N.V. NOM
Van Swietenlaan 25/2
Postbus 424
9700 AK Groningen
Tel.:
Fax:
E-mail: (050) 521 44 44
(050) 521 44 00
info@nom.nl
Pijpen wikkelen in Eems bij pier van Oterdum
DELFZIJL - Het begon met Eurospiraal bijna vier jaar geleden. "In
plaats van een verzoek om een bedrijfslokatie kwam een verzoek om een
vierkante kilometer water met een bepaalde diepte", herinnert S.
Wiersma, projectmanager GBL (Groninger Bedrijfs Lokaties), zich nog
maar al te goed. "We hebben ons natuurlijk wel afgevraagd wat dit nou
weer was. Maar het was ons al snel duidelijk dat het om een
innovatieve technologie ging voor het leggen van olie- en
gaspijpleidingen op de zeebodem."
Eigenlijk had drs. Beaujean, oud-werknemer op de researchafdeling van
Shell, nog niet naar buiten gewild. Maar omdat het project niet geheel
onopgemerkt was gebleven, wil hij een aantal zaken toelichten. Mede
omdat hij veel hulp heeft gehad van noordelijke bedrijven, maar ook
omdat een serie proefnemingen, zowel in theoretische als praktische
omstandigheden, tot positieve resultaten heeft geleid.
Beaujean legt uit dat er momenteel twee techieken bestaan om
pijpleidingen in zee te leggen. Allereerst is er de methode met een
haspel-schip. Daarbij worden de aan elkaar gelaste pijpen op haspel
gewikkeld met en doorsnee van 35 meter. Op de plaats van bestemming
wordt de haspel afgewikkeld en op het achterdek recht gebogen,
alvorens de leding af zakt in het water. De andere methode is het
gebruik van een schip dat enkele honderden meters lang is en daarop
worden de 12 meter lange pijpen aan elkaar gelast. Die worden
vervolgens aan de achterkant van het schip tewater gelaten. Beide
methodes zijn zeer kostbaar en herbergen een serie beperkingen.
Pratend met een ingewijde in deze industrie kreeg Beaujean een heldere
inval. "Vanuit het idee van de haspel ging ik nadenken over het
wikkelen van de pijp als drijvende spiraal", vertelt hij. "Het bleek
een uitkomst met allerlei voordelen." De leidingen kunnen simpel met
een sleepboot naar de plaats van bestemming - waar dan ook ter wereld,
volgens Beaujean - worden gebracht.
Na een serie proefnemingen bij grote Duitse ondernemingen en in de
testbassins bij Marin in Wageningen werd dit jaar bij de Oterdumer
pier, tussen Delfzijl en Termunterzijl, gestart met de proef onder
echte omstandigheden. Beaujean: "Iedereen verwachtte dat de de
golfslag ervoor zou zorgen dat een spiraal van pijpen al snel zou
veranderen in een spaghetti van pijpen. Maar juist dat aspect is heel
goed uitgepakt, want wat blijkt? Heel simpel: de krachten van het
water zijn voor alle naast elkaar liggende buizen gelijk, hooguit
wordt de kracht van de golfslag een fractie later op de ene buis
uitgeoefend dan op de andere. Zo'n spiraal van pijpen is net een
bundel zeewier, het deint mee op het water. En dat is de essentie van
het verhaal."
Er is op de Oterdumer pier een leiding van 1200 meter pijp (van 20
centimeter doorsnee) aan elkaar gelast en vervolgens in zee als een
spiraal (met een diameter van 120 meter) opgewikkeld. Die spiraal is
door een sleepboot het open water ingetrokken, waar allerlei testen
(remmen, keren, versnellen, verankeren) zijn uitgevoerd. De
pijpleidingen zijn omwikkeld met een speciaal soort schuim. Dat schuim
wordt bij het leggen door de waterdruk samengeperst als de leiding
naar de zeebodem wordt gedrukt. Daardoor verdwijnt het drijvend
vermogen.
Hoewel de techniek op het eerste oog grote mogelijkheden biedt, houdt
Beaujean nog graag een slag om de arm. "We moeten ons nog bewijzen",
vindt hij. "Als je ons vergelijkt met bestaande bedrijven, dan
vergelijk je een peuter met een volwassene. En we moeten een
conservatieve industrie nog wel overtuigen van onze mogelijkheden.
Technisch moeten we ook nog een paar zaken uitzoeken, want de in vloed
van de zee en golven is heel complex."
Wanneer Eurospiraal, waarin behalve de NOM nog een aantal bedrijven
deelneemt (ondermeer Europipe), operationeel wordt is nog niet te
zeggen. Eurospiraal wil nog een serie proefnemingen doen.
dinsdag, 13 november 2001