Capaciteitsprobleem aangepakt, in alle comfort
Het eerste exemplaar van de bestelde nieuwe dubbeldeksrijtuigen M6
toont duidelijk aan dat de NMBS ál haar treinmaterieel wil uitrusten
volgens de hoogste comfortvereisten. Over een half jaar zullen de
klanten kunnen gebruikmaken van de eerste van deze nieuwe rijtuigen.
Dan kan de NMBS eindelijk verouderd treinmaterieel uit dienst nemen
(M2-rijtuigen uit 1959 - 1960), dat ze nu nog broodnodig heeft om
voldoende plaatsen te bieden tijdens de spits. Vermits een trein met
M6-rijtuigen tot 1572 zitplaatsen kan bieden, stijgt de totale
vervoerscapaciteit tijdens de spits dan ook gevoelig. De
dubbeldekstreinen zijn in de eerste plaats voorbestemd om te rijden op
langeafstands-verbindingen van en naar Brussel tijdens de drukke
spitsuren. Afspraak midden volgend jaar.
buitenaanzicht M6 Investeren in de toekomst
Investeren in treinmaterieel leidt tot een verhoging van het comfort
en dus ook van de tevredenheid van de klant. Het voorbije decennium
deden al verschillende nieuwe treinen hun intrede op het Belgische
spoorwegnet: de motorstellen MS96 en de I11-rijtuigen op de grote
assen en sinds kort ook de eerste uit de nieuwe reeks
dieselmotorstellen, bestemd voor regionale verbindingen. Ander
materieel werd/wordt gemoderniseerd. Met de bestelling van een tweede
generatie dubbeldeksrijtuigen zet de NMBS de trend naar een hoger en
eigentijds comfortniveau verder, maar wenst ze ook een antwoord te
bieden op de snel stijgende capaciteitsbehoefte. Tijdens de eerste
negen maanden van 2001 steeg het binnenlandse reizigersverkeer met
6,2% (in reizigerskilometers), een voortzetting van de trend van de
afgelopen paar jaren. Alles wijst erop dat het aantal reizigers verder
zal toenemen. Er staat dan ook een bijkomende bestelling van
dubbeldekstreinen op het programma.
Een bestelling van 8,5 miljard frank
In juli 1999 bestelde de NMBS 210 dubbeldeksrijtuigen, samen goed voor
35 treinstellen. De investering hiervoor bedroeg 8 502 miljoen frank
(franken 1997) (210,75 miljoen euro), of 40,5 miljoen frank (1,00
miljoen euro) per rijtuig. Bij de keuze van de constructeur speelden
de criteria comfort en design een doorslaggevende rol. In het
investeringsplan 2001-2012 staat een vervolgorder voor bijkomende
dubbeldekstreinen ingeschreven.
Het eerste rijtuig rolde deze maand uit de fabriek. Nu wordt een
testperiode ingelast. Daarbij horen comfortproeven, remproeven,
klimatisatie/verwarmingstesten (in Oostenrijk), doorgedreven
stabiliteitsproeven (in Duitsland).
De eerste rit met een volledig treinstel wordt verwacht in mei 2002.
De levering van het volledige pakket gebeurt, vanaf het moment van
bestelling, binnen een tijdsbestek van vierenhalf jaar: als alles vlot
verloopt, rijden begin 2004 alle 210 dubbeldeksrijtuigen op de
Belgische sporen.
De bouw van het nieuwe dubbeldeksmaterieel gebeurt door een
consortium, onder leiding van Bombardier. De onderbouw en de
draaistellen neemt Bombardier Transportation in Crespin voor zijn
rekening. In de Alstom-fabriek van Valenciennes worden de kasten
gemaakt. En tenslotte voeren de ateliers van Bombardier Transportation
in Brugge de volledige montering en de plaatsing van de
binnenuitrusting uit.
Binnenzicht M6 Ongeëvenaarde capaciteit
Ieder dubbeldekstel zal bestaan uit zes rijtuigen: vier
tweedeklasrijtuigen, een eersteklasrijtuig en een multifunctioneel
rijtuig. Het multifunctioneel rijtuig is ook onderverdeeld in eerste
en tweede klas en biedt in het bijzonder plaats aan klanten met
beperkte mobiliteit en aan fietsers. Een tweedeklasrijtuig telt 140
zitplaatsen, een eersteklasrijtuig 124. In het multifunctioneel
rijtuig zijn er nog 102 zitplaatsen, zodat een volledig treinstel
plaats biedt aan 786 reizigers.
De treinstellen kunnen afzonderlijk rijden of per twee worden
gekoppeld. In dat geval biedt het geheel van twaalf rijtuigen plaats
aan 1572 passagiers. In vergelijking met andere recente treinen is de
toename van het aantal zitplaatsen duidelijk: twaalf gemoderniseerde
M4-rijtuigen kunnen 1184 klanten vervoeren, een stel van twaalf nieuwe
I11-rijtuigen heeft voor 920 mensen een zitplaats.
