European Commission

IP/02/5

Brussels, 3 Janvier 2002

De handel schakelt over op de euro

Na een enthousiaste verwelkoming door het Europese publiek op 1 januari is de euro de eerste werkdag in de Unie bevredigend doorgekomen. De handelsactiviteit op 2 januari was normaal en een belangrijk aantal transacties in contanten vond in euro's plaats in een aantal lidstaten. De winkeliers gaven overal in de Eurozone in belangrijke mate geld terug in euro's. Er werden geen ernstige logistieke problemen gemeld. Vooral in de banken waren de rijen langer dan op normale werkdagen, maar de situatie bleef beheersbaar en alle wachtenden kwamen aan de beurt. Een groot aantal Europese burgers hebben thans eurobankbiljetten en -munten in handen, maar de omschakeling is nog niet achter de rug. Veel mensen in kleine steden of dorpen moeten hun nationale munt nog door euro's vervangen en de logistiek voor de intrekking van het nationale geld is nog maar net van start gegaan. De Europese Commissie blijft de situatie op de voet volgen.

Volgens de via het Europese netwerk voor snelle informatieverstrekking uitgewisselde gegevens waren op 2 januari gemiddeld meer dan 90% van de geldautomaten aan de euro aangepast, dat is ongeveer 182.000 geldautomaten. De aanpassing van de automaten is vrijwel voltooid in zes landen (Duitsland, België, Oostenrijk, Ierland, Luxemburg en Nederland) en ligt boven de 90% in drie andere landen (Frankrijk, Spanje en Griekenland). Ook op 2 januari werd vaker geld uit de automaten opgenomen dan gewoonlijk (bijvoorbeeld bijna 4,6 miljoen maal in Duitsland, bijna 2,4 miljoen maal in Frankrijk en meer dan 1,7 miljoen maal in Italië). Meer dan 40 miljoen Europeanen hebben reeds op deze wijze eurobiljetten opgenomen. Als men de geldopnames aan de loketten en de geldteruggaves door de winkels meerekent, is de conclusie dat meer dan 60 miljoen mensen thans over eurobiljetten beschikken, terwijl meer dan 200 miljoen mensen reeds munten hebben. In vergelijking met 2 januari van het vorige jaar werd in het algemeen 3 à 4 maal vaker geld opgenomen, hetgeen bewijst dat de belangstelling van de Europeanen voor hun nieuwe geld groot is en dat zij snel van het oude op het nieuwe geld willen overschakelen. Daardoor waren de rijen voor de loketten van de handelsbanken en de centrale banken in het algemeen langer dan gewoonlijk, doordat vele consumenten daar hun nationale geld kwamen inwisselen. Doordat op 2 januari in Ierland en Italië de sociale uitkeringen in contanten werden uitbetaald, moest in deze twee landen ook langer worden gewacht aan het loket, maar aldus werd wel bijgedragen tot een ruime verspreiding van de nieuwe biljetten. Ernstige logistieke problemen hebben zich niet voorgedaan. De elektronische betaalterminals in de verkooppunten hebben ook bevredigend gefunctioneerd, ondanks een kortstondig technisch probleem in Oostenrijk.

Volgens schattingen van enkele landen ligt het aandeel van de betalingen in contanten in euro's gemiddeld rond de 20% (binnen een marge van 3 tot 50%). Dit aandeel ligt lager in de supermarkten (variërend van 5 tot 30% naargelang van het land), doordat vele consumenten hun aankopen doen met de nationale bankbiljetten en munten die zij nog hebben; daardoor hebben de supermarkten soms problemen om aan voldoende bankbiljetten en munten te komen om het wisselgeld in euro's terug te geven.

In bijna alle deelnemende landen wordt in de winkels overwegend geld teruggegeven in euro's. De situatie varieert echter sterk van land tot land. De consumenten hebben hun wisselgeld in euro's zonder problemen aanvaard. De rijen in de winkels waren over het geheel genomen niet langer dan anders, en dit geldt ook voor de supermarkten, waar de maatregelen ter voorkoming van een minder goede dienstverlening (bijvoorbeeld aanwerving van extra personeel om uitleg te geven bij de kassa's, openstelling van zoveel mogelijk kassa's ...) doeltreffend zijn gebleken. In verscheidene landen waren de rijen in de stations en in de tolkantoren langs de autowegen echter veel langer dan gewoonlijk doordat het teruggeven van wisselgeld zo ingewikkeld was. Tot nog toe zijn geen gevallen van algemeen uit de hand gelopen prijzen bekend, maar wel zijn er incidentele prijsverhogingen vastgesteld.

De invoering van de euro in de winkels is over het geheel genomen geslaagd. Het aandeel van de euro in de betalingen zal zeer snel groeien, naarmate er geld in euro's wordt opgenomen en het oude nationale geld dat de consumenten nog in handen hebben, opraakt.