European Commission

IP/01/1263

Brussel, 12 september 2001

Een vervoersbeleid ten dienste van de Europese burgers

Het Europese vervoersbeleid volledig toesnijden op de vraag en de behoeften van de burgers, dat is de ambitie van de Europese Commissie voor de komende tien jaar. Bij de goedkeuring vandaag van het Witboek «Het Europese vervoersbeleid tot het jaar 2010: tijd om te kiezen» geeft de Europese Commissie voor het eerst de behoeften van de gebruikers een centrale plaats in haar strategie; zij stelt bijna zestig maatregelen voor om in deze opzet te slagen. De eerste van deze maatregelen heeft tot doel tegen het jaar 2010 een nieuw evenwicht tussen de verschillende vervoerstakken tot stand te brengen, dank zij een actief stimuleringsbeleid voor het spoor, bevordering van het zeevervoer en de binnenscheepvaart, en de ontwikkeling van intermodaliteit. De Europese Commissie wil immers ten behoeve van alle burgers zorgen voor een ontwikkeling van het Europese vervoer waarmee tegelijkertijd efficiëntie, kwaliteit en veiligheid worden gegarandeerd. Deze discussienota met bijbehorende voorstellen vormt tevens de eerste concrete bijdrage tot de strategie van duurzame ontwikkeling die door de Europese Raad van Göteborg in juni laatstleden is vastgesteld. «De Europese Unie moet aan de verwachtingen van de Europeanen voldoen en soms tegenstrijdige eisen verzoenen om bij te dragen tot de economische ontwikkeling en tegelijk de kwaliteit van ons bestaan te verbeteren,» beklemtoonde Loyola de Palacio, de vice-voorzitter die bevoegd is voor vervoer en energie. «De Europese burgers verdienen een efficiënt vervoerssysteem dat kwaliteit en veiligheid garandeert: het Witboek legt daarvoor de grondslagen, dank zij een vindingrijker en rationeler gebruik van de verschillende vervoermiddelen en -infrastructuren,» voegde zij daaraan toe.

Met haar nieuwe Witboek over het vervoersbeleid stelt de Commissie nu een concreet actieplan voor om de kwaliteit en de efficiëntie van het Europese vervoer aanzienlijk te verbeteren. Zij wil zich tevens de middelen verschaffen om de voortdurende toename van de mobiliteit en de economische groei geleidelijk van elkaar los te koppelen, teneinde de druk op het milieu en de congestie van het verkeer te verminderen, met behoud van het economische concurrentievermogen van de Europese Unie.