Uitrusting op maat van de moderne klant
De trein is voorzien van alle hedendaags comfort, zoals
klimaatregeling, een gesloten WC-systeem, een vlotte opstap voor alle
perronhoogtes, beter geïsoleerde toegangsdeuren tussen compartimenten
en platformen, een elektronische display aan binnen- en buitenkant
voor informatie aan de reiziger, een efficiënte geluidsisolatie en
voldoende bagageruimte, zowel boven als onder de zetels en langs de
wanden.
Wat meteen opvalt, zelfs op de bovenverdieping, zijn de ruime
afmetingen in vergelijking met ander dubbeldeksmaterieel, zowel in
breedte en hoogte. Dit wordt nog benadrukt door de grote ramen.
De brede dubbele toegangsdeuren bevinden zich telkens boven de draaistellen, aan weerskanten van het rijtuig, zodat de lengte maximaal wordt benut. De deuren binnenin de trein zijn van gebogen glas en openen automatisch bij gebruik van de hendel.
De pneumatische ophanging van de trein zorgt voor een maximaal rijcomfort, ook bij de maximale snelheid van 160 km per uur.
Het gebruikte kleurenpalet gaat verder in de lijn van de treinen die
de afgelopen jaren van de band rolden. Opnieuw spelen subtiele
grijstinten met kleuraccenten (vooral blauw en rood) een hoofdrol. De
hoofdtoon van de zetelbekleding (stof in tweede klas, fluweel in
eerste klas) is donkerblauw.
Zetel M6 Hard of zacht?
In januari en februari van dit jaar werden de zetels van de
M6-rijtuigen dienst bij de gebruiker getest. Vier zetels werden
achtereenvolgens geïnstalleerd aan boord van twee treinen (M4) tussen
Oudenaarde en Brussel en tussen Charleroi en Brussel. Het ging om
hardere en zachtere versies van de zetels. Er werd gepeild naar de
voorkeur van de klant op gebied van hardheid van zitvlak en rugsteun
van de zetel.
Uit de resultaten blijkt echter geen uitgesproken voorkeur. De hardere
versie haalt het heel nipt en zal dus ook worden geïnstalleerd.
Aandacht voor de klant met beperkte mobiliteit
Vandaag wordt er geen enkele trein meer gebouwd of aangepast zonder
dat er maximaal wordt rekening gehouden met de behoeften van minder
mobiele personen. Zo is het multifunctioneel rijtuig speciaal
uitgerust voor rolstoelgebruikers. De speciale toegangsdeur is breed
en onderaan lager, een aantal zetels op de benedenverdieping zijn
klapzetels (ook handig wanneer fietsen of grote bagagestukken worden
meegenomen) en de toiletten zijn speciaal aangepast. In de
bagageruimte van ieder treinstel staat een gemakkelijk te installeren
loopbrug om de trein zonder problemen in of uit te rijden, zowel vanaf
een laag als een hoog perron.
Omdat geen enkele klant zijn noden beter kent dan hijzelf, werden
belangenverengingen voor gehandicapte personen uitgenodigd om de
maquette aan een kritisch onderzoek te onderwerpen. Op basis hiervan
werden nog een aantal wijzigingen aangebracht aan het oorspronkelijke
concept (aanpassing van de oprijhelling, schikking van het toilet,
verlaging van de noodknop, ...)
Rokers samen
Een M6-dubbeldekstrein heeft in totaal slechts 55 plaatsen op 786
speciaal voor rokers. Dat betekent dat er maar 6% plaatsen specifiek
voor rokers zijn voorbehouden. Ze bevinden zich allemaal op het
bovendek van het multifunctionele rijtuig: 30 in tweede, 25 in eerste
klas. Rokers zijn in de andere rijtuigen even welkom als andere
klanten, maar dan zonder sigaret. De opstelling garandeert een totale
fysieke scheiding tussen de rokersruimte en de rest van de
compartimenten.
Onderhoud
Het onderhoud van de nieuwe dubbeldekstreinen zal gebeuren in de
moderne onderhoudspost van Kortrijk. Wanneer ongeveer de helft van de
bestelde rijtuigen zal zijn geleverd, neemt ook de onderhoudspost van
Châtelet een deel van de klus op zich.
Binnenzicht M6 Opmerkelijkste verschilpunten met de vorige
dubbeldeksrijtuigen
De vorige en eerste generatie dubbeldekstreinen (M5) is nooit echt
populair geworden bij de NMBS-klanten, door de krappe afmetingen
bovenaan en het gebrek aan bagageruimte. Met de opmerkingen van de
klant werd maximaal rekening gehouden bij het tekenen van de nieuwe
rijtuigen. Een grondige renovatie van de M5-rijtuigen wordt momenteel
evenwel betudeerd.
Een overzicht van de meest in het oog springende verbeteringen in de
M6-rijtuigen ten aanzien van de vorige generatie:
* stahoogte op beide verdiepingen: 2 meter;
* individuele zetels (geen banken), ook in tweede klas;
* meer bagageruimte;
* tafeltjes tussen de zetels;
* grotere ramen bieden ongehinderd uitzicht (ook bovenaan);
* klimaatregeling;
* lager geluidsniveau in de compartimenten, o.a. door aanwezigheid
scheidingsdeuren;
* maximumsnelheid: 160 i.p.v. 140 km per uur.
Overzichtsfiche
154,94 miljard voor het treinmaterieel in twaalf jaar
© 2001 NMBS