Carros

Opel Zafira OPC

Exclusieve sport-MPV combineert flexibiliteit met ongekend dynamische prestaties

(01 november 2001)

Met de introductie van de Zafira OPC creëert Opel in feite een nieuw segment in de autowereld: dat van de ultrasportieve MPVs. De Zafira OPC biedt immers een unieke combinatie van flexibiliteit en dynamiek. De bij deze Europese zevenpersoons ruimtewagen inmiddels bijna spreekwoordelijke veelzijdigheid wordt aangevuld met prestaties die menig volbloed sportwagen met het schaamrood op de kaken achterlaat. Onder de motorkap van de Zafira OPC is een 141 kW (192 pk) sterke turbomotor aan het werk.

Het ontwikkelingswerk aan de nieuwe sport-MPV is uitgevoerd door het Opel Performance Center - vandaar zijn naam- en het resultaat is imposant. De auto slaat in menig opzicht nieuwe wegen in. Zo laat de Zafira OPC voor een dergelijke MPV nog niet eerder vertoonde acceleratietijden zien. En een topsnelheid van 220 kilometer per uur. Kennelijk smaakt dat voor de sport- en ontwikkelingsafdelingen van Opel naar meer, want het is de bedoeling dat er in de toekomst nog meer OPC-versies van volumemodellen worden gepresenteerd. Opels topman Carl-Peter Forster: ,,Wij zullen nog een aantal opvallende modellen onder de OPC naam presenteren, net als de Zafira specifiek gericht op autorijders die grote waarde hechten aan sportieve rijeigenschappen. Ook dat is overigens een resultaat van het Olympia project, dat onder andere is bedoeld om het imago van Opel verder te ontwikkelen. Daarbij maken wij graag gebruik van de enorme autosport ervaring die Opel heeft.

Integraal turbo concept
De exceptioneel dynamische prestaties van de Zafira OPC zijn onder andere terug te voeren op de 2-liter 16V ECOTEC krachtbron. Een viercilinder die wordt uitgerust met een "integraal turbosysteem dat borg staat voor imposante trekkracht en -souplesse. De Turbo-motor bereikt zijn maximale koppel al bij 1.900 toeren per minuut en houdt die waarde vast tot bijna 5.400 toeren per minuut.

Naast de uitstekende prestaties springt de zevenpersoons MPV overigens ook verrassend spaarzaam met de brandstof om - gemiddeld 10,1 liter op 100 kilometer (MVEG) - en voldoet de krachtbron nu al aan de extreem strenge Euro 4 milieunormen die in 2005 van kracht worden.

Als gezegd, behoudt de Zafira bij dat alles de volledige functionaliteit van het slimme Flex7 interieurconcept. Met andere woorden: een auto die zich perfect leent voor gebruik met het gezin, een talent voor de vrijetijd en desgewenst toch ook uitzonderlijk sportief. De DSA-wielophanging weet immers uitstekend weg met de power van de Zafira OPC.

De OPC wordt uitgerust met een fors gedimensioneerd remsysteem: voor inwendig geventileerde schijven met een doorsnee van 308 mm en achterschijven in de maat 264 mm. Er worden speciale 7.5 x 17 J lichtmetalen velgen gemonteerd om dat alles te huisvesten. Brede 225/45 R 17 sportbanden brengen de aandrijfkrachten over. Mocht dat nog niet genoeg zijn, dan grijpt het standaard gemonteerde ESP stabiliteitssysteem (met geïntegreerde TC Plus tractiecontrole) automatisch in. Ook ABS en elektronische remkrachtverdeling EBD zijn overigens standaard. Enorme veiligheidsreserves dus.

Recaro sportstoelen
In het interieur vallen naast een aantal sportieve afwerkingdetails onder andere de Recaro sportstoelen (met lederen bekleding) en de standaard gemonteerde airconditioning op. In een auto die dermate gespierde prestaties levert, moet je het hoofd uiteindelijk ook koel houden. Vanzelfsprekend is er een uitgebreide passieve veiligheidstechniek aan boord: volwaardige hoofdairbags, airbags voor en opzij, actieve hoofdsteunen voorin en de gepatenteerde Opel veiligheidspedalen.

