Theo Rietkerk: Integrale veiligheid moet als sociaal grondrecht in Grondwet
Tweede Kamerlid Theo Rietkerk vindt dat "integrale veiligheid" als een
sociaal grondrecht in de Grondwet moet worden opgenomen. Daartoe presenteert
hij vandaag - woensdag 5 september - een initiatiefwetsvoorstel, "Veiligheid
in de Grondwet".
In een toelichting op zijn wetsvoorstel legt Rietkerk uit wat "integrale
veiligheid" inhoudt en waarom dat, volgens hem en de CDA-fractie in de
Grondwet moet worden opgenomen. "Er zijn een aantal kerntaken van de
overheid, die we zo belangrijk vinden, dat ze in de grondwet thuis horen.
Sinds 1983 staan bijvoorbeeld de zorg voor de werkgelegenheid,
volksgezondheid en het milieu in de grondwet. Het is niet te verdedigen dat
anno 2001 de veiligheid niet in het rijtje van topprioriteiten staat. Het
initiatief vult dus een leemte op in de huidige Grondwet. In 1983 was
veiligheid was geen sociaal thema. De veiligheid in Nederland is in de
decennia sedert de totstandkoming van de huidige Grondwet echter steeds meer
onder druk komen staan. Als wij wat wij belangrijk vinden in de Grondwet
zetten, dan hoort de veiligheid daarbij."
Integrale veiligheid
Rietkerk vervolgt: "Allereerst is de criminaliteit gestegen. Maar veiligheid
is meer dan alleen maar criminaliteit. Nadrukkelijk gaat het om zaken als
verkeersveiligheid, milieuveiligheid (bescherming tegen watersnood) en
arbeidsveiligheid en rampenbestrijding. Een aantal recente onderzoeken naar
aanleiding van rampen als Enschede, Volendam en de Herculesramp hebben het
optreden van de overheid ter discussie gesteld. Al deze aspecten samen
worden wel "integrale veiligheid" genoemd. Daarover gaat dit artikel."
Cultuuromslag nodig
"Om de gewenste veiligheid te beter bevorderen is er een cultuuromslag
nodig. Dit is bijvoorbeeld door dhr Oosting gezegd bij de presentatie van
zijn rapport over de ramp in Enschede. Een grondwetsartikel is
staatsrechtelijk de sterkst mogelijke basis voor deze cultuuromslag. Opname
in de grondwet is moet leiden tot een overheid die staat vóór continue en
integrale aandacht voor veiligheid en tegen verkokering en ad hoc beleid. En
voor een overheid die staat voor handhaven en tegen gedogen. Het opnemen van
de veiligheid in de grondwet past bij onze visie op de taken van de
overheid.
Sociaal grondrecht
Het grondrecht veiligheid zet geen bestaande grondrechten op zij. De
veiligheid wordt een sociaal grondrecht, dat betekent een opdracht aan de
overheid om deze te bevorderen en tegelijk, als keerzijde, de taak voor de
volksvertegenwoordiging om de overheid daar aan te houden. Een juridische
claim op veiligheid zal niet zomaar bij een rechter zijn af te dwingen.
Iemand kan ook niet bij de rechter om een behandeling in een ziekenhuis
vragen met een beroep op het volksgezondheidsartikel. Maar politiek is het
des te belangrijker. Het is in het verkeer tussen Kamer en regering, en in
gemeenten en provincies, dat om uitwerking van het grondrecht moet worden
gevraagd.