Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Muis staat model voor brein mens
1 september 2001
Prof. dr. Chris de Zeeuw van de Erasmus Universiteit Rotterdam gaat een onderzoeksgroep opzetten die de moleculaire basis van het geheugen bestudeert. De groep onderzoekt de kleine hersenen van muizen die model staan voor het menselijk brein. NWO financiert het project met een PIONIER-subsidie van 1,6 miljoen gulden.

Patiënten met geheugenstoornissen vormen een moeilijk behandelbare groep binnen de gezondheidszorg. De onderzoekers van het PIONIER-project willen daarom inzicht krijgen in de werking van het geheugen en in processen die niet goed verlopen bij patiënten met geheugenstoornissen.

De medisch biologen gaan muizen uitgebreid testen op hun geheugenfuncties. Zo bekijken de onderzoekers hoe de muizen hun oogbewegingen aanpassen aan stimulatie van het netvlies en het evenwichtsapparaat. Ook onderzoeken ze hoe geluiden het geheugen van de oogknipperreflex kunnen beïnvloeden.

Een groot deel van het project bestaat uit onderzoek van de zogenaamde Purkinje-cellen in de kleine hersenen van muizen. De onderzoekers vermoeden dat deze cellen cruciaal zijn voor de opslag van de geheugenreflexen betrokken bij bewegingen van de ogen en de oogleden.

De Purkinje-cellen lenen zich goed voor geheugenonderzoek. Ze zijn elektrofysiologisch goed te bestuderen. Bovendien zijn de cellen relatief eenvoudig genetisch te manipuleren.

De Rotterdammers gaan vier verschillende typen transgene muizen maken. In elk van de typen is een ander eiwit te volgen. Die vier eiwitten, kinases, vervullen waarschijnlijk een sleutelrol bij de geheugenvorming in de kleine hersenen. Ze helpen bij het modificeren van de zenuwcontacten van de Purkinje-cellen met andere cellen.

De PIONIER-groep onder leiding van prof. dr. Chris de Zeeuw wil bekijken of tijdens geheugenvorming de verschillende contactpunten tussen de Purkinje-cellen en de verschillende aanvoerende zenuwvezels meer of minder effectief worden. Ook bestuderen de onderzoekers of de dendrieten, de uitlopers van zenuwcellen, van vorm veranderen tijdens geheugenvorming.

Curriculum vitae
Prof. dr. Chris de Zeeuw (Gouda, 1960) rondde in 1985 het doctoraal van zijn geneeskundestudie af aan de Universiteit van Amsterdam en promoveerde in 1990 cum laude bij prof. dr. Jan Voogd van de Erasmus Universiteit. De Zeeuw onderzocht tijdens zijn promotie de structuur en functie van de onderste olijfkern en de kleine hersenen bij katten. Vervolgens behaalde hij in 1991 cum laude zijn artsendiploma. De Zeeuw werd aangesteld als fellow van de KNAW en werkte vervolgens enkele jaren als neurowetenschapper in New York en Connecticut. Sinds zijn benoeming tot hoogleraar in 1999 is hij hoofd van de afdeling Neurowetenschappen van de Medische Faculteit van de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Nadere informatie bij:

* prof. dr. Chris de Zeeuw (EUR, Neuroscience Instituut)
* tel. 010 4087299 of 4087309 (secretariaat), fax 010 4089459
* e-mail dezeeuw@anat.fgg.eur.nl