Samenvatting Verkiezingsprogramma
1 september 2001 PvdA
Samenvatting
Samen voor de toekomst
Idealen en ambities 2010
De PvdA presenteert vandaag, 1 september, haar verkiezingsprogramma
"Samen voor de toekomst; idealen en ambities 2010". De ambities van
de PvdA voor de toekomst van Nederland zijn gebaseerd op drie
pijlers:
· een sterk economisch fundament;
· de overheid gaat anders en beter werken;
· iedereen hoort erbij.
Voor de PvdA is de sleutelvraag voor de komende jaren: is het ieder
voor zich of doen we het samen? De PvdA kiest voor samen.
Om op basis van een sterke, moderne en duurzame economie ervoor te
zorgen dat iedereen in Nederland gelijke toegang heeft tot
hoogwaardige voorzieningen in het onderwijs, de zorg en de
veiligheid. Dat is de eerste hoofdopgave. Deze toegankelijke en
hoogwaardige publieke voorzieningen kunnen we realiseren als we de
kracht en de solidariteit van burgers voorop zetten. Daarvoor is
nodig dat de overheid anders gaat werken en weer van ons allemaal
wordt. Dat is de tweede hoofdopgave.
De PvdA wil dit bereiken door een gedisciplineerd begrotingsbeleid,
gericht op aflossing van de staatsschuld in 25 jaar en het veilig
stellen van de pensioenen en zorg voor de ouderen. Er is de
afgelopen jaren veel bereikt, maar er is nog veel te doen. Daarom
moet de overheid voor de burger opener, vriendelijker en
dienstbaarder gaan werken. Een verantwoordelijke overheid, die
kansen biedt, verantwoordelijkheid vraagt om samen te werken aan
het verbeteren van de kwaliteit van het dagelijks leven. Die
overheid werkt vooral samen en verstaat de kunst van het versterken
van de kracht en creativiteit van burgers. Die overheid werkt met
een gereedschapskist met daarin een groot aantal instrumenten,
passend bij de huidige tijd, waarmee zij zich actief opstelt en de
ontwikkelingen die op ons afkomen omarmt en in goede banen leidt.
Het programma bevat een groot aantal ideeën en voorstellen om deze ambities de komende jaren te verwezenlijken. De PvdA presenteert de volgende kernambities voor de toekomst van Nederland:
1. Handhaving van een solide financieel beleid
De PvdA bouwt voort op het door Kok I en II ingezette solide
financiële beleid. Het programma is gebaseerd op voorzichtige
economische ramingen (2,5% groei per jaar) en heldere financiële
spelregels (uitgavenkader). De PvdA wil de staatsschuld binnen 25
jaar wegwerken. Daarvoor is een jaarlijks begrotingsoverschot
nodig van gemiddeld 1%. In goede economische tijden wil de PvdA
een uitgavenbuffer vormen die kan worden ingezet in slechtere
tijden. Zo is sprake van een stevige financiële soliditeit.
Mochten er meevallers zijn dan kunnen die zodra het
begrotingsoverschot 1% bedraagt worden ingezet voor verdere
schuldaflossing, economische of sociale versterking, gerichte
lastenverlichting of verantwoorde nieuwe investeringen. Indien de
groei mocht tegenvallen is een herschikking van prioriteiten
noodzakelijk. Terugkeer naar een financieringstekort is daarbij
geen optie. Uitgangspunt is en blijft een betrouwbare overheid met
een solide financieel beleid.
2. Werk en zorg voor iedereen door iedereen
Het gaat er om wat mensen kunnen, niet wat zij niet kunnen.
+ De PvdA wil dat de overheid met de sociale partners een
Nationaal Actieplan opstelt met als doel ons belangrijkste
kapitaal, de beroepsbevolking, meer kansen te bieden om deel
te nemen aan de arbeidsmarkt.
+ Een drastische uitbreiding van de kinderopvang om het voor
beide ouders makkelijker te maken werk en zorg te combineren.
+ Ouderen meer kansen geven door meer mogelijkheden voor
(studie)verlof en aanpassingen in de premies waardoor
werkgevers gestimuleerd worden ouderen in dienst te houden of
te nemen.
