Biokatalyse
11 september 2001 | 13.30 uur
Hr. L.M. van Langen | landbouwkundig ingenieur
Promotor | prof.dr. R.A. Sheldon (fac. TNW)
Toeg. prom. | dr.ir F. van Rantwijk (UHD-fac. TNW)
Penicilline acylase, properties, applications and propects in biocatalytic
production of fine chemicals
De moderne chemie staat voor de uitdaging minder milieubelastende processen
te ontwikkelen. Een onderdeel van deze missie is de toepassing van
enzymkatalyse. Dit promotieonderzoek van Van Langen heeft zich gericht op
het enzym penicilline acylase met als doelstelling de toepassing ervan in de
synthese van b-lactam antibiotica te optimaliseren en nieuwe toepassingen in
de synthese van andere interessante fijnchemicaliën en farmaceutische
verbindingen te ontwikkelen. Het onderzoek heeft geresulteerd in o.a. een
nieuw enzymatisch proces voor ampicilline, waarbij het hydrolytische
bijproduct, d-fenylglycine, werd gerecycled via de methylester. Dit proces
gebruikte minder chemicaliën en produceerde minder afval dan het proces
zonder recycling of een proces met recycling via d-fenylglycine amide.
Enkele nieuwe toepassingen van penicilline-acylase zijn ontwikkeld. Het
enzym is gebruikt voor de synthese van dipeptiden met het niet-natuurlijke
aminozuur fenylglycine. Dergelijke dipeptiden zijn moeilijk te synthetiseren
met andere klassen van enzymen, zoals proteasen. De esters van de dipeptiden
vormden door ringsluiting optisch zuivere diketopiperazines. Zowel
dipeptiden als diketopiperazines zijn interessant als biologisch actieve
verbindingen en chirale bouwstenen. Een effectieve resolutiemethode voor
amines is ontwikkeld met A. faecalis penicilline-acylase met hoge
enantioselectiviteit voor a en b-aryl amines. Deze methode is commercieel
interessant als alternatief voor de huidige lipase gekatalyseerde resolutie
methoden.
Voor verder lezen:
* Fine chemicals through heterogeneous catalysis by Roger
Arthur Sheldon and Herman van Bekkum, 2001
* Heterogeneous catalysis and fine chemicals ed. by Pierre
Gallezot, 2000
* Biocatalysts for fine chemicals synthesis collected
procedures out of Preparative biotransformations, 1999
* Heterogeneous catalysis and fine chemicals IV; proceedings
of the 4th International Symposium, 1997
* New process concepts for the enzymatic synthesis of
amoxicillin from penicilin G by Marjon Brigitte, 2001
* Biochemistry of peptide antibiotics; recent advances in the
biotechnology of Beta-lactams and microb, 1990