Gemeente Nijmegen

Enkele vooroorlogse woonbuurten krijgen status beschermd stadsbeeld

De gemeente Nijmegen heeft onlangs onderzoek verricht naar welk deel van het vooroorlogs woningbezit bescherming verdient. Aanleiding hiertoe was een krantenartikel in 1999 waarin eventuele sloop werd aangekondigd van de woningen van woningcorporatie Portaal in de Javabuurt. Zowel maatschappelijk als politiek ontstond hierover de nodige commotie. Er werd bij het gemeentebestuur op aangedrongen om zorgvuldig met het vooroorlogs woningbestand om te gaan.

Het onderzoek richt zich op de wijken Waterkwartier, Wolfskuil, Willemskwartier, Javabuurt en Hengstdal. Doel van het onderzoek is om inzicht te verkrijgen in de kwaliteit van het vooroorlogs woningbezit.

Alle wijken zijn goed geanalyseerd naar ligging, typering, complexmatige woningbouw, stedenbouwkundige en architectonische karakteristiek en waardering. Eveneens komen aspecten als bouwkundige staat en woonkwaliteit aan de orde. Afhankelijk van de mate van waardering worden aanbevelingen gedaan welke delen van de wijken of woningcomplexen in aanmerking komen voor bescherming. Wat deze bescherming betreft kan er sprake zijn van gebiedsgerichte bescherming (gemeentelijk beschermd stadsbeeld) of object gerichte bescherming (gemeentelijk monument). In beide gevallen zal behoud en goed beheer van de complexen voorop staan.

Gebieden die bescherming verdienen
Voor de geselecteerde wijkdelen van de Javabuurt en Hengstdal wordt voorgesteld een 'procedure bescherm stadsbeeld' te starten. Wat betreft de Javabuurt gaat het om het gedeelte dat aansluit op het beschermde stadsbeeld 19e eeuwse schil. Voor Hengstdal betreft het de complexen van Woningbouwvereniging 'de Gemeenschap' ten zuiden van de Van 't Santstraat, de zgn. Spoorbuurt, en ten noorden van de Van 't Santstraat begrensd door de Koolemans Beynenstraat, de Daalseweg en Verdistraat. Verder gaat het om de complexen van Woningbouwvereniging 'de Gezonde Woning' aan weerszijden van de Hengstdalseweg tussen Tooropstraat, Broerdijk, Sleedoornstraat, Postdwarsweg, Dommer van Poldersveldweg, Vlierestraat, Elzenstraat en Acasiastraat. In het onderzoek worden ook aanbevelingen gedaan voor bescherming van gedeelten van de wijken Waterkwartier (tussen Weurtseweg en Maasplein / Ijsselstraat), Wolfskuil (Pastoor Zegersstraat en omgeving Nachtegaalplein) en Willemskwartier (Beetsplein en directe omgeving). Al deze complexen zijn van woningcorporatie Portaal.

Definitieve aanwijzing in relatie toekomstplannen Besluitvorming over de beschermingsvoorstellen voor de wijkdelen van Waterkwartier, Wolfskuil en Willemskwartier vindt plaats in het kader van de Toekomstplannen voor deze wijken. In zo'n Toekomstplan (voorheen wijkperspectiefplan genoemd) komen zaken aan de orde als sociale visie, ruimtelijke visie en economische visie. In het kader van de ruimtelijke visie worden projecten opgenomen ter verbetering van de woningvoorraad. In de Toekomstplannen wordt een afweging gemaakt op basis van architectonische en volkshuisvestelijke argumenten. Op basis van deze afweging kan wel of niet een procedure tot bescherming worden opgestart.

Rond het thema complexmatige woningbouw is in het Open Huis van het stadhuis tot 13 oktober een expositie ingericht onder de naam 'een eeuw onder de pannen'. In de raadscommissie ROVC van 9 oktober wordt het onderzoek 'vooroorlogse woonbuurten in Nijmegen' behandeld.