Na de succesrijke Astra OPC is deze Zafira OPC de tweede speciale versie die de in 1997 opgerichte sportafdeling lanceert. Dat er nog meer plannen zijn, geven ook studiemodellen als de Astra Coupé X-Treme (Genève), turboversies van de Astra Stationwagen en Cabrio (in Linea Rossa look in Frankfurt) wel aan. Overigens kan de sportieve tak van het Opel-concern daarbij vanzelfsprekend op de hulp van Opel Special Vehicles en de internationale ontwikkelingsafdeling rekenen. Het resultaat is een auto die geweldige prestaties combineert met een zeer efficiënte aërodynamica, een fraai onderstel en een exclusief interieur. Zonder dat het OPC-model al te uitbundig wordt.

Synthese van concepten
Als de Zafira OPC één ding bewijst, dan is het dat een echte sportwagen niet persé in een bepaalde carrosseriestijl verpakt hoeft te worden. Wat juist zo fascineert, is het feit dat hij beide rollen met verve speelt. Zonder compromissen te hoeven sluiten. Aan de ene kant biedt de Zafira OPC de veelzijdigheid en praktische inrichting die de Zafira tot een waar succesnummer hebben gemaakt. Een maatstaf voor deze klasse zelfs. Innovatief, no-nonsens, compact en toch perfect geschikt voor het vervoer van tussen de twee en zeven personen. Waarbij de in de bodem verzinkende achterstoelen, de verschuifbare middenrij en de omklapbare rechter voorstoel een geweldige flexibiliteit garanderen.

Daarnaast biedt de nieuwe OPC een dynamiek en verfijning die je eerder van een compromisloos ontwikkelde sportwagen verwacht. Met zijn DSA-onderstel stuurt de Zafira OPC scherp en heel exact, wat op zijn beurt een hoog niveau aan rijplezier en actieve veiligheid garandeert. Daar komt nog bij dat de Zafira OPC een luxueuze uitrusting en hoogwaardige afwerking meekrijgt.

De exclusieve sport-MPV mikt op liefhebbers die verfijnde techniek, een onconventionele aanpak en een flinke portie understatement op waarde weten te schatten. Misschien zijn het MPV- en stationwagenrijders die net een beetje meer wensen, maar om praktische redenen niet voor een klassieke sportwagen kunnen kiezen. Maar de Zafira OPC zal in omgekeerde richting eveneens sportwagenrijders aanspreken die ook net een beetje meer wensen. Veelzijdigheid, comfort en gebruiksgemak in dat geval.

Uiterlijk onderscheidt de Zafira OPC zich - op zeer decente wijze - natuurlijk ook van de massa. De Zafira heeft op zich al een elegante en dynamische verschijning en dat wordt in dit geval nog eens versterkt door een extra ver doorgetrokken bumperspoiler met een groter luchtinlaat, maar ook de aangepaste styling van de zijskirts en de speciale velgen en banden springen in het oog. Voor- en achterop zijn OPC-badges te zien, terwijl op de raamstijlen een Turbo indicatie te vinden is.

Ook in het interieur zijn verfijningen doorgevoerd, sportief elegant van karakter. Naast de Recaro stoelen bijvoorbeeld speciale dorpelbeschermers met Turbo indicatie. Het stuurwiel is met leer bekleed en de instrumenten onderscheiden zich door witte wijzerplaten.

Turbomotor in Calibra-traditie
Een ware hoofdrol is weggelegd voor de geavanceerde highpower motor, die wij overigens al kennen uit de Astra Coupé Turbo. Met zijn 141 kW (192 pk) en een geweldige trekkracht kan de 4-cilinder turbokrachtbron het zelfs moeiteloos tegen aanzienlijk grotere 6-cilindermotoren opnemen. Dat is voor een belangrijk deel terug te voeren op zijn integraal turbo concept. Uitlaatspruitstuk, turbinehuis, overdrukklep en andere onderdelen zijn als één zeer compacte unit uitgevoerd.

De voordelen zijn evident. Het geheel is licht en compact (het gietstuk weegt 4,3 kilogram en alles bij elkaar weegt de eenheid net iets meer dan 7 kilogram). Dat lage gewicht zorgt er onder andere voor dat deze 2-liter 16V turbomotor de beste pk-gewichtverhouding kent van alle huidige Opel-motoren.

Overigens heeft Opel een fikse ervaring met dergelijke turbo-concepten. Al in 1991 liet de Calibra Turbo zien dat op deze wijze fenomenale prestaties kunnen worden gekoppeld aan een bescheiden brandstofverbruik en -uitstoot. Ook die auto had al een integraal turbo concept en inspireerde overigens ook andere merken om een dergelijke oplossing
te kiezen.

