Blue Moon in Groningen
20-04-2001
Van 26 augustus tot en met 23 september 2001 vindt in de stad
Groningen 'Blue Moon' plaats; een spraakmakende manifestatie op het
raakvlak van architectuur en cultuur, passend in de Groninger
traditie.
Uitgangspunt is de ontdekking van de ongekende stad: het nu nog
braakliggende Europapark zal evenals een vijftal vergeten plekken in
de binnenstad in het centrum van de belangstelling staan. Blue Moon
brengt op (inter)nationaal niveau vernieuwende ontwikkelingen op het
gebied van architectuur en stedenbouw. Tegelijkertijd is Blue Moon de
start voor het in de markt zetten van het Europapark, dé toekomstige
economische motor van de stad Groningen.
De Japanse architect Toyo Ito heeft voor de manifestatie Blue Moon een
masterplan gemaakt dat de binnenstad en het Europapark nadrukkelijk
met elkaar verbindt. De komende maanden zal een vijftal teams van
internationale architecten en Groningse kunstenaars en
cultuurinstellingen de manifestatie verder voorbereiden. De kosten van
het door overheid en marktpartijen gedragen project zijn begroot op
7,5 miljoen gulden. De gemeente Groningen neemt hiervan 4,2 miljoen
gulden voor zijn rekening. Voor het andere deel wordt gerekend op
externe financiering (subsidies, fondsen en bijdragen van betrokken
ontwikkelaars).
De traditie
Het is een goed Gronings gebruik om vernieuwende (inter)nationale
ontwikkelingen in architectuur en stedenbouw in te brengen in het
stedelijk debat over stadsontwikkeling. Blue Moon past in de traditie
die de stad de afgelopen tien jaar heeft opgebouwd met verschillende,
spraakmakende manifestaties als Stadsmarkeringen en Videopaviljoens
(1990), Out of Frames (1992) en A Star is Born (1996).
De manifestatie
De Engelse uitdrukking It happens only once in a blue moon wordt
gebruikt voor iets dat zelden voorkomt. De eenvoudige en herkenbare
woordcombinatie is vooral daarom gekozen als naam voor de
manifestatie: deze Blue Moon maak je in Groningen maar eenmaal mee.
Blue Moon wordt geen festival waar dagelijks op lokatie voorstellingen
plaatsvinden, maar een ontdekkingstocht langs verschillende plaatsen
en evenementen. Een ontdekkingstocht naar vijf wat achteraf gelegen
binnenstadslocaties waar zeer bijzondere woningen worden gebouwd. Door
in de middeleeuwse binnenstad 21e eeuwse woningbouw te plegen wordt
diezelfde binnenstad herontdekt en krijgt de wat uitgeholde slogan 'de
stad is nooit af' een nieuwe betekenis. Ook bij het betreden van het
niemandsland Europapark gaat het straks om een avontuur dat tot
zonsondergang vele nieuwsgierigen zal lokken.
Ontwikkeling Europapark
Het Europapark staat de komende jaren centraal in de economische
ontwikkeling van Groningen. Omdat dit nu nog niemandsland vormt, is
het een uitdaging om de ontwikkelings-kansen van het Europapark te
versterken door het tot element van een culturele manifestatie te
maken. De gemeente Groningen werkt daarom in Blue Moon samen met de
bij het Europapark betrokken projectontwikkelaars en bouwcombinaties.
Het masterplan van Ito
De Japanse architect Toyo Ito heeft een kader ontwikkeld voor Blue
Moon met als thema de verbinding, de reis. Deze verbinding koppelt
twee ontdekkingen. De ene ontdekking is het Europapark, een deel van
de stad dat geen rol speelt in de beleving van en onzichtbaar is
geworden voor de Groninger. De herontdekking geeft het Europapark een
prominente plaats in het Groninger bewustzijn. De tweede ontdekking
speelt zich af in de binnenstad.
De bouwprojecten en de programmering
In de binnenstad ontwerpt Ito samen met vier andere architectenbureaus
vernieuwende woningen voor vijf herontdekte, kleinschalige locaties.
Het gaat om locaties aan de Burchtstraat, Prinsenstraat/Achter de
Barakken, Oostersingel, Kleine/Grote Gang en Lutkenieuwstraat. In het
Europapark plegen diezelfde architecten aan de hand van het masterplan
van Ito op vijf plekken een blijvende landschappelijk-architectonische
ingreep. In het park worden diverse activiteiten geprogrammeerd. Het
kan daarbij gaan om speciaal gemaakte theaterproducties maar ook om
populaire ontspanningsvormen en sportief vermaak. Twee tipjes van de
sluier: in het Europapark komt een fascinerend doolhof in een groot
maïsveld waar alle (Groningse) kinderen welkom zijn. Even verderop zal
in de oude Helpmancentrale het Noord Nederlands Orkest speciaal voor
Blue Moon de sterren van de hemel spelen. Hoe? Dat wordt zeer
binnenkort bekend, tezamen met het complete programma van de
manifestatie. In elk geval worden de opening en de afsluiting speciale
evenementen. In de binnenstad vinden tijdens Blue Moon eveneens een
aantal voorstellingen plaats, zij het door de omvang van de locaties
veel kleinschaliger.
De architecten, kunstenaars, cultuurinstellingen en het publiek
De architectenselectie is mondiaal en cultureel divers: Space Group
(Noorwegen), Foreign Office Architects (Spanje/Iran/Verenigd
Koninkrijk), Xaveer de Geyter (België) en Tony Fretton (Verenigd
Koninkrijk). Zij werken samen met de volgende Groningse culturele
instellingen: Pavlov Media Produkties, Noord Nederlands Orkest,
Groninger Museum, Centrum Beeldende Kunst, de Oosterpoort, Noord
Nederlands Toneel, theatervormgever Sjoerd Wagenaar en Hanny van
Schijndel.
De uitvoering
De samenwerking van de teams vindt plaats in nauw overleg met de
gemeentelijke projectgroep en betrokken projectontwikkelaars die ieder
voor zich een of meerdere project uitvoeren: Stichting
Volkshuisvesting, Nijestee, HBG Bouw en Vastgoed, Ballast
Nedam/Bouwborg, Volker Wessels Vastgoed, Geveke Bouw, Wilma
BV/Amstelland, Van Wijnen en SIG.
Zie ook www.blue-moon.nl