Persbericht
NS Halfjaarbericht 2001
3 september 2001
Het bedrijfsresultaat van NS Groep is in de eerste helft van 2001 meer
dan gehalveerd ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. De kosten
van acties in het kader van het verbeterprogramma Bestemming: klant en
de vele maatregelen ter verbetering van de beschikbaarheid van treinen
en personeel, drukken het bedrijfsresultaat van NS Groep in deze
periode aanzienlijk. Die kosten zullen ook van invloed blijven op de
resultaten van het tweede halfjaar, wanneer NS voorrang geeft aan
acties die al op korte termijn de basiskwaliteit moeten verbeteren.
Dankzij tijdelijk hogere rentebaten is het nettoresultaat over het
eerste halfjaar toch nog hoger uitgekomen.
In het eerste halfjaar van 2001 is een bedrijfsresultaat behaald van
91 miljoen, ruim 55% minder dan in dezelfde periode vorig jaar, toen
het bedrijfsresultaat 205 miljoen bedroeg. Na verrekening van
financiële baten en lasten en na aftrek van belasting komt het netto
resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening uit op 168 miljoen en is
daarmee 14% hoger dan in de eerste helft van 2000. Het saldo van
rentebaten en lasten is in het eerste halfjaar aanzienlijk gunstiger
dan vorig jaar in verband met de verkoop van het NS belang in Telfort
medio 2000. Dit is echter slechts een tijdelijk voordeel. De
rentebaten zullen in het tweede halfjaar aanzienlijk lager uitkomen
doordat medio 2001 een eenmalige bijdrage voor structuurversterkende
maatregelen aan Railinfrabeheer wordt betaald. Tot die bijdrage ter
grootte van 2,9 miljard is eind vorig jaar besloten.
In 2000 is niet alleen het belang in Telfort afgestoten, ook
dochteronderneming Holland Railconsult is verkocht. De resultaten van
beide bedrijven zijn dan ook niet meer in de halfjaarcijfers
meegenomen. Daardoor dalen zowel de totale opbrengsten van NS Groep
(met ruim 6% naar 2.761 miljoen) als de kosten (met bijna 3% naar
2.670 miljoen).
Bij de kernactiviteiten is de omzet reizigersvervoer gering gestegen,
terwijl de omzet op de stations een duidelijke stijging liet zien. De
kosten namen echter in verhouding veel meer toe dan de omzet. Acties
die verband houden met Bestemming: klant en de beschikbaarheid van
materieel en personeel, kwamen in de loop van 2000 op gang. De daarmee
samenhangende kostenstijgingen traden eerst in de loop van 2000 op en
lopen in 2001 versterkt door.
Nieuwe organisatie
In het eerste kwartaal is de NS-organisatie aangepast als gevolg van
een strategische heroriëntatie. In de nieuwe organisatie werken de NS
bedrijven hechter samen aan één gemeenschappelijke missie: De Reis van
de Klant. De belangrijkste verschuivingen die in de organisatie worden
doorgevoerd zijn: concentratie van het commerciële beleid en de
commerciële activiteiten in het onderdeel NS Commercie, aparte
positionering van NS Internationaal voor de grensoverschrijdende
vervoersactiviteiten en het overbrengen van Tickets & Service van NS
Reizigers naar NS Stations.
De aangekondigde procesvereenvoudiging is bij de invoering van de
nieuwe dienstregeling op 10 juni 2001 ingevoerd. Naarmate die datum
naderde werd de discussie hierover heviger. Het onderwerp leidde bij
een deel van het rijdend personeel tot arbeidsonrust die uitmondde in
stakingen. De overdracht van de aandelen van de taakorganisaties aan
de Rijksoverheid wacht op definitieve goedkeuring door het Parlement.
Kwaliteit blijft achter
De kwaliteit van onze dienstverlening ligt niet op het gewenste
niveau. De gemiddelde punctualiteit ligt met 82% onder het niveau van
dezelfde periode vorig jaar (ruim 86%). De belangrijkste oorzaken van
deze daling zijn de tekorten aan materieel en personeel en storingen
in de infrastructuur. Voor de oplossing van deze problemen zijn
diverse maatregelen genomen. In 1999 en 2000 zijn omvangrijke
materieelbestellingen geplaatst; vanaf vorig jaar begonnen ook op
grote schaal campagnes om conducteurs te werven en tegelijk kandidaten
voor de ondersteunende functie van treinsurveillant.
