27 september 2001
Rekenkundige methoden helpen bij ontdekken bijwerkingen geneesmiddelen
De toepassing van rekenkundige methoden in de geneesmiddelenbewaking - ook wel kwantitatieve signaaldetectie genoemd - kan helpen bij het ontdekken van bijwerkingen van geneesmiddelen. Bovendien blijkt het mogelijk door toepassing van deze methoden ook geneesmiddelinteracties en geneesmiddelgerelateerde ziektebeelden op te sporen, zelfs als ze niet als zodanig gerapporteerd zijn. Dit zijn enkele conclusies uit het onderzoek van drs. Eugène van Puijenbroek, die op 1 oktober promoveert aan de faculteit Farmacie.
Nadat geneesmiddelen op de markt zijn verschenen kunnen nog steeds nieuwe bijwerkingen ontdekt worden. In de jaren zestig gebeurde dat bijvoorbeeld met Softenon, een slaapmiddel dat aangeboren afwijkingen kan veroorzaken bij gebruik in het begin van de zwangerschap. Wereldwijd heeft dit geleid tot de oprichting van centra waar bijwerkingen van geneesmiddelen gemeld en onderzocht worden. In Nederland wordt deze taak in opdracht van de overheid uitgevoerd door de Stichting Lareb . Artsen en apothekers melden op vrijwillige basis vermoedens van het bestaan van onbekende bijwerkingen.
Van Puijenbroek, wetenschappelijk medewerker bij Lareb, heeft de
database van de stichting onderzocht of combinaties van geneesmiddel
en bijwerking vaker gemeld worden dat op grond van het toeval verwacht
zou mogen worden. Daardoor kunnen zowel onbekende bijwerkingen, als
geneesmiddelinteracties en geneesmiddelgerelateerde ziektebeelden
opgespoord worden.
De beoordelingen van deze meldingen, met name de vraag of er nu een
duidelijke relatie is tussen het geneesmiddel en de klacht, gebeurt nu
vooral door alle meldingen afzonderlijk te bekijken. De resultaten van
Puijenbroek's onderzoek kunnen worden gebruikt om de
geneesmiddelenbewaking te verbeteren, zowel wat betreft de bewaking op
mogelijke bijwerkingen, als op ongewenste interacties tussen
geneesmiddelen en op ziektebeelden die met het gebruik van
geneesmiddelen samenhangen. Te verwachten is dat kwantitatieve
signaaldetectie standaard gebruikt gaat worden bij de bewaking van
geneesmiddelen.
Maandag 1 oktober 2001 om 16:15 uur
Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht
Promotie: 'Quantitative signal detection in pharmacovigilance'.
Drs. E.P. Van Puijenbroek, faculteit Farmacie
Voorlichter Johan Vlasblom, (030) 253 4073, j.vlasblom@csc.uu.nl
Zie voor verdere informatie (samenvatting puijenbroek Engels en
: Ned.doc)
Gewijzigd:Friday, September 28, 2001
Johan Vlasblom