Ministerie van Buitenlandse Zaken

http://www.minbuza.nl/content.asp?Key=421286


---

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Ministerie van Buitenlandse Zaken Directie Politieke Zaken Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag
Datum 2 oktober 2001 Auteur Drs J.L. Werner
Kenmerk DPZ-249/01 Telefoon 070 - 348 51 25
Blad /1 Fax 070 - 348 46 38
Bijlage(n) 1 E-mail jl.werner@minbuza.nl
Betreft Informele bijeenkomst van Ministers van Buitenlandse Zaken ("Gymnich"), 8-9 september jl., Genval
C.c.
Zeer geachte Voorzitter,

Ik heb de eer U hierbij het verslag te doen toekomen van het Gymnich-overleg van
8 en 9 september jl. te Genval.

De Minister van Buitenlandse Zaken

Verslag aan de Tweede Kamer over de informele Algemene Raad ('Gymnich'), Genval, 8 en 9 september jl.

Inleiding

Het Gymnich in Genval begon zonder aanwezigheid van de Belgische voorzitter, minister Michel, die was opgehouden door de naderende ontknoping van de Wereldconferentie tegen Racisme in Durban (Zuid-Afrika). De EU-ministers begonnen daarom onder voorzitterschap van Staatssecretaris mevrouw Neyts aan de werklunch over dit thema. Daar werd gesproken over de houding die de delegaties van de EU-lidstaten zouden moeten innemen in reactie op Arabische amendementen op de compromistekst over het Midden-Oosten. De Hoge Vertegenwoordiger Solana is daarop verzocht contact op te nemen met de hoofdrolspelers in Durban en het ernaar toe te leiden dat de Conferentie alsnog met de compromistekst kon worden afgesloten. Dat dat is gelukt, stemt tot tevredenheid, maar kan niet het eindoordeel wegnemen dat de WCAR als geheel een teleurstellende, en mogelijk zelfs voor het VN-systeem schadelijke, Conferentie is geweest.

Midden-Oosten

HV Solana, net terug van een bezoek aan de regio, schetste een somber beeld naar aanleiding van het toenemende geweld en het gebrek aan wil aan beide zijden om onderhandelingen te hervatten. De rol van de EU zou tegen deze achtergrond helaas niet veel meer kunnen betekenen dan een bijdrage aan 'damage control'. Als lichtpunt zag Solana de sonderingen over en weer met het oog op het organiseren van een serie ontmoetingen tussen Minister Peres en President Arafat, die de komende weken hun beslag zouden moeten krijgen. Over plaats, tijdstip en modaliteiten van de ontmoetingen, w.o. de mogelijke aanwezigheid van HV Solana zelf, vond overleg plaats tussen de diverse spelers.

Solana bepleitte voortgezette en afgestemde contacten tussen EU-ministers en partijen in de regio om druk te blijven houden ter bevordering van terughoudendheid en hervatting van de dialoog.

Het belang van een goede afstemming tussen EU en VS is nogmaals onderstreept.

Naast bovenstaande punten heb ik, in navolging van Commissaris Patten, het belang onderstreept van oplossing van de kwestie van de origine-regels, uiterlijk tijdens de Associatie-Raad met Israël in november a.s. Ook heb ik gepleit voor een zorgvuldige voorbereiding van de conferentie over de Vierde Geneefse Conventie.

De ministers namen op zondag een verklaring aan naar aanleiding van de gewelddadigheden in het weekend.

Macedonië

In het overleg stonden nieuwe Duitse voorstellen centraal voor een samenhangende aanpak door de internationale gemeenschap van het conflict in Macedonië. De EU zou op het civiele spoor een coördinerende rol moeten spelen; samen met de IFI's de reconstructie ter hand moeten nemen en het regionale proces moeten intensiveren, onder meer langs de weg van een ministeriële conferentie. Voor het militaire spoor werd, ter vermijding van een eventueel veiligheidsvacuüm na beëindiging van 'Essential Harvest', een vervolg-presentie voorgesteld volgens een 'NAVO+' formule. Daaraan zouden ook bijvoorbeeld Rusland, Oekraïne en neutrale landen kunnen deelnemen. Volgens het voorstel zou een dergelijke operatie moeten plaatsvinden op basis van een VN-mandaat en op uitnodiging van de Macedonische regering en de belangrijkste politieke partijen.

