Stichting Astronomisch Onderzoek in Nederland (ASTRON)
PERSBERICHT
Dwingeloo, 5 november 2001
ASTRON EN FOKKER SPACE SLUITEN MILJOENENCONTRACT
Kennisinstituut ASTRON uit Dwingeloo en Fokker Space B.V. uit Leiden
sluiten morgen een overeenkomst voor werkzaamheden ten behoeve van het
prestigieuze LOFAR project. Met deze overeenkomst, die loopt tot eind
2002, is een bedrag van bijna 3,5 miljoen gulden (1,5 miljoen euro)
gemoeid. Fokker Space ondersteunt hiermee ASTRON in alle belangrijke
systeem-ontwerp en systeem-engineering activiteiten.
Daarnaast ontwerpt Fokker Space een systeem dat de planning en
uitvoering van waarnemingen met LOFAR verricht. Dit is een bijzondere
uitdaging omdat deze telescoop gelijktijdig in een groot aantal
richtingen kan kijken, waardoor op elk moment meerdere
waarneemprogrammas kunnen worden uitgevoerd. Bovendien is LOFAR in
staat om op korte tijdschaal te reageren op signalen van buitenaf, die
aanleiding kunnen zijn tot het onderbreken van een lopend
meetprogramma en het mogelijk maken om bijzondere en kortdurende
verschijnselen waar te nemen.
De LOFAR-telescoop bestaat uit een honderdtal antennestations
verspreid over Noord-Nederland. De gegevensstroom van de totaal 13000
antennes is in omvang vergelijkbaar met miljoenen kabelmodems. Deze
gegevens worden met een groot cluster van computers verwerkt en via
Internet beschikbaar gemaakt. LOFAR (LOw Frequency ARray ) wordt de
eerste software radiotelescoop ter wereld, waarbij de signalen uit het
heelal grotendeels verwerkt worden door software in plaats van door
analoge elektronica. Met deze telescoop wordt het gehele lage
frequentiegebied (van 10 tot 250 MegaHertz, rondom de FM band) voor
het eerst met hoge gevoeligheid en scherpe beeldvorming toegankelijk
voor wetenschappelijk onderzoek. Daarnaast is LOFAR een zeer
belangrijke stap in het internationale onderzoeks- en
ontwikkelingsprogramma naar de technische haalbaarheid van een geheel
nieuwe generatie radiotelescopen, de Square Kilometer Array (SKA).
De voor LOFAR te ontwikkelen technieken kennen een hoog innovatief
karakter. ASTRON stelt het bedrijfsleven in staat zijn technologieën
toe te passen in nieuwe marktproducten én te fungeren als partner in
en leverancier van het LOFAR-project. Daarmee draagt het project bij
aan de verbetering van de vestigingsvoorwaarden in Noord-Nederland.
ASTRON
De inspanningen van de 120 medewerkers van ASTRON maken sterrenkundige
ontdekkingen van wereldformaat mogelijk. In het Technisch Laboratorium
wordt ernaar gestreefd om door technisch innovatief onderzoek
voortdurend nieuwe waarneemtechnieken te ontwikkelen. Bovendien
exploiteert ASTRON eigen waarneemfaciliteiten van wereldklasse zoals
de Synthese Radio Telescoop in Westerbork.
Het LOFAR Project wordt mede gefinancierd door de Europese Gemeenschap
(Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling) en het
Samenwerkingsverband Noord-Nederland (EZ/KOMPAS).
Fokker Space
Fokker Space in Leiden, het grootste ruimtevaartbedrijf van Nederland,
is de belangrijkste Europese producent van zonnepanelen voor
satellieten. Het bedrijf heeft veel kennis over lichte-stijve-sterke
structuren, die toegepast wordt bij de ontwikkeling en productie van
de Ariane lanceervoertuigen. Ook op het gebied van instrumenten voor
aardobservatie heeft Fokker Space veel ervaring opgebouwd, inclusief
de kennis over data verwerking.