3 oktober 2001
Aanvulling op culturele taak publieke omroep
Raad voor Cultuur bepleit themakanaal voor kunst en cultuur
DEN HAAG - In een recent uitgebracht advies aan staatssecretaris Van der Ploeg zegt de Raad voor Cultuur positief te staan tegenover de oprichting van een themakanaal voor kunst en cultuur. Een dergelijk kanaal biedt volgens de Raad extra mogelijkheden voor het aanbieden van programma's over kunst en cultuur aan het publiek. Specifieke groepen kunnen beter worden bediend omdat de programma's meer gestructureerd kunnen worden aangeboden dan via de 'reguliere' programmering van de publieke omroep. De Raad slaat in zijn advies een andere richting in dan de NOS, die vorige week bekend maakte in 2005 een 24-uurs nieuwszender (themakanaal) van de grond te willen krijgen. In zijn advies over de Cultuurnota had de Raad er al op gewezen initiatieven van de publieke omroep voor de oprichting van een themakanaal voor kunst en cultuur te willen ondersteunen. Het themakanaal zou volgens de Raad verbreed en verdiept moeten worden door gebruik te maken van de interactieve mogelijkheden van Internet. Bij dit laatste denkt hij vooral aan een agenda en vormen van dienstverlening. Met de interactieve toepassingen kan het themakanaal bijdragen aan het cultuurdebat in de samenleving.
De Raad heeft enkele condities genoemd waaraan zou moeten worden voldaan als een themakanaal operationeel wordt. De culturele programmering op Nederland 1, 2 en 3, die via het open net verspreid wordt, mag niet worden aangetast ('uitgehold') door het themakanaal. Aan de culturele taak van de publieke omroep zoals in de Mediawet is vastgelegd, mag niet worden getornd. Verder benadrukt hij dat zaken als distributie, programmarechten en budgettering van het culturele aanbod van een themakanaal gewaarborgd moeten zijn.
Een themakanaal voor kunst en cultuur zou volgens de Raad programma's kunnen aanbieden die bij de publieke omroep ontbreken en waarvoor de Raad bij herhaling heeft gepleit. Hij denkt daarbij in het bijzonder aan een kunst- en cultuuragenda met voorbeschouwingen, recensies en illustratief beeld- en geluidmateriaal. De Raad pleit ook voor een 'journalistiek opgezet' kunstjournaal dat dagelijks wordt uitgezonden. De verdere programmering van het cultuurkanaal zou moeten bestaan uit herhalingen van eerder uitgezonden programma's van de publieke omroep en programma's waarin bestaand materiaal wordt aangepast of gecombineerd met nieuw aanbod. De Raad voorziet verschillende vormen van samenwerking van de publieke omroep met binnen- en buitenlandse culturele instellingen en omroepen voor de realisatie van aanbod en distributie van films en documentaires.
De programma's van de publieke omroep en van het themakanaal moeten doorverwijzingen bevatten naar de website van de publieke omroep (www.omroep.nl) die een portalfunctie moet vervullen naar het aanbod van de publieke omroep op het Internet. De Raad denkt dat interactie op het Internet wellicht tot groepsvorming ('virtual communities') van geïnteresseerden rond de thema's kunst en cultuur zal leiden.
De Raad is voorstander van een zo ruim mogelijke distributie van het aanbod van een culturele themazender, maar beseft dat deze mede afhangt van de bereidheid en mogelijkheid van programmaraden en kabelexploitanten om deze programma's op te nemen in het basispakket. In het kader van dit advies gaat de Raad niet in op het financieringsvraagstuk van een themakanaal. Wel zegt hij van mening te zijn dat het programmabudget van de publieke omroep niet mag worden aangetast door deze activiteiten. Voor de ontwikkeling van een themakanaal en de inspanningen op het Internet (nieuwe diensten) zijn extra investeringen nodig.
Noot voor de redactie (