+ Gedeeltelijk arbeidsgeschikten krijgen onder voorwaarden een
eigen budget om zelf hun scholing, arbeidsbemiddeling en
begeleiding te kunnen kiezen.
Verder wordt een commissie ingesteld die de regering jaarlijks
gaat adviseren over de vraag en aanbodsituatie op de arbeidsmarkt.
De commissie zal bij haar adviezen expliciet aandacht geven aan
het in Nederland aanwezige arbeidspotentieel en de eventuele
toelating van migranten voor tijdelijk werk waar veel behoefte aan
is.
Voor de zorg stelt de PvdA onder andere het volgende voor:
+ Er komt een Gepaste Zorgpolis, een basisverzekering, die voor
iedereen goede en kwalitatief hoogwaardige zorg garandeert.
De premie is voor het grootste deel inkomensafhankelijk en
stijgt met het inkomen.
+ Patiënten krijgen, als zij dat willen, onder voorwaarden geld
om aan medische behandelingen en voorzieningen te kunnen
besteden (het persoonsgebonden budget). Dat betekent meer
keuzevrijheid en meer eigen verantwoordelijkheid. Zorg wordt
zo vraag- in plaats van aanbodgericht.
+ De numerus fixus voor artsenopleidingen wordt afgeschaft.
3. Beter onderwijs, je hele leven
In ons welvarend land passen scholen waar we trots op kunnen zijn.
De overheid blijft eindverantwoordelijk voor een goede kwaliteit
van het onderwijs. Leraren, leerlingen en hun ouders worden zelf
meer verantwoordelijk voor de vormgeving en de uitvoering van het
onderwijs.
+ Er komt een Diplomabonus voor leerlingen die hun
beroepsopleiding met succes afronden.
+ Scholen krijgen een eigen, vrij te besteden Schoolgebonden
Budget.
+ Scholen gaan elk jaar hun eigen prestaties onder andere via
internet openbaar maken.
+ Er komt een Innovatiefonds voor scholen en instellingen in
het beroepsonderwijs die er in slagen meer leerlingen dan nu
het geval is te laten doorstromen naar het vervolgonderwijs.
+ Op universiteiten worden de leerstoelen afgeschaft. Zo worden
loopbaanperspectieven van wetenschappelijk personeel
verruimd.
+ Voor schoolboeken wordt de vaste boekenprijs afgeschaft,
zodat ze betaalbaar blijven voor ouders.
+ Iedere leerling krijgt op school de beschikking over een
eigen computer.
4. Revolutionaire technologie
De PvdA wil dat Nederland een sleutelrol gaat vervullen bij het
streven van Europa de meest dynamische kenniseconomie van de
wereld te laten worden. Hoogwaardige ICT-voorzieningen zullen voor
iedereen toegankelijk moeten zijn.
+ De privacy van alle burgers wordt gegarandeerd.
+ Monopolies op het gebied van ICT worden actief tegengegaan.
+ De overheid zorgt voor een digitaal paspoort
(identiteitsbewijs) dat gebruikt kan worden op het internet
+ Alle overheidsinformatie komt on-line beschikbaar.
+ Elektronisch stemmen wordt ingevoerd, omkleed met voldoende
veiligheidswaarborgen.
+ Het verplicht aanleggen van glasvezelaansluiting bij de
nieuwbouw van woningen wordt onderzocht.
5. Vitaal en mooi platteland, sterke en ongedeelde steden
Zes miljoen Nederlanders wonen en werken op het platteland. Veel
van de andere tien miljoen genieten er van tijd tot tijd van de
natuur en de rust. Stadsbewoners hebben baat bij sterke en
ongedeelde steden. Dat betekent dat steden hoge woningdichtheid en
hoge kwaliteit combineren. Starters op de woningmarkt behoren een
reële keuze te kunnen maken tussen kopen en huren.
+ De politie zal op het platteland in noodgevallen binnen
vijftien minuten aanwezig zijn, zoals dat nu ook al voor
ambulances geldt.
