Persberichten
15 november 2001
Innovatie in Westerscheldetunnel: Nieuwe aanpak brandveiligheid van
tunnels
De Combinatie Brandwerende Bekledingen Nederland v.o.f. heeft
een nieuwe aanpak ontwikkeld voor brandwerende bekleding van beton in
vooral boortunnels. CBBN v.o.f. - een samenwerkingsverband van Vogel
B.V. en HBG Civiel Betontechnieken gaat hiermee momenteel van start in
de Westerscheldetunnel. De aanpak bestaat uit drie hoofdbestanddelen,
te weten een brandwerende pleisterlaag die met een spuitrobot op een
roestvaststalen gaaswapeningssysteem wordt aangebracht. De
spuitinstallatie kan op alle maten van boortunnelbuizen worden
afgestemd. Ook kan de robot worden ingesteld voor het uitvoeren van
werken in rechthoekige tunnels. Hiermee is in de tunnelbouw een nieuwe
stap gezet in de richting van constructieve brandveiligheid.
Drie hoofdbestanddelen
Als brandwerende laag wordt een gemodificeerde, cementgebonden
vermiculite spuitpleister van Cafco/Reppel, type Fendolite MII
gebruikt. Reppel bv Bouwspecialiteiten is leverancier van deze
spuitpleister, die al meer dan 20 jaar wereldwijd vooral in de
petrochemische industrie wordt toegepast. Fendolite MII is geheel van
minerale oorsprong, licht van gewicht, vezelvrij en blijft onder
brandbelasting volledig passief. Tussen de laagjes van het vermiculite
korrelisolatie-materiaal bevindt zich water, dat voor een extra
isolerende werking zorgt.
Het roestvaststalen gaaswapeningssysteem, dat mechanisch aan het beton
wordt bevestigd, levert een bijdrage aan de duurzaamheid van de
constructie. Bovendien vormt dit een extra garantie dat aanhechting
van het brandwerende pleistersysteem aan het onderliggende
constructieve beton onder alle omstandigheden behouden blijft.
De brandwerende laag wordt aangebracht met een speciaal daartoe
ontwikkelde spuitrobot, die op het frame van een rupskraan is
gemonteerd. De spuitlans wordt aangestuurd door een laser die tussen
twee diagonaal tegenover elkaar gelegen hoekpunten het oppervlak
scant, waarna de scharnierende arm precies weet welke vorm het te
bespuiten oppervlak heeft. De stand van de spuitmond wordt vervolgens
door de robot aangepast aan de gemeten oneffenheden, zodat een egale
spuitlaag op het oppervlak wordt aangebracht.
Samen met de mortelmengwagen die achter de spuitrobot is gemonteerd,
is de machine in de Westerscheldetunnel 35 meter lang. De droog
voorgemengde brandwerende mortel wordt vanuit big-bags in een
silowagen gestort, die in de tunnel wordt aangekoppeld aan de
mortelmengwagen. In de mortelmengwagen vindt de automatische dosering
en menging van mortel met water plaats, waarna de robot de
brandwerende laag in banen van drie meter breedte op de tunnelwand
spuit.
Voor de afwerking van 240.000 m² beton in een tunnel van 6,7 kilometer
lengte met een doorsnee van 11 meter schieten handmatige middelen
tekort en is automatiseren een must.
De spuitrobot voorkomt de langdurige en grote fysieke belasting die
een handmatig spuitsysteem met zich meebrengt en vormt dus een
arbo-vriendelijke werkwijze.
Brandveiligheid hogesterktebeton
De Westerscheldetunnel is opgebouwd uit ronde boortunnelelementen van
hogesterktebeton. Dit vraagt om een andere brandwerende afwerking dan
gewapend beton met een sterkteklasse B35, waarmee rechthoekige tunnels
veelal worden geconstrueerd. Voor ingegraven of afgezonken tunnels is
een beperkte isolerende laag van brandwerend materiaal voldoende om
het beton bij temperatuursstijging tegen uiteenspatten te beschermen
en te voorkomen dat het betonstaal versneld zijn kritische temperatuur
bereikt. Hogesterktebeton is veel gevoeliger voor thermische schok -
ofwel een te hoge temperatuursstijging per tijdseenheid - dan
traditioneel beton en begint al te spatten bij een temperatuur van 225
graden Celsius. Boortunnelelementen moeten daarom worden voorzien van
een andersoortige, dikkere, brandwerende laag. Bovendien vereist hun
ronde vorm een andere afwerkingsmethode. Aansluitingen,
bewegingsvoegen en dilatatievoegen spelen daarbij ook een belangrijke
rol.
Getest door TNO
De nieuwe aanpak is het resultaat van een door Rijkswaterstaat
ingesteld onderzoek naar een oplossing voor de brand- en hittewerende
bescherming van de Westerscheldetunnel, waarbij de Combinatie
Brandwerende Bekledingen Nederland v.o.f. en Reppel bv
Bouwspecialiteiten hun expertise inbrachten.
Uitvoerige testen door het Centrum voor Brandveiligheid van TNO-Bouw
bewezen dat de spuitpleister aan alle eisen voldoet tijdens een twee
tot drie uur durende tunnelbrand met een piek hittebelasting van 1350
graden Celsius. Ook bleek de pleister zich goed te gedragen als het
met de robotapparatuur in één spuitgang in de vereiste dikte van 45 mm
wordt opgebracht.
Nadere informatie:
Vogel B.V.
G.J. Klok of M. Koole, telefoon 078 6100400
HBG Civiel Betontechnieken
Ing. H.W. Tasma, telefoon 010 4479711
terug