Toespraak Roger van Boxtel tijdens de Prix Europa 2001 Award
Ceremony
Een toespraak bij het onderwerp Integratie
20 oktober 2001
Dames en heren,
Ik sta hier vanavond voor u met mijn hoofd vol beelden.
Nieuwsbeelden van de afgelopen tijd uit New York, Washington en
Peshawar.
Herinneringen aan gesprekken die ik heb gevoerd met mensen uit
alle lagen van de bevolking, moslims en niet-moslims, en
vertegenwoordigers van etnische minderheden.
Voorstellingen van emoties die opeenvolgende gebeurtenissen hebben
opgeroepen en nog steeds oproepen. Wat zich nu afspeelt, laat
vrijwel niemand onberoerd.
Een paar weken geleden hebben wij in Nederland het 50-jarige
bestaan van de televisie gevierd. Er is geen beter bewijs denkbaar
van de immense invloed van televisie op ons bestaan, zo schreef
een journalist, dan de terroristische aanvallen op het World Trade
Center en het Pentagon.
De reikwijdte en kracht van het beeld is immens. Niet alleen nu,
maar altijd. Het is in staat dat wat ver weg is dichtbij te
brengen. Daarom ben ik vereerd om vandaag de Prix Europa Iris uit
te reiken. Twee jaar geleden mocht ik dat ook al een keer doen.
Sindsdien is er één en ander veranderd. Niet alleen de naam - het
woord Europa is aan de Prix Iris toegevoegd - maar vooral ook de
setting: De prijs heeft een prestigieus podium gevonden op het
PRIX EUROPA-festival. Het is een teken van erkenning die uw
programmas verdienen.
Waar praten we dan over, als we hier, vanavond, van uw programmas
spreken? Vaak wordt de term multiculturele televisie in de mond
genomen. Met voor velen de associatie dat het gaat om televisie
door en voor mensen met een andere huidskleur, ergens tussen 11 en
12 uur op de maandagochtend.
Ik geloof niet dat er zoiets als multiculturele televisie bestaat.
We hebben het over fictie- en non-fictie, over drama, comedy en
documentaires.
Wel hebben alle genomineerde programmas één ding gemeen: de makers
ervan zijn er in geslaagd, door verhalen te zien in de diversiteit
van het Europa van nu, afstanden te overbruggen. Tussen levens en
culturen binnen onze samenlevingen.
Het zijn programmas die gaan over mensen in Europa: Britten,
Bosniërs, Duitsers. Programmas die mensen van verschillende
etnische afkomst een gezicht geven. Ieder met zijn of haar eigen
verhaal. U heeft stukjes van het huidige Europa in beelden
gevangen; in hun volle diversiteit, individualiteit en
menselijkheid.
Daarmee bevatten uw films nuances die sinds 11 september in
verschillende Europese samenlevingen - ook in Nederland - lijken
te zijn vervaagd. Verdwenen achter een muur van angst en
onwetendheid, van vijandschap en vervreemding. Binnen onze
samenlevingen voelen groepen mensen zich apart gezet. Zij
worstelen om hun gezicht weer in beeld te krijgen, een gezicht
waarin ook zij zich herkennen, in al hun gradaties.
De strijd tegen vooroordelen en intolerantie is nog niet
gestreden. Dat is de afgelopen weken opnieuw duidelijk geworden.
Dat betekent dat programmas als de uwe gezien moeten worden. Dat
betekent dat u ook in de toekomst televisie moet maken zoals u al
aantoonbaar gedaan heeft:
* Door verhalen te zoeken achter de vele etnische groepen die onze
samenlevingen rijk zijn en ons, kijkers, daarmee een spiegel voor
te houden;
* Door ons kijkers bekend te maken met het onbekende;
* En bovenal door het verhaal zo te vertellen dat het goede
televisie is. Want ook daar gaat het om bij deze prijs.
Welke programmamakers zijn daar voor het jaar 2001 het beste in
geslaagd? De organisatoren hebben dit jaar 137 inzendingen ontvangen.
Na de voorselectie bleven daarvan nog 25 inzendingen over, 6 in de
categorie fictie, 19 in de categorie non-fictie.
De winnaars van de Prix Europa Iris 2001 zijn:
* In de categorie fictie: When grandpa loved Rita Hayworth
(Tsjechië)
* In de categorie non-fictie: Exodus (Groot-Brittannië)
Omschrijvingen van When grandpa loved Rita Hayworth en Exodus, alsmede
andere genomineerde programmas kunt u vinden op
http://www.prix-europa.nl/.
NB: alleen het gesproken woord geldt.
Relevante links:
De website van de Prix Europa 2001 Award Ceremony