NTS
Daling orgaanaanbod!
Persbericht
Daling orgaanaanbod: meer ondersteuning in ziekenhuizen noodzakelijk
Leiden, 10 januari 2002
Het aantal postmortale orgaandonoren (donoren waarbij na de dood één
of meer organen zijn uitgenomen) is in 2001 gedaald; van 202 in 2000
naar 187 in 2001, een daling van 7%. Dit heeft geresulteerd in een
daling van het aantal beschikbaar gekomen postmortale donororganen in
Nederland: van 616 in 2000 naar 561 organen in 2001, een daling van
9%. Het aantal orgaantransplantaties is ten gevolge hiervan
afgenomen.
Opvallend is dat het aantal weefseldonoren en het aantal raadplegingen
van het Donorregister wederom gestegen is, van respectievelijk 1431 en
4605 in 2000 tot 1746 en 6728 in 2001. Deze stijging heeft zich vanaf
1998 ingezet.
Oorzaken van het tekort aan orgaandonoren
De oorzaken van het tekort aan orgaandonoren ligt onder andere in het
feit dat relatief weinig overledenen geschikt zijn als orgaandonor.
Hierdoor ontstaat er weinig routine in het herkennen van een donor bij
artsen. De Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS) vindt het daarom
van belang dat, om de donorwerving in de ziekenhuizen te stimuleren,
bij iedere overledene wordt nagegaan of er sprake is van een medisch
geschikte donor. Dit wil de NTS bereiken door artsen in de
ziekenhuizen verder te ontlasten in het gehele proces van
donorherkenning tot en met de donatie door het bieden van 24-uurs
ondersteuning door donatieprofessionals.
Een andere oorzaak voor het tekort aan orgaandonoren ligt in het feit
dat na herkenning van de donoren, het aantal weigeringen door
nabestaanden wanneer zij hierover moeten beslissen hoog blijkt te
zijn, met name in het geval er geen wilsbeschikking in het
Donorregister wordt aangetroffen. Volgens de NTS kan het aantal
weigeringen door nabestaanden worden verminderd door een verbetering
in de benadering en begeleiding van de nabestaanden van een
(potentiële) donor. Ook is het noodzakelijk dat er meer inspanningen
verricht worden om het aantal geregistreerden in het Donorregister te
verhogen.
Weefseldonoren
In tegenstelling tot het aantal orgaandonoren nam het aantal
weefseldonoren wederom toe. Was er in 2000 al een stijging te zien van
het aantal donoren van 1295 naar 1431 (11%), in 2001 werd een stijging
geconstateerd van 22%, namelijk van 1431 naar 1746 weefseldonoren.
Raadplegen Donorregister
Wanneer een overledene uit medisch oogpunt een geschikte donor lijkt,
is de arts verplicht het Donorregister te raadplegen. Dankzij de inzet
van donatieprofessionals en hulpmiddelen in de ziekenhuizen is het
aantal raadplegingen in het Donorregister in 2001 aanmerkelijk
gestegen ten opzichte van 2000. In 2001 is het Donorregister 6728 keer
geraadpleegd, ten opzichte van 4605 keer in 2000, een stijging van
46%. Echter uit onderzoek van de NTS in een aantal ziekenhuizen
blijkt, dat ondanks deze stijging toch maar bij 68% van de herkende
donoren het Donorregister wordt geraadpleegd.
Wet op de orgaandonatie
De Wet op de orgaandonatie (WOD) is sinds 1998 van kracht en heeft tot
doel rechtzekerheid te bieden aan betrokkenen, een rechtvaardige
verdeling van organen en weefsels, het voorkomen van handel en het
verhogen van het aantal orgaan- en weefseldonaties en -transplanties.
Hoewel de eerste drie doelstellingen van de WOD bereikt lijken te
zijn, is het helaas niet gelukt het aantal orgaandonaties en
-transplantaties te verhogen. Daarom wil de NTS dat tegelijk met de
intensivering van de donorwerving in de ziekenhuizen en inspanningen
gericht op het verhogen van het aantal registraties in het
Donorregister, een aanpassing in de bestaande wet wordt voorbereid; in
het geval een overledene een potentiële donor blijkt te zijn en er
geen wilsbeschikking in het Donorregister of middels een donorcodicil
is aangetroffen, wordt deze overledene automatisch donor, oftewel een
géén-bezwaarsysteem voor niet-geregistreerden.
Wanneer bij de volgende evaluatie van de WOD (gepland in 2003) blijkt
dat het aantal orgaandonoren en -transplantaties niet is gestegen, is
de NTS van mening dat het bovengenoemde géén-bezwaarsysteem voor
niet-geregistreerden ingevoerd zou moeten worden.
---
Bijlagen: 3