In de discussie kon een ruime mate van steun worden vastgesteld voor de Duitse voorstellen. Verschillende ministers onderstreepten het belang van een VN-mandaat voor een dergelijke militaire vervolgoperatie.

HV Solana riep op tot het sturen van extra waarnemers door EU en OVSE. Hij sprak zorg uit, die algemeen werd gedeeld, over de aanzienlijke wapenimporten van de Macedonische regering.

Commissaris Patten sprak de bereidheid uit om, naast de humanitaire ondersteuning (ECHO) en projectsteun (CARDS), ook het Rapid Reaction Mechanism in te zetten voor snelle reconstructiehulp. T.a.v. macro-steun waarschuwde ook hij voor mogelijk misbruik voor aankoop van wapens. De Commissie treft, samen met de Wereldbank, voorbereidingen voor een donorconferentie, die, onder strikte conditionaliteit van tijdige afronding van de grondwetswijzigingen, op 15 oktober a.s. zou kunnen plaatsvinden.

Zelf heb ik de Duitse voorstellen verwelkomd en aangegeven dat de discussie over een militaire vervolgoperatie, al dan niet met gebruikmaking van KFOR, nu verder in de NAVO moet worden gevoerd.

Ik steunde Commissaris Patten ten aanzien van de donorconferentie en politieke conditionaliteit, en bepleitte goede interne afstemming met de ministers van Financiën.

Toekomst van Europa

De bespreking van de Toekomst van Europa werd door verschillende ministers aangegrepen om bezorgdheid uit te spreken over de afstand die lijkt te bestaan tussen de Europese Unie en haar instellingen enerzijds en de burgers en maatschappelijke organisaties anderzijds. Behalve de invoering van de Euro, volgend jaar, zouden zich onvoldoende, de burger aansprekende, Europese projecten voltrekken. Dat bracht risico's van verdere vervreemding met zich mee, zodat een mate van betrokkenheid van de burgers bij het 'Toekomst-debat' moet worden verzekerd.

In de discussie stelden sommige ministers voor burgers en geselecteerde NGO's te betrekken bij het in te stellen "Forum". Ook werd de suggestie gedaan om hoorzittingen te organiseren. Binnen de kleinere kring van een Conventie zouden vertegenwoordigers van regeringen, Parlementen (nationale en EP) en Commissie een plaats moeten krijgen. Zo'n Conventie zou opties moeten voorleggen - geen definitieve teksten - die binnen een korte Intergouvernementele Conferentie tot definitieve besluiten zou moeten leiden. Over een rechtstreekse betrokkenheid van kandidaat-lidstaten bij de Conventie wordt nog verschillend gedacht.

Wat de kalender betreft, wordt gedacht aan instelling van Conventie/Forum door de ER van Laken en aanvang van de werkzaamheden tegen het eind van het a.s. Spaanse voorzitterschap. Daarna zou een IGC moeten volgen.

Voor wat betreft de agenda van e.e.a. lijkt een meerderheid er voorstander van de vier thema's van Nice tot uitgangspunt te nemen en daarnaast een zekere mate van flexibiliteit te hanteren bij het toevoegen van andere thema's. Hierop zal door de AR worden teruggekomen in de aanloop naar de a.s. oktoberbijeenkomst van Regeringsleiders in Gent.

EU-Afrika

Voorzitter Michel deed enkele korte mededelingen over de a.s. EU-Afrika ministeriele bijeenkomst op 11 oktober a.s. in Brussel. Zijn voorgenomen reis, tezamen met HV Solana, naar het Grote Meren gebied moest door agendaproblemen worden uitgesteld.

De Benelux-ministers verspreidden een voorstel ter financiële ondersteuning van de inter-Congolese dialoog, nu er aanleiding is voor enig optimisme bij de hervatting van het verzoeningsproces.