10 januari 2002
Primeur aan de EUR: eerste promotie op basis van een website
Op 10 januari 2002 promoveert Marcel Cobussen aan de Erasmus
Universiteit Rotterdam op een dissertatie getiteld Deconstructie in
muziek. Hij toont aan hoe deconstructie - een filosofische strategie
die voornamelijk bekend is geworden door het werk van de Franse denker
Jacques Derrida - ook altijd al onderdeel heeft uitgemaakt van de
muzikale praxis.
Cobussen is de eerste promovendus aan de Rotterdamse universiteit die
zijn doctorstitel behaalt op basis van een website. Deze site,
www.cobussen.com bevat naast een reeks teksten veel muziekfragmenten,
partituren en de mogelijkheid voor de bezoeker om zelf te componeren,
in tekst, muziek of beeld. Aan de hand van een soort metroplattegrond
en met behulp van hyperlinks bepaalt de bezoeker zijn eigen traject
door deze dissertatie heen; er is geen duidelijk begin noch een
afgebakend einde.
Hoe deconstructie, de filosofische strategie, altijd een onderdeel
heeft uitgemaakt van de muzikale praktijk wordt door de promovendus
duidelijk gemaakt en geïllustreerd aan de hand van vier specifieke
'case-studies': de muziek van J.S. Bach in een heel speciale
uitvoering van de Duitse organist Gerd Zacher, de invloed van en
aandacht voor stilte en noise in hedendaagse gecomponeerde muziek, de
avant-garde rock en jazz van John Zorn, leider van de downtown scene
in Manhattan, en de praktijk van de muziekeducatie. In dit
laatstgenoemde deel staat een eigen compositie van Cobussen centraal.
Op telkens andere manieren is deconstructie aanwezig in het gehele
muzikale veld. Met andere woorden, deconstructie in muziek is geen
modieus verschijnsel van de laatste 30 jaren.
Tevens wordt duidelijk dat muziek en filosofie niet altijd gescheiden
gebieden zijn: in de muziek worden filosofische en musicologische
vragen opgeworpen en Cobussen poogt op een 'muzikale' manier over
filosofie en muziek te schrijven.
De dag na zijn promotie organiseert Cobussen - in samenwerking met de
Faculteit der Historische en Kunstwetenschappen van de Erasmus
Universiteit Rotterdam - een internationaal symposium over recente
ontwikkelingen in het denken over muziek. Deze studiedag wordt
afgesloten met een openbaar concert van de organist Gerd Zacher s
avonds om 20.30 uur in de Sint-Laurenskerk te Rotterdam. Zacher zal
daar het werk ten gehore brengen waar Cobussen in zijn dissertatie
over schrijft.
Promotoren: prof.dr. A.M. Bevers, Kunst- en cultuurwetenschappen (EUR)
en prof.dr. R. de Groot, Muziekwetenschap (UvA)
Noot voor de pers
Promotie donderdag 10 januari 2002, 16.00 uur
Plaats: Woudestein, Senaatszaal
Orgelconcert Gerd Zacher 11 januari 2002, 20.30 uur Sint-Laurenskerk
Info: bij de promovendus, tel. (010) 280 0081
e-mail cobussen@fhk.eur.nl