Persbericht
Sabbatstichting roept kamer op tegen wijziging arbeidstijdenwet te stemmen
De Sabbatstichting heeft zich in een brief tot de leden van de Tweede kamer
gewend met het verzoek niet in te stemmen met de door Bussemaker (PvdA) en
Van Dijke (Christenunie) ingediende wetsvoorstel tot wijziging van de
arbeidstijdenwet. De Sabbatstichting wijst erop dat met het verlenen van een
bijzondere status aan de zondag het weekend feitelijk gehalveerd wordt. De
na de oorlog fel bevochten vrije zaterdag zou- nota bene met instemming van
de vakbonden- verworden tot een reguliere werkdag zonder toeslagen en zonder
het recht arbeid te weigeren.
De zondag wordt weer de nationale rustdag. Gemeenschapsdag, zoals Jet
Bussemaker (PvdA) en Leen van Dijke (Christenunie) het liever noemen.
Daarvoor is een pact uit het ongerijmde nodig. De PvdA om op te komen voor
voetballen, een dagje pretpark of een popfestival op zondag, activiteiten
die de Christenunie in het kader van de zondagsrust altijd verfoeid heeft en
op lokaal niveau nog altijd te vuur en te zwaard bestrijd. En de
Christenunie om de zondag als religieuze rustdag in ere te herstellen, een
boodschap waarmee de PvdA slechts beperkte affiniteit heeft. Feit is dat ze
elkaar gevonden hebben op de noemer "gemeenschapsdag" .
Opmerkelijk is dat het wetsvoorstel van Bussemaker en Van Dijke een ander,
veel sympathieker wetsvoorstel van Bert Bakker (D66) platwalst. Bakker
stelde voor de arbeidstijdenwet zodanig aan te passen dat iedereen het recht
krijgt vrij te nemen op zijn of haar religieuze rustdag, of dat nu zaterdag
, zondag of een andere dag is. Dat wetsvoorstel zou de achterban van Van
Dijke dus volledig tegemoet komen in de wens op zondag vrij te nemen, maar
kennelijk is het de Christenunie daar niet om te doen. Niet alleen voor wie
zondag als religieuze rustdag erkent moet de zondag een exclusieve
wettelijke status als rustdag krijgen, maar vooral ook voor ieder die die
rustdag niet viert.
De politieke druk die ermee gepaard gaat is zelfs zo groot dat nog een
ander initiatiefwetsvoorstel ervoor moest wijken. Het voorstel van de
kamerleden Blok (VVD) en Hindriks (PvdA) om de winkeltijdenwet zodanig te
verruimen dat etnische ondernemers een andere winkelsluitingsdag kunnen
kiezen dan de zondag, werd door de PvdA leiding verboden in afwachting van
de behandeling van het diametrale Bussemaker/van Dijke voorstel. Het
voorstel van Barth (PvdA) en Rabbae (Groenlinks) om religieuze minderheden
in het onderwijs het recht te geven om vrij te nemen op hun eigen religieuze
feestdagen werd door staatssecretaris Adelmund( PvdA) als "onuitvoerbaar"
van de hand gewezen.
Wie zich verdiept in de zondag als christelijke religieuze rustdag komt tot
de ontdekking dat die dag geen enkele christelijke achtergrond heeft en dat
de Bijbel op geen enkele wijze spreekt over de zondag als rustdag. Dr. B.
Plaisir van de SOW kerken zei in een persconferentie over de actie tegen de
24 uurs economie dat de zondag 'in de plaats gekomen is voor de rustdag
(sabbat) van Israël', maar duidde op geen enkele wijze wanneer en door wie
die wijziging dan tot stand gekomen zou zijn en met welk doel.
Vastgesteld kan worden dat de eerste zondagswet dateert uit 321 na Chr. Het
was keizer Constantijn die met een verplichte zondagssluiting van winkels op
de "eerbiedwaardige dag van de zon" nastreefde kunstmatig onderscheid te
scheppen tussen joden (zaterdagvierders) en christenen. Door christenen
vanuit die antithese aansluiting te laten zoeken bij de dag van de
zonaanbidders, met het wat gezochte argument dat de naamgever van het
christendom immers de onoverwinnelijke zon (sol invictus) was en ook nog 'ns
op zondag opgestaan was. Er zijn in de geschiedenis geen aanwijzingen dat
Christus, zijn discipelen of de eerste christengemeenten de zondag als
rustdag hielden. Het waren de bisschoppen in hun antisemitische houding en
de keizer in zijn streven christenen en heidenen onder één noemer te
brengen, passend in z'n machtsstreven, die ervoor zorgden dat de bijbelse
rustdag die in de Torah op diverse plaatsen "voor alle tijden en voor alle
mensen" genoemd wordt, van zaterdag verschoven werd naar zondag. De
religieuze intolerantie die van de eerste winkelsluitingswet uitging heeft
het zo'n 17 eeuwen volgehouden. Tijdens de reformatie durfden de hervormers
het na veel discussie niet aan dit heikele punt aan te pakken en de zaterdag
als rustdag in ere te herstellen. Nog geen 4 eeuwen geleden werden er
honderdduizenden Waldenzen, Albigenzen en Bohemers - sabbatvierders- louter
om hun overtuiging afgeslacht, nog geen 3 eeuwen geleden werd in een aantal
Amerikaanse staten de doodstraf ingevoerd voor wie niet op zondag ter kerke
ging en nog geen 60 jaar geleden werden 6 miljoen sabbatvierders om hun
overtuiging en afkomst gedood. Pas aan het eind van de 20e eeuw leek de
tolerantie voor individuele keuzes op het gebied van rustdagen groter te
worden en bood het vrije weekend zowel zaterdagvierders (wereldwijd ruim 20
miljoen gelovigen) als zondagvierders alle mogelijkheden hun religieuze
rustdag in vrijheid en naar eigen keuze te vieren. Aan het begin van de 21e
eeuw lijkt die vrijheid te worden teruggedraaid.
De Sabbatstichting pleit voor maximale religieuze vrijheid en onderling
begrip en vraagt de kamer om die reden alles te doen om het tweedaagse
weekend veilig te stellen en de zondag geen andere status te geven dan de
vrije zaterdag.
Persinfo: ds. Nico Kooren, secretaris Sabbatstichting 055 3660254
Apeldoorn 2 september 2001