Let op! Embargo tot vrijdagochtend 5 oktober 2001, 00.00 uur
PERSBERICHT
Ernstige belemmering voor normaal functioneren
310.000 vrouwen hebben migraine rondom menstruatie
Amsterdam - 5 oktober 2001
Migraine is een veel voorkomende klacht rondom de menstruatie. Ruim 1 op de 12 vrouwen heeft volgens de officiële criteria van de Internationale Headache Society (IHS) last van migraine rondom de menstruatie. Dit zijn 310.000 vrouwen. Vrouwen met migraine rondom de menstruatie worden door deze klacht erg en vaak belemmerd bij sociale activiteiten buiten de deur (84%), huishoudelijke taken (81%), andere gezinsactiviteiten (58%), sport (55%), werk (45%) of school of opleiding (19%). Slechts 1% van de vrouwen met migraineklachten rondom de menstruatie geeft aan totaal geen belemmeringen te ervaren. De migraine klachten blijken tijdens een aanval rondom de menstruatieperiode langer, heftiger en moeilijker behandelbaar te zijn dan tijdens een aanval buiten de menstruatie. Dit alles blijkt uit een NIPO-onderzoek dat onder begeleiding van specialisten verbonden aan Stichting Voorlichtingsbureau Hoofdpijn is uitgevoerd en op vrijdag 5 oktober gepresenteerd wordt. Een eerste exemplaar van het onderzoek wordt op dat moment overhandigd aan Riëtte van Elburg van de Nederlandse Vereniging van Hoofdpijnpatiënten. Morgen, zaterdag 6 oktober tijdens de hoofdpijnmanifestatie Hoofdpijn Vrij(?!) in het Beatrix Theater te Utrecht, worden de resultaten gepresenteerd aan patiënten.
In het onderzoek is eerst gevraagd naar de menstruatieklachten die vrouwen zelf ervaren. Ongeveer 6 op de 10 vrouwen tussen de 13 t/m 55 jaar die nog regelmatig menstrueren, blijkt daarvan last te hebben. Hoofdpijnklachten (35% van de vrouwen, waarvan 27% hoofdpijn plus 8% migraine) behoren daarbij tot een van de meest voorkomende klachten, naast buikpijn (42%) en moeheid/slapte (29%) of rugpijn (25%). Vrijwel alle vrouwen hebben deze klachten tijdens iedere ongesteldheid. Daarnaast hebben met name oudere vrouwen vaker last van hoofdpijn en migraine dan jongere vrouwen.
In het onderzoek werd op basis van de officiële criteria nagegaan welke vrouwen ook daadwerkelijk migraine rondom de menstruatieperiode hadden en bij welke vrouwen er sprake is van 'gewone' hoofdpijn. Dit resulteerde in 310.000 patiënten met migraine rondom de menstruatie en 890.000 patiënten die gewoon hoofdpijn hebben in deze periode. Dit komt neer op ruim 1,2 miljoen vrouwen die last hebben van hoofdpijn of migraine rondom de menstruatieperiode. De officiële criteria voor menstruele migraine die daarbij aangehouden werden zijn de officiële criteria van de IHS. Wanneer deze criteria aangevuld worden met het criterium dat de aanval twee dagen voor of na de eerste dag van de menstruatie moet beginnen, blijkt dit op te gaan voor 115.000 vrouwen. Meestal wordt deze klacht omschreven als menstruele migraine. De migraineaanvallen rondom de menstruatieperiode zijn meestal ernstiger, langduriger en moeilijker behandelbaar dan migraineaanvallen buiten de menstruatieperiode. Meer dan de helft van de vrouwen met migraine zegt deze specifieke klachten ooit met de huisarts besproken te hebben. Bij vrouwen met gewone hoofdpijn is dit slechts een kwart. Dit kan komen omdat enerzijds het probleem wellicht onderschat wordt ('hoofdpijnklachten horen gewoon bij de menstruatie') of anderzijds omdat er de voorkeur aan gegeven wordt deze klachten met zelfmedicatie te behandelen. De meeste vrouwen behandelen de aanvallen dan ook met pijnstillers die ze hetzij zelf kopen of voorgeschreven krijgen door de huisarts; andere geneesmiddelen op recept worden weinig voorgeschreven. Daarnaast wordt geëxperimenteerd met de anticonceptiepil (stoppen, wisselen van pil, overslaan stopweek of juist beginnen met pilgebruik). Migrainepatiënten doen dit vaker dan de overige hoofdpijnpatiënten.
../2
- 2 -
Weinig vrouwen komen met hun klachten bij een specialist. Als vrouwen wel naar een specialist gaan, is dat meestal naar een gynaecoloog en niet naar een neuroloog.
Als advies aan anderen dan de arts of specialist gevraagd wordt, betreft dat meestal familieleden, vrienden of collega´s. Patiënten met migraine doen dat relatief vaker dan patiënten met gewone hoofdpijn.
Onderzoek naar onderliggende oorzaken
Op basis van dit onderzoek adviseren de betrokken specialisten dat er meer onderzoek moet worden verricht naar de onderliggende hormonale oorzaken van deze vorm van migraine en de invloed van orale anticonceptiva, dat het overleg over behandeling en doorverwijzing tussen gynaecologen en neurologen gestimuleerd moet worden en dat er tijdens de gynaecologieopleiding gericht aandacht besteed moet gaan worden aan migraine en hoofdpijn tijdens de menstruatie. Daarnaast moet er meer aandacht komen voor de ernst van de problematiek en het belang van een goede diagnose en een adequate behandeling, waardoor vrouwen zich minder schamen voor de klachten, deze minder voor lief nemen en er gericht een oplossing voor gaan zoeken. In overleg moeten huisarts en patiënt samen bepalen of en hoe een effectieve behandeling mogelijk is. Hoofdpijn hoort wellicht bij de gevoeligheid van de vrouw voor hormonale veranderingen rond de menstruatie, maar kan zo nodig gunstig beïnvloed worden. Tenslotte adviseren zij in ziekteverzuimregistraties na te gaan of er een verband te onderkennen is tussen verzuim en hoofdpijn tijdens de menstruatie, zodat inzicht gekregen wordt in de kosten van deze klachten en er ook vanuit een ander hoek gewezen kan worden op het belang van een adequate behandeling.
De Stichting Voorlichtingsbureau Hoofdpijn heeft dit onderzoek laten uitvoeren om meer inzicht te krijgen in een relatief veel voorkomende vorm van migraine, waarover echter maar weinig bekend is. Voor meer informatie over migraine rondom de menstruatie kan contact opgenomen worden met de Nederlandse Vereniging voor Hoofdpijnpatiënten, tel. 0900 2020 590 (30 cent per minuut, tijdens werkdagen van 10 tot 12 en van 14 tot 16 uur) of via www.hoofdpijnpatienten.nl .