GroenLinks Nieuwsbrief 14 november 2001 16:41
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
GroenLinks wil gedragscodes voor externe adviseurs
(14 november 2001)
Op dinsdag 20 november zal Caroline van Dullemen, directeur van het
Wetenschappelijk Bureau GroenLinks, het eerste exemplaar van het rapport
De staatsgreep van de zesde macht? aanbieden aan de minister van
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Klaas de Vries. De
overhandiging vindt plaats in de Eerste Kamer om 13.00 uur.
De staatsgreep van de zesde macht? analyseert de opkomst van externe
adviseurs binnen overheidsorganen. Het afstoten van taken en de reductie
van het aantal ambtenaren, blijkt op de werkvloer van de overheid tot
een ware intocht van consultants, externe adviseurs en interim-managers
te hebben geleid. De metafoor van 'een lege staat' dringt zich daarbij
op: kennis die bij de overheid is weggevloeid, moet nu duur worden
ingekocht. De afhankelijkheid van 'externen' maakt de overheid niet
alleen financieel kwetsbaar, maar ook steeds moeilijker controleerbaar.
Er is de laatste jaren een steeds groter wordend schemergebied ontstaan
waarin adviseurs, bestuurders en ambtenaren zonder heldere democratische
spelregels hun zaken regelen. Transparantie van bestuur en democratische
controle zijn vaak ver te zoeken.
Het rapport De staatsgreep van de zesde macht? pleit ervoor om
de rol van 'externen' binnen landelijke en lokale overheden helderder te
omschrijven. Dat betekent dat de opdrachtformulering, de
opdrachtaanvaarding, het contract en vooral de presentatieverantwoording
transparanter moeten worden geregeld. Om dat te bevorderen levert het
rapport een modelgedragscode, die voor overheidsorganen als leidraad kan
dienen bij het inschakelen van externen. GroenLinks wil daarmee de
discussie over hoe binnen het openbaar bestuur om te gaan met 'externe
adviseurs' een nieuwe stimulans geven.
In 1999 hebben de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken en de
voorzitter van de VNG ervoor gepleit dat in elke gemeente een discussie
wordt gevoerd over de externe advisering. Die oproep heeft nog te weinig
gevolgen gekregen. Daarom zal GroenLinks dit rapport aan alle
gemeenteraden toezenden, waarbij raadsleden worden gestimuleerd aan het
college van B&W ondermeer de volgende vragen te stellen:
* Weet u welke opdrachten extern worden uitbesteed en welk bedrag
hiermee jaarlijks is gemoeid?
* Ligt aan de uitbesteding telkens een bestuursopdracht ten
grondslag; met andere woorden: is het primaat van de politiek
gewaarborgd?
* Bent u in staat te beoordelen of de gelden die voor externe
advisering worden uitgegeven doelmatig worden besteed: zijn er
(standaard)kwaliteitscriteria in de eigen organisatie aanwezig op basis
waarvan de beste adviseur kan worden gekozen; hoe wordt het werk van
externen geëvalueerd; hoe komen vervolgopdrachten tot stand?
De presentatie van De staatsgreep van de zesde macht? vindt plaats om 13.00 uur in het gebouw van de Eerste Kamer (commissiekamer 2).