+ Om het platteland goed bereikbaar te houden komt er een
flexibeler systeem van openbaar vervoer dat meer rekening
houdt met de vraag van individuele reizigers.
+ Er komt een nationale bebouwingstax die bouwen in open ruimte
belast. De opbrengst daarvan komt ten goede van het groen in
de steden en andere bebouwde gebieden.
+ Iedere buurt krijgt onder voorwaarden een Buurtbudget om de
buitenruimte te verbeteren.
+ De koopsubsidie voor starters op de huizenmarkt wordt
uitgebreid.
+ Voor iedereen die woont in een stedelijk gebied wordt de norm
dat een Park of groenvoorziening binnen een straal van 500
meter aanwezig is.
6. Nederland duurzaam en groen
De PvdA streeft naar een beter evenwicht tussen een gezonde
economie en duurzaamheid. Economische groei maakt extra
milieukwaliteit mogelijk en is een economische succesfactor. Het
gaat erom dat we ons slimmer verplaatsen, verstandiger omgaan met
energie, gezonder en veiliger voedsel eten en eerlijke
prijskaartjes hangen aan onze producten. Onze ecologische schuld
wordt stapsgewijs afgelost.
+ De Biesbosch wordt gevrijwaard van mijnbouwactiviteiten.
+ Er komt een Wet Openbaarheid Voedselvoorziening
+ Om de natuur te beschermen komt er een heffing op de winning
van zand en grind.
+ Milieuvervuiling zal in de prijzen van producten worden
doorberekend.
+ Als uitbreiding van de capaciteit van wegen strikt
noodzakelijk is, wordt zoveel mogelijk gekozen voor
verbreding van bestaande wegen.
+ Er wordt een kilometerheffing ingevoerd onder gelijktijdige
verlaging van de brandstofaccijns.
+ Een onafhankelijk toezichthouder moet de NS rechtstreeks
kunnen aanspreken op geleverde prestaties, zodat de reiziger
weer centraal komt te staan.
+ De PvdA is voorstander van light rail in en om de grote
steden.
7. Het leven is meer dan werken: sport en cultuur
Sport en cultuur vormen een essentieel onderdeel van de
samenleving. Lichamelijke opvoeding hoort evenals cultuur
onderdeel te zijn van ieders opvoeding en voor iedereen
toegankelijk. Sport is een belangrijk onderdeel van de samenleving
omdat het mensen en culturen met elkaar in contact brengt en
integreert.
+ Geen kind mag van de basisschool komen zonder dat het kan
zwemmen.
+ Ieder kind krijgt een 'probeerbon' voor kennismaking met een
sport naar keuze of muziekles om te bevorderen dat ieder kind
de kans krijgt aan sport of muziekles te gaan doen.
+ Kunst en cultuur worden toegankelijker doordat alle
rijksmusea langer en flexibeler open zijn. Eén dag per week
verlenen zij gratis toegang.
+ De betrokkenheid van bedrijven als sponsor voor cultuur wordt
langs fiscale weg bevorderd.
+ Beleggen in erkende kunst- en cultuurfondsen wordt gelijk
gesteld aan groen beleggen.
8. Veiligheid voor iedereen
De PvdA wil meer inspanningen om de misdaad te bestrijden. De PvdA
wil de veiligheid vergroten door het aantal politiemensen uit te
breiden. Zij worden ingezet voor meer toezicht, versneld optreden
en betere criminaliteitsbestrijding. Dat is pas effectief als de
rest van de rechtsketen wordt versterkt zodat de rechter sneller
recht kan spreken.
+ Met de instelling van een Solidariteitsfonds wordt de positie
van het slachtoffer versterkt. Dit Solidariteitsfonds schiet
schadevergoedingen aan de slachtoffers voor en verhaalt dit
op de dader.
+ De wettelijke mogelijkheden voor straatverboden worden
uitgebreid voor daders van publiek geweld.
+ Er moeten meer rechters komen zodat verdachten in een
strafzaak op termijn binnen 3 maanden berecht worden.
