STICHTING SVM PACT

Terugdringen zwerfafval kan zonder retourpremie

Retoursysteem: kostbaar, inefficiënt en zeer fraudegevoelig

Den Haag, 25 oktober 2001
Met specifieke acties vooral gericht op de relatief kleine groep Nederlanders die zwerfafval veroorzaakt, met meer vuilnisbakken op straat en met een strikt handhavingsbeleid kan het zwerfafval met circa de helft en blikjes en flesjes zelfs met 80% worden teruggedrongen. Het bedrijfsleven is bereid aan zo'n programma een forse bijdrage te leveren. Een retourpremie op blikjes en flesjes is absoluut niet nodig om deze doelstelling te bereiken.

Een apart inzamelsysteem met een retourpremie van 45 cent leidt er vanzelfsprekend toe dat veel blikjes en flesjes worden ingeleverd. Met een nog veel hogere premie komt wellicht zelfs 100% terug. Zo'n systeem is echter buitengewoon fraudegevoelig, onhygiënisch, inefficiënt, gecompliceerd, en onevenredig duur. Het dringt de totale hoeveelheid zwerfafval met nog geen 10% terug, draagt niet bij aan een beter milieu, en straft alle consumenten voor het gedrag van een kleine minderheid. Het bedrijfsleven is niet bereid mee te werken aan een dergelijk systeem dat bovendien uitnodigt tot criminaliteit.

Daarnaast heeft een retourpremie op blikjes en flesjes geen enkel effect op oude kranten, patatbakjes, snoepwikkels, peuken, kauwgum en dergelijke die tezamen 90% van het zwerfafval vormen. Een retoursysteem leidt niet tot meer hergebruik van materiaal. Het is onhygiënisch omdat het punt van consumptie en het retourpunt niet bij elkaar liggen. Bovendien is het hoogst fraudegevoelig omdat de retourpremie circa vier keer zo hoog is als de kostprijs van een blikje om van namaak van retourbonnetjes nog maar te zwijgen.

SVM-PACT vindt het onbegrijpelijk dat Minister Pronk het politieke stokpaardje van de retourpremie blijft berijden terwijl een studie van het milieuadviesbureau CE, in samenwerking met PricewaterhouseCoopers, De Straat milieu-adviseurs en NFO Trendbox aantoont dat een apart retoursysteem inefficiënt en economisch onverantwoord is. De studie is juist uitgevoerd om te zien of een kosteneffectief en economisch verantwoord systeem haalbaar is. SVM-PACT heeft geen enkel begrip voor het standpunt van de Minister dat alleen een retoursysteem het zwerfafval probleem kan oplossen. De minister heeft geen enkele reden om het bedrijfsleven te wantrouwen als het zegt dat de doelstellingen die de minister heeft gesteld ten aanzien van zwerfafval, ook op een andere wijze kunnen worden behaald. In de afgelopen 8 jaar is het bedrijfsleven de afspraken die in het kader van het Convenant Verpakkingen I en II zijn gemaakt nagekomen.

Als gevolg van het conflict over het zwerfafval zijn de onderhandelingen tussen SVM-PACT en het ministerie van VROM over het Convenant Verpakkingen III afgebroken. De Stichting hoopt dat het uiteindelijke standpunt van het Kabinet en de Kamer het afsluiten van een Convenant alsnog mogelijk zal maken.