Door het tekort aan treinen en rijdend personeel staat de
dienstuitvoering sinds het najaar van 2000 onder druk. Verder sorteert
het veelomvattende verbeterplan Bestemming: klant nog onvoldoende voor
de klant merkbare effecten in de praktijk. Om die reden is besloten
voorrang te geven aan de projecten die al op korte termijn de
basiskwaliteit van de dienstverlening naar een hoger niveau kunnen
brengen. De belangrijkste aandachtsgebieden zijn in dit kader het
materieel, het personeel, de service en informatie en de logistieke
processen voor het rijden van treinen.
De sociale onveiligheid speelt ons parten. In overleg met overheden en
Spoorwegpolitie wordt gewerkt aan de verbetering van de sociale
veiligheid op de stations en in de treinen.
Iets minder reizigers
De omvang van het reizigersvervoer ligt als gevolg van de stakingen
met 6.733 miljoen reizigerskilometers enigszins onder het niveau van
het eerste halfjaar van 2000 (6.894 miljoen).
Het bedrijfsresultaat van het reizigersvervoer is vergeleken bij vorig
jaar meer dan gehalveerd doordat de kosten aanmerkelijk meer zijn
gestegen dan de bedrijfsopbrengsten, die slechts gematigd zijn
toegenomen.
In juni van dit jaar heeft de Minister van Verkeer en Waterstaat
bekend gemaakt dat het consortium waarin NS deelneemt samen met de
KLM, ondersteund door National Express, de eerste partij is bij
verdere onderhandeling over de exploitatie van de
Hogesnelheidslijn-Zuid. In de tweede helft van 2001 wordt het bod van
de combinatie in detail uitgewerkt.
Nog steeds vallen te veel treinen uit door technische oorzaken. Er is
veel aandacht voor het vermijden en oplossen van technische problemen
en voor de onderdelenlogistiek. De maatregelen moeten leiden tot
verbetering van de inzetbaarheid. Maar zolang het bestelde nieuwe
materieel er nog niet is, blijft de materieelbeschikbaarheid nog onder
het gewenste niveau.
De omzet op de stations is in vergelijking met vorig jaar gestegen met
9% naar ruim 400 miljoen. Bijna de helft van deze omzet vloeit voort
uit activiteiten die NS Stations in eigen beheer heeft. Doordat de
kosten in het eerste halfjaar zijn gestegen als gevolg van de
eerdergenoemde organisatiewijziging binnen NS, is het
bedrijfsresultaat achtergebleven in vergelijking met het eerste
halfjaar van 2000.
Het resultaat van de vastgoedactiviteiten blijft achter bij vorig
jaar, voornamelijk omdat de projectontwikkeling vorig jaar incidenteel
hoge resultaten opleverde. In het eerste halfjaar is een overeenkomst
gesloten met de gemeente Utrecht over het bouwvolume aan de westzijde
van station Utrecht Centraal.
In het eerste halfjaar is het personeelsbestand van NS Groep gegroeid
met bijna 1.000 fte van 21.299 fte ultimo 2000 naar 22.296 fte eind
juni 2001 (inclusief deelnemingen, exclusief verkochte ondernemingen).
Deze toename vond voornamelijk plaats bij het reizigersvervoer en het
materieelonderhoud.
In het eerste halfjaar van 2001 is voor een bedrag van 643 miljoen aan
investeringsuitgaven gedaan. Hierbij lag de nadruk op aanbetalingen
voor nieuwe reizigerstreinen. In totaal staat voor een bedrag van ruim
1,4 miljard aan materieelbestellingen uit. Vanaf februari 2002 stromen
geleidelijk de 150 in Duitsland gekochte gereviseerde rijtuigen
binnen. De eerste nieuwe dubbeldeksrijtuigen worden in de tweede helft
van 2002 verwacht.
Mede gezien de ontwikkelingen in het eerste half jaar is de
verwachting dat het netto resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
voor het gehele jaar 2001 aanmerkelijk onder het niveau van vorig jaar
zal liggen.