentpunt aan de inflatie hebben bijgedragen.
Over prijsstijgingen na 1 januari 2002 heeft het CBS nog geen uitkomsten. Deze worden op 8 februari 2002 gepubliceerd.
Jan Walschots
Bron: StatLine
Meer informatie: infoservice@cbs.nl
Heeft de euro in 2001 invloed op de inflatie? Landbouw gebruikt minder chemische bestrijdingsmiddelen Herstel vleermuizen zet door
mail de redactie Reacties of vragen
© Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen, 2002 Bronvermelding is verplicht. Verveelvoudiging voor eigen gebruik of intern gebruik is toegestaan.
Laatst gewijzigd: 11 januari 2002