Zo stelt zij bijna zestig maatregelen voor om een vervoersbeleid ten dienste van de Europese burgers te ontwikkelen. Bevordering van de rechten van de passagiers: De Commissie zal binnenkort een versterking van de rechten van de passagiers in het luchtvervoer voorstellen, ook met betrekking tot schadeloosstellingen, wanneer zij het slachtoffer zijn van vertragingen of overboekingen door luchtvaartmaatschappijen. De volgende stap is dan deze maatregelen ter bescherming van de passagiers uitbreiden tot de andere vervoerstakken, met name tot het spoor, de zeescheepvaart en in de mate van het mogelijke het stadsvervoer.
Verhoging van de verkeersveiligheid: In 2000 hebben meer dan 41.000 Europeanen het leven verloren op de weg. De Commissie wil dat alle krachten worden gebundeld om het aantal doden vóór 2010 met de helft te verminderen. Van haar kant zal zij voorstellen doen om een passende signalisering van gevaarlijke punten te ontwikkelen, op te treden tegen te lange rijtijden, de bestraffing van overtredingen in het wegvervoer op Europees niveau te harmoniseren en het gebruik van nieuwe technologieën aanzienlijk op te voeren: nieuwe veiliger voertuigen, bescherming van de inzittenden bij botsingen, vaststelling van veiligheidsnormen voor het ontwerp van met name autofronten.
Prioriteit voor veiligheid: Meer in het algemeen stelt de Commissie zich ten doel erop toe te zien dat veiligheid in alle omstandigheden prioriteit krijgt. Van het lucht- tot het zeevervoer, via het spoorvervoer, moet het hoogst mogelijke veiligheidsniveau voor de burgers worden gewaarborgd, dank zij een adequate wetgeving en de strikte toepassing van controles en sancties.
Congestie tegengaan: Als er niets wordt ondernomen, wordt Europa spoedig bedreigd met «verstikking in het centrum en verlamming aan de uiteinden». De Commissie stelt voor aan de huidige tendens een einde te maken en de verdeling tussen de verschillende vervoerstakken weer in evenwicht te brengen dank zij een vastberaden beleid ten gunste van intermodaliteit en bevordering van het spoor, de zeevaart en de binnenscheepvaart. In dit opzicht wil de Commissie steun geven aan een nieuwe programma ter bevordering van intermodaliteit « Marco Polo », ten belope van 30 miljoen euro per jaar.
Naar een duurzame mobiliteit: Het samengaan van het Europese vervoer met milieubescherming moet een prioriteit zijn. Daartoe wil de Commissie een hele reeks grootscheepse maatregelen nemen: de ontwikkeling van een juiste tariefbepaling voor infrastructuur, waarin ook externe kosten in aanmerking worden genomen en het gebruik van de minst verontreinigende vervoerstakken wordt gestimuleerd; de omschrijving van kwetsbare zones, met name in de Alpen en de Pyreneeën, waarvoor aanvullende financiering ten gunste van alternatief vervoer kan worden gegeven; bevordering van schone brandstoffen.
Naar een geharmoniseerde heffing op brandstof voor het beroepsgoederenvervoer: een harmonisatie van de belastingen op de professionele dieselolie kan de concurrentieverstoring op de geliberaliseerde markt van het wegvervoer verminderen. Kwaliteitsborging van het vervoer in Europa: De ontwikkeling van het Europese vervoer moet verenigbaar zijn met kwaliteitseisen. De Commissie beveelt ondermeer een onderlinge aanpassing van de arbeidsvoorwaarden aan, met name in het wegvervoer, alsmede de handhaving van een openbare dienstverlening van hoge kwaliteit. Voorts wil zij, met inachtneming van het subsidiariteitsbeginsel, de uitwisseling van «optimale praktijken» voor stadsvervoer van hoge kwaliteit bevorderen, gericht op een beter gebruik van het openbaar vervoer en bestaande infrastructuur. Uitvoering van grote infrastructuurprojecten: In het kader van de trans-Europese netwerken stelt de Commissie voor de geplande netwerken af te bouwen en zich daarbij te concentreren op de ontbrekende schakels (met name het snelle trans-Europese spoorwegnet voor reizigers met de hogesnelheidslijnen en de systemen waarmee deze aansluiting op luchthavens kunnen krijgen) en infrastructuur met een reëel potentieel voor de overheveling van goederen van de weg naar het spoor (met name de spoorverbinding met grote capaciteit door de Pyreneeën). Het Europese satellietnavigatieprogramma Galileo: Satellietnavigatietechnologie is momenteel alleen in de Verenigde Staten en gedeeltelijk ook in Rusland in gebruik. Het is tijd dat de Europese burgers een betrouwbaar Europees systeem krijgen aangeboden waarmee zij gebruik kunnen maken van nieuwe universele diensten, beschikbaar voor iedereen waar hij zich ook bevindt: automatische plaatsbepaling, follow-up van patiënten op afstand of geografische-informatiesystemen voor de landbouw bijvoorbeeld. Daartoe stelt de Commissie voor het Galileosysteem vanaf 2008 operationeel te maken.
Beheersing van de mondialisering: Nog al te vaak treedt Europa op het wereldtoneel ongeordend of inadequaat op, ten koste van de efficiëntie. In het Witboek wordt voorgesteld de positie van de Europese Unie in internationale organisaties zoals de Internationale Maritieme Organisatie (OMI) of de Internationale Organisatie voor de Burgerluchtvaart (ICAO) te versterken om de stem van Europa beter te laten horen en de Europese Unie inzake veiligheid en milieubescherming het voortouw te laten nemen.

Het nieuwe Witboek staat voor een kwalitatieve ombuiging van het vervoersbeleid, zodat er naast de maatregelen voor de openstelling van de markten ook maatregelen komen ten gunste van milieuvriendelijke vervoersdiensten. De gezamenlijke bereidheid om de voorgestelde veranderingen te verwezenlijken is bepalend voor het concurrentievermogen van de Europese economie en de totstandbrenging van een Europees kwaliteitsmodel voor de burgers.

De volledige tekst van het Witboek is vanaf vandaag te raadplegen op het volgende adres:
http://europa.eu.int/comm/energy_transport/nl/lb_nl.html.