14 november 2001
Wetenschap stelt gedragsnormen vast
persbericht NWO, VSNU en KNAW
Vandaag verschijnt een notitie over Wetenschappelijke Integriteit, een
gezamenlijke uitgave van de Nederlandse Organisatie voor
Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), de Vereniging van Universiteiten
(VSNU) en de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen
(KNAW). In deze notitie stellen VSNU, NWO en KNAW dat de
verantwoordelijkheid voor de preventie en signalering van
wetenschappelijk wangedrag primair bij onderzoekers en
onderzoeksinstellingen zelf ligt. Zij vinden het gewenst dat elke
universiteit, KNAW en NWO één of meer vertrouwenspersonen aanstelt bij
wie klagers over vermeend wetenschappelijk wangedrag of degenen die
daarvan verdacht worden terecht kunnen.
Onder wetenschappelijk wangedrag wordt onder andere verstaan: het
vervalsen of onvolledig weergeven van onderzoeksresultaten, andere
vormen van misleiding (verkeerde methoden of analyses) en diefstal van
intellectueel eigendom, zoals plagiaat. De vertrouwenspersoon
rapporteert aan het College van Bestuur of het bestuur van KNAW of NWO
over zijn bevindingen. Dat bestuur bepaalt vervolgens of er sprake is
van laakbaar gedrag, dan wel nader onderzoek noodzakelijk is. Het
bestuur beslist ook of er sancties moeten worden opgelegd.
Nieuw is het voornemen om een Landelijk Orgaan Wetenschappelijke Integriteit (LOWI) in te stellen, dat zal worden ondergebracht bij de KNAW. Het LOWI zal een rol spelen `in tweede instantie' door op verzoek van klager of beklaagde een oordeel te vellen over de wijze waarop een instelling een klacht heeft behandeld. Indien het LOWI tot het oordeel komt dat de instelling de klacht niet correct heeft afgehandeld, zal het de instelling tot hernieuwde behandeling adviseren. Indien er op de zorgvuldigheid niets valt aan te merken, kunnen nieuwe feiten of argumenten aanleiding geven tot een hernieuwd inhoudelijk onderzoek. De uitspraak die het LOWI aan de hand van een dergelijk onderzoek doet, heeft de status van een advies aan het bestuur van de betreffende universiteit, respectievelijk KNAW of NWO.
De Notitie Wetenschappelijke Integriteit is vooral bedoeld voor
wetenschappelijk medewerkers van universiteiten en
onderzoeksinstituten en vormt een nadere uitwerking en actualisering
van de notitie Wetenschappelijk wangedrag (KNAW/NWO/VSNU, 1995). Vorig
jaar verscheen de brochure Wetenschappelijk onderzoek: dilemma's en
verleidingen (KNAW/NWO/VSNU, 2000), bedoeld om onderzoekers bewust te
maken van wat goed en fout is bij het verrichten van wetenschappelijk
werk.
De Notitie Wetenschappelijke Integriteit. Over normen van
wetenschappelijk onderzoek en een Landelijk Orgaan voor
Wetenschappelijke Integriteit (LOWI) is gratis op te vragen bij
Edita-KNAW, tel. 020-5510780, e-mail edita@bureau.knaw.nl. De
volledige tekst is ook te vinden op www.knaw.nl, www.vsnu.nl en
www.nwo.nl.
Voor nadere inlichtingen kunt u zich wenden tot de afdelingen
voorlichting en communicatie van KNAW 020-5510733/769, VSNU
030-2363853 of NWO 070-3440731