Bergen groenten en fruit voor beetje vitamine A
6 november 2001
Veganisten moeten veel groenten en fruit eten om voldoende werkzaam vitamine A binnen te krijgen. Dat hebben Wageningse voedingsdeskundigen aangetoond in een NWO-onderzoek onder Javaanse schoolkinderen. De lang heersende opvatting dat het lichaam het merendeel van het verorberde bètacaroteen opneemt en omzet in vitamine A blijkt definitief onjuist.
De onderzoekers toonden aan dat 2,6 microgram bètacaroteen in olie het lichaam net zoveel oplevert als 1 microgram vitamine A. Daarnaast bleek dat het lichaam bijna twee keer zo gemakkelijk bètacaroteen opneemt uit oranje pompoen als uit spinazie. Het caroteen in spinazie zit vast in de moeilijk bereikbare, groene chloroplasten. Pompoen herbergt het caroteen in de toegankelijkere oranje chromoplasten.
De Wageningse promovendus Machteld van Lieshout deed proeven bij Javaanse schoolkinderen. Deze kinderen zijn net als veganisten en sommige vegetariërs afhankelijk van groente en fruit voor hun dagelijkse dosis vitamine A. Ruim honderd kinderen deden mee aan de proeven met olie. Bijna tachtig scholieren waren betrokken bij de studie naar spinazie en pompoen.
De schoolkinderen consumeerden drie weken lang koolstof-13-gelabeld bètacaroteen in olie. Het gelabelde caroteen is niet radioactief. Net als bij het normale caroteen zet het lichaam het gelabelde caroteen om in vitamine A. De zo ontstane gelabelde vitamine A is gemakkelijk traceerbaar in het bloed.
Hun methode maakt volgens de onderzoekers de formulering mogelijk van adequaat beleid en van interventieprogramma's voor het elimineren van vitamine-A-tekort. Volgens recente onderzoeken vermindert een verbeterde vitamine A-status ziekte en sterfte in de niet-westerse wereld met 23 procent. Daarnaast zijn de bevindingen van belang gezien de mogelijke bescherming die bètacaroteen biedt tegen kanker, hart- en vaatziekten en bepaalde oogziekten.
De Wageningers raden nationale en internationale organisaties aan de resultaten te gebruiken voor het herevalueren van de bijdrage van bètacaroteen aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine A. De techniek kan ook gebruikt worden voor het meten van de hoeveelheid vitamine A die het lichaam kan halen uit 'gouden rijst', de genetisch gemanipuleerde rijst met extra bètacaroteen.
Nadere informatie bij
* ir. Machteld van Lieshout (WU, Sectie Humane Voeding en Epidemiologie)
* tel 0317 484279 (werk) of 06 10687254 (privé)
* fax 0317 483342
* e-mail
* Promotie 9 november, promotoren prof.dr. C.E. West en prof.dr. J.G.A.J. Hautvast