De Opel Zafira OPC voert die ontwikkeling nog veel verder. Licht, compact en toch zeer potent. Terwijl ook de productiekosten binnen de perken blijven, zeker in vergelijking met vrij aanzuigende motoren die op dit niveau presteren. In diezelfde vergelijking wint de OPC turbomotor het als het gaat om verbruik en uitlaatgas emissie.

Trekkracht als signatuur
Het integraal turboconcept staat door zijn korte opbouw borg voor een opvallend snelle reactie op gasgeven, een potentiële ,,Achilleshiel van turbomotoren. Maar zelfs bij lage toerentallen zijn de turbinewielen in de Opel zo snel op gang dat van de zogenaamde turbotraagheid geen sprake kan zijn. Dat draagt er op zijn beurt aan bij dat de Zafira OPC er ook bij lage snelheden als de spreekwoordelijke brandweer vandoor gaat wanneer het gaspedaal plotseling wordt neergeduwd.

Vlak boven stationair toerental loopt de laaddrukcurve al heel steil op, om al bij 1.950 toeren op 0.85 bar laaddruk te komen. Wat een trekkracht van 250 Nm garandeert. Een waarde die over vrijwel het hele toerenbereik constant blijft, tot tegen de 5.400 toeren zelfs. Met andere woorden: er is eigenlijk altijd trekkracht voorhanden, of je nu rustig rijdt of al op snelheid ligt en een inhaalspint wilt uitvoeren.

Het resultaat is een record prestatieniveau voor MPVs. De Zafira OPC snelt in 8,2 seconden van stilstand naar honderd kilometer per uur en snelt daarna met speels gemak verder naar zijn top van 220 kilometer per uur.

Onder volle acceleratie staat de motorelektronica overigens kortstondig een maximaal toerental van 6.800 toe, in plaats van de normale begrenzing bij 6.400 krukasomwentelingen per minuut. Hoe efficiënt de motor werkt, blijkt natuurlijk ook wel uit de officiële verbruikscijfers - rond de 1 op 10 gemiddeld - en het feit dat hij al aan ver in toekomst in te voeren milieunormen voldoet. High performance is bij Opel niet synoniem aan een hoog verbruik.

Geavanceerde motortechniek met autosport accenten De enorme autosportervaring van Opel is in een aantal technische details terug te vinden. Denk aan de sterke en hittebestendige zuigers die uit een speciale aluminium-siliconen legering zijn vervaardigd. De zuigerpennen daarin zijn zwevend uitgevoerd en enigszins uit het midden geplaatst, zodat ze de zijde die bij volle belasting het zwaarst wordt belast ook het best ondersteunen.

De uitlaatkleppen lijken zo uit een racewagen overgenomen. Ze zijn met natrium gevuld, een zout dat op werktemperatuur smelt en dan meehelpt om de hoge temperaturen van de klepschotel naar de rest van de klep over te brengen, zodat de thermische belasting wordt beperkt. Twee bovenliggende nokkenassen bedienen de kleppen via hydraulisch werkende stoters. Uiteraard is de OPC-krachtbron voorzien van een interkoeler én een oliekoeler. Twee balansassen dringen mechanisch geluid en trillingen terug, zodat de turbomotor bijna als een zescilinder loopt.

Ook de motorelektronica is uiterst geavanceerd. Om te beginnen, is het geheel uitgevoerd met drive-by-wire techniek, die de commandos van het gaspedaal snel overbrengt naar de elektromotor die de vlinderkleppen in het inlaatsysteem optimaal en gelijkmatig bedient. Wat niet alleen de souplesse verbetert, maar ook voorkomt dat trillingen via het gasmechanisme in het interieur kunnen doordringen.

Het motormanagement onderscheidt zich verder door zijn exact en snel werkende luchtmassa meting met hete folie techniek, maar ook de sequentiële inspuiting, directe ontsteking en cilinderselectieve detonatiesensoren zijn bepaald geen alledaagse zaken. Een dubbel katalysatorsysteem is opgebouwd uit een zeer effectieve voorkatalysator - die na de start snel in actie komt - en een hoofdsysteem uit staal. Twee lambda sensoren sturen het geheel zeer exact aan.

DSA sportonderstel: dynamisch en veilig
De basisprincipes van de zelfstabiliserende Opel DSA ondersteltechniek mogen inmiddels bekend worden verondersteld. Ze zijn in feite in alle Opel-modellen terug te vinden. Onder de Zafira OPC heeft het Opel Performance Center zichzelf overtroffen door de auto - in samenwerking met de afdeling Special Vehicles en de ontwikkelingafdeling ITDC - zodanig dynamische rijeigenschappen mee te geven dat hij het enorme potentieel van de turbomotor ten volle kan benutten.