+ Jongeren die voor de eerste keer worden veroordeeld krijgen
een persoonlijke coach om herhaling te voorkomen.
+ Recidive wordt strenger gestraft; de juridische mogelijkheden
om dat te bereiken worden onderzocht.
+ Het rijk stelt gemeenten middelen beschikbaar voor het
opstellen van veiligheidsplannen om samen met betrokken
instellingen en scholen maatregelen te nemen ter vergroting
van de veiligheid.
9. Grenzen vallen weg
Mondialisering voltrekt zich in een razendsnel tempo. De PvdA
staat voor een democratisch, sociaal en sterk Europa dat een
belangrijke rol in de wereld speelt.
+ De PvdA sluit zich aan bij de doelstellingen van de
internationale gemeenschap dat in 2015: de extreme armoede
met de helft is teruggedrongen., alle kinderen in de wereld
naar een basisschool gaan. Dat de kindersterfte met tweederde
is afgenomen en dat er driekwart minder kraamdood is en
iedereen toegang tot anticonceptie heeft.
+ Er komt een Europese interventiemacht die in samenwerking met
de NAVO en de VN vredesoperaties op het Europese continent
kan uitvoeren.
+ Naast verbeterde ontwikkelingssamenwerking worden de
handelsmogelijkheden vergroot door Westerse markten blijvend
open te stellen voor producten uit ontwikkelingslanden.
+ De huidige minimumnorm van 0,8% van het BNP voor zuivere
ontwikkelingshulp kan, gelet op de autonome groei van het
BNP, worden gehandhaafd.
+ Het Europese parlement wordt in de toekomst gekozen op basis
van Europese lijstvorming; de voorzitter van de Europese
commissie wordt gekozen door het Europese parlement.
+ Er dient een Europese grondwet te komen.
10. Dienstbare overheid, betrokken burger, vernieuwde politiek
De overheid is van ons allemaal. De PvdA wil de overheid en de
politiek teruggeven aan de burger, het sociale contract tussen
burger en overheid en burgers onderling versterken en het publieke
domein in ere herstellen. De overheid zoals de PvdA zich die
voorstelt is een overheid die anders en beter werkt.
+ De overheid komt dichter bij de mensen: opener,
vriendelijker, dienstbaarder. De overheid zal zich beter
verantwoorden en mensen beter bij de uitvoering van beleid
betrekken. De overheid gaat daarbij meer gebruik maken van
positieve prikkels (zoals een diplomabonus) en
persoonsgebonden budgetten die onder voorwaarden
keuzevrijheid en eigen verantwoordelijkheid vergroten.
+ Om de integratie en participatie van niet-Nederlanders te
bevorderen wordt het kiesrecht uitgebreid zodat zij kunnen
stemmen bij Provinciale Staten- en Tweede Kamerverkiezingen.
+ Voor de PvdA is privatisering geen doel op zich. Elke keer
moet worden afgewogen of privatisering wenselijk is.
+ De PvdA is tegen elke vorm van giften van het bedrijfsleven
aan politieke partijen.
11. Over geld en sterke schouders
Een Euro kan pas worden uitgegeven als die eerst is verdiend; die
lijn van 12 jaar regeringsverantwoordelijkheid wil de PvdA
voortzetten. De PvdA vindt dat de sterkste schouders de zwaarste
lasten horen te dragen.
+ Werk moet lonen: de PvdA wil de belastingkorting voor
werkenden verhogen
+ Zorg en arbeid moeten genmakkelijker kunnen worden
gecombineerd: de belastingkorting voor kinderopvang en verlof
wordt verhoogd.
+ De PvdA zal het belastingstelsel verder 'vergroenen'.
+ Eerlijk delen staat centraal, ook bij de verdere
vereenvoudiging van het belastingstelsel die ten goede komen
aan verlaging van de laagste tarieven. De belasting op
optiepakketten wordt verhoogd en de uitoefentermijn van
opties wordt verlengd van drie naar zes jaar.
Nadat het verkiezingsprogramma in december door het congres van de
PvdA is vastgesteld, wordt zoals gebruikelijk een nadere
doorrekening opgesteld.