VU ziekenhuis

Amsterdam, 13 september 2001

Nieuw gesynthetiseerd middel beschermt tegen fatale schade aan het hart door chemotherapie

Onderzoekers van de afdeling medische oncologie van het VU medisch centrum en de afdeling farmacologie en toxicologie van de Universiteit van Maastricht hebben een nieuwe verbinding gesynthetiseerd die bij muizen het hart volledig beschermt tegen fatale schade door chemotherapie met het cytostaticum doxorubicine. Dit middel wordt onder anderen bij patiënten met borst- en eierstokkanker voorgeschreven. Zelfs jaren na behandeling met doxorubicine kan het leiden tot fatale schade aan het hart. Tot nu toe kon die schade in muizen met het flavonoïd monoHER voorkomen worden. Het nadeel van dit experimenteel middel is dat de dosering te hoog is om het eenvoudig in de kliniek te onderzoeken. Onderzoeker Frederique van Acker heeft de chemische structuur van monoHER gewijzigd, zodat een verbinding ontstond die bij muizen vijf keer beter werkt .

De onderzoekers gingen uit van de wetenschap dat doxorubicine schade aan het hart veroorzaakt door de vorming van vrije radicalen. Deze schade kan groot zijn omdat doxorubicine zich ophoopt in het hart en het hart in geringe mate beschermd wordt tegen radicalen. Flavonoïden zijn natuurlijke anti-oxidanten die in ons dieet voorkomen. Zij zijn bekend omdat een hoge inname zou helpen bij het voorkomen van kanker en hart- en vaatziekten. Vanwege die anti-oxidant werking is onderzocht of zij beschermen tegen de schade aan het hart door doxorubicine. Enkele jaren geleden toonde de onderzoeksgroep al aan dat het flavonoïd 7-monohydroxyethylrutoside -monoHER- beschermt tegen de schade aan het hart veroorzaakt door doxorubicine, zonder de anti-tumorwerking van doxorubicine te verminderen. Daarom is in dit promotieonderzoek gezocht naar een betere beschermer tegen deze bijwerking. De chemische structuur van monoHER is hierbij als uitgangspunt genomen.

In totaal zijn twintig nieuwe flavonoïden gesynthetiseerd. Op basis van de resultaten uit in vitro experimenten -experimenten op cel/orgaan niveau- is de verbinding frederine geselecteerd voor verder onderzoek met muizen. Uit experimenten blijkt dat frederine bij een vijf keer lagere dosering dan monoHER, het hart al volledig beschermt tegen doxorubicine. Aangezien frederine ook de anti-tumorwerking van doxorubicine niet vermindert, is het een veelbelovende verbinding om het hart te beschermen tegen doxorubicine. De onderzoekers willen nu in samenwerking met de farmaceutische industrie de toepasbaarheid van dit middel bij de mens onderzoeken.

Frederique van Acker promoveert op 14 september aan de Vrije Universiteit op dit onderwerp.

Meer informatie:
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de dienst public relations en voorlichting van het VU medisch centrum, Jakomien ter Haar, tel (020) 4443444, fax (020) 4443450.

© VU medisch centrum 17/09/01 dienst public relations & voorlichting prv@vumc.nl