Het resultaat is een voortreffelijke balans, met een handelbaarheid en neutraal stuurgedrag dat de vergelijking met elke conventionele sportwagen glansrijk doorstaat. Daar komt nog bij dat zowel de veerwegen als het laadvermogen van de Zafira geheel zijn behouden. Uiteraard is de afstelling van vering en schokdemping wat steviger gekozen, maar de Zafira OPC biedt toch een verrassend comfortniveau.

Flex7 als uniek onderdeel van een sportwagen uitrusting Als gezegd, is de veiligheidsuitrusting zeer compleet, maar ook in andere opzichten is de afwerking van hoog niveau. Naast zaken waar de koper bij Opel inmiddels al bijna op rekent - denk aan elektrisch bedienbare ramen en spiegels, centrale deurvergrendeling met afstandsbediening en Opel-Fix bevestigingen voor een kinderstoel - krijgt OPC bijvoorbeeld ook mistlampen mee. Plus een automatisch werkende antiverblinding binnenspiegel, een boordcomputer met display en check-controlesysteem, een opvouwbaar tapijt in en een roldek óver de laadruimte (wanneer de stoelen verzonken zijn weggeborgen vanzelfsprekend), een in afstand en hoogte verstelbaar stuurwiel en een topklasse audiosysteem met cd-speler. Comfort verhogend werken ook accessoires als de airconditioning met lucht- en pollenfilter en zonwerend glas met speciale Solarprotect zonreflecterende ramen zijdelings achterin.

Wat de Zafira OPC zeker tot een unieke aanbieding maakt, is de combinatie van zijn ruimte en het Flex7 systeem. Beide stoelen op de derde zitrij kunnen afzonderlijk in de bodem verzinken of een volwaardige zitplaats bieden. Schuif de verstelbare tweede zitrij naar voren, klap het geheel op en er ontstaat zelfs een laadruimte tot 1.700 liter (VDA). De achterbank is overigens ook 60/40 gedeeld omklapbaar gemaakt. Met de middenbank in gebruik kan de laadruimte nog altijd worden gevarieerd tussen 490 en 640 liter.

Net als alle andere Zafiras wordt de OPC geproduceerd in de fabriek in Bochum. Daarna wordt hij naar OPC-specificaties afgebouwd door Opel Special Vehicles in Rüsselsheim. Waarmee meteen duidelijk is hoe exclusief hij is: elke auto wordt nog eens afzonderlijk door specialisten afgewerkt en beproefd.

Opel Performance Center GmbH
De Zafira OPC draagt de handtekening van het Opel Performance Center. Waarvan het motto luidt: autosport en meer. Deze Opel-dochter werd in 97 opgericht en staat onder leiding van Bernd Wiessenhütter en Opels autosportmanager (en coureur) Volker Strycek. De kern van het team bestaat uit vijftien mensen. Strycek: Onze kracht ligt in de individuele vaardigheden van die mensen, de korte lijnen en de mogelijkheid om snel knopen door te hakken. Bij een bedrijf als OPC draait het niet om de vraag of je honderden mensen hebt lopen.

OPC is verantwoordelijk voor de Europese autosportactiviteiten van Opel. En speelt bijvoorbeeld een hoofdrol bij de comeback in de Duitse Toerwagen Masters serie DTM. Daar racen zeven Astras Coupé met een V8-motor. Onder andere bestuurd door sterren als Manuel Reuter en Joachim Winkelhock. Daarnaast heeft OPC de power voor menig Formule 3 racesucces geleverd. Met dertig nationale kampioenstitels is de 2-liter F3 krachtbron een belangrijk onderdeel van de autosporthistorie geworden. Ook in de rallysport heeft OPC grote successen gevierd. Zo won de Astra kitcar - ontwikkeld in 2000 - diverse nationale rallytitels. Op dit moment is OPC vooral gefocust op de nieuwe Corsa Super 1600 serie.

Naast de autosportieve activiteiten leent een denk- en actietank als het Opel Performance Center zich natuurlijk uitstekend voor het ontwikkelen van spannende sportversies voor serieproductie - zoals de Zafira OPC - en spectaculaire studiemodellen, zoals die tijdens autotentoonstellingen worden gepresenteerd. De visitekaartjes van Opel zogezegd. Daarnaast is OPC ook actief bij het ontwerpen van een speciale autosport kleding- en accessoirelijn alsmede sportieve activiteiten voor Opel relaties.