persbericht / nr. 1667
29-oktober-2001
Verbreding landbouw vraagt gerichte stimulering
De bereidheid van boeren om hun landbouwactiviteit te verbreden naar
natuur en landschap kan worden bevorderd door een gericht
overheidsbeleid. Uit onderzoek in de Alblasserwaard/Vijfheerenlanden
blijkt, dat door gerichte maatregelen om multifunctioneel landgebruik
te bevorderen meer boeren over de streep zullen worden getrokken.
Boeren voelen zich nogal eens onzeker of zij met natuurbeheer en
recreatie het voortbestaan van hun bedrijf kunnen redden. Wat biedt de
samenleving hen in ruil voor de roep om meer natuur en landschap? De
meeste boeren zullen pas gaan verbreden als zij het vertrouwen hebben
dat deze strategie de economische duurzaamheid van hun bedrijf ten
goede komt. De overheid kan daar op inspelen.
In het onderzoek is gebruikgemaakt van een zogenaamd gedragsmodel,
waarmee op de computer wordt nagespeeld hoe bepaalde boeren zullen
reageren op veranderende omstandigheden. Hiermee zijn verschillende
scenario's doorgerekend. Het huidige beleid is vergeleken met een
situatie van lagere garantieprijzen voor vlees en melk, deels
gecompenseerd door inkomenstoeslagen gekoppeld aan een beloning voor
natuur en landschap. In andere scenario's worden bovendien extra
middelen ingezet voor vergroting van kennis en vaardigheden voor
natuurbeheer, voor onderhoud van landschapselementen via een
groenfonds, of voor marktgerichte activiteiten op het gebied van
recreatie, zorg of streekproducten.
Bij het huidige beleid zal naar verwachting ongeveer de helft van de
boeren in dit gebied besluiten om zijn bedrijf te verbreden met één of
meer activiteiten gericht op natuur- en landschap. In de scenario's
met aanvullende maatregelen kan dit aandeel oplopen tot 80 à 90%,
waarvan zo'n 15% zich zelfs sterk op verbreding richt (drie keer
zoveel als bij voortzetting van het huidige beleid). De
verbredingsactiviteiten zorgen niet alleen voor behoud van natuur- en
landschapselementen, maar vangen voor een deel ook de inkomensdaling
op die verwacht mag worden door de verlaging van de
EU-garantieprijzen.
Een belangrijke voorwaarde voor deze stap is, dat de boer erop kan
vertrouwen dat overheid en samenleving zijn nieuwe diensten ook
belonen. In dat geval kunnen deze een bijdrage leveren aan het
voortbestaan van zijn bedrijf. De onderzoekers noemen een aantal
factoren die dit vertrouwen kunnen versterken: het wegnemen van
knelpunten in de regelgeving, het bieden van zekerheid op langere
termijn over betaling voor natuur en landschapsonderhoud (bijvoorbeeld
op basis van een groenfonds), het steunen van onderlinge samenwerking
en samenwerking met de overheid, en het stimuleren van op natuur en
landschap gerichte kennis en vaardigheden.
---
Kansen voor tachtig procent verbreding. Bekijk het rapport: 4.01.06.