Federatie van Marokkaanse Verenigingen (FMV)
Driekoningenstraat 67, 2600 Berchem
Tel. 03-239 98 31 - fax 03-239 98 32
e-mail: fmv_paj@hotmail.com
Antwerpen, 19.8.2001
Betreft: persbericht
Geachte Mevrouw, Geachte Heer,
Wij hebben het genoegen u in bijlage een eerste reactie toe te sturen naar aanleiding van de uitspraken van de Minister van Onderwijs, Mevr. M. Vanderpoorten over het toekomstige Gelijke Kansenbeleid in het onderwijs. Hieruit blijkt dat zij ondermeer van plan is om aan sommige scholen de mogelijkheid te geven om leerlingen op etnische basis te weigeren.
De Federatie van Marokkaanse Verenigingen (FMV) is verbaasd dat de minister de afspraak om geen publieke verklaringen af te leggen vooraleer de besprekingen over het Gelijke Kansenbeleid in de Vlaamse Onderwijsraad beëindigd zijn, eenzijdig verbreekt. Ze betreurt dat de minister de verzuchtingen en verwachtingen van de migrantengemeenschappen negeert.
De FMV is van oordeel dat de opties die de minister voorstelt, niet haalbaar en niet gewenst zijn. In de grote steden zoals Antwerpen en Gent is het weigeren van leerlingen op etnische basis en een spreidingsbeleid - gezien de demografische cijfers - een achterhaalde optie.
Gelet op de wettelijke beperkingen, het tot op heden mislukte Non-discriminatiebeleid, de demografische ontwikkelingen, het afwijzen van dit beleid door de Integratiecentra en de Landelijke Migrantenorganisaties, zijn de voorgestelde opties op voorhand tot mislukken gedoemd. Vanaf 20 augustus zal de FMV met haar achterban, de andere migrantenorganisaties en de integratiesector overleggen over de te volgen strategie. Wij zullen u hierover graag verder informeren.
Mohamed Chakkar, coördinator FMV
Marc Laquière, voorzitter werkgroep onderwijs FMV
Vóór die datum kunt u contact opnemen met:
* Mohamed Chakkar : tot en met 19 augustus in Marokko (0486/ 25.07.61 -
Chakkar@hotmail.com ; mohamed.chakkar@pandora.be)
* Marc Laquière, voorzitter Werkgroep Onderwijs FMV: vanaf 7 augustus in
België (O495/25.09.81 - mlaquiere@digibel.org). Vanaf 19 augustus eveneens
te bereiken op het nummer 09/242.01.68.
Persbericht
Beperking van het aantal migranten in sommige scholen
Minister van Onderwijs Vanderpoorten stapt binnenkort naar het Vlaams Parlement met een ontwerp van decreet over het 'Gelijke kansenbeleid' voor de Vlaamse scholen. Als dit decreet goedgekeurd wordt door het Vlaams Parlement treedt het in voege op 1 september 2002.
Voor het schooljaar 2001-2002 werd een overgangsregeling uitgewerkt. Het bestaande, weinig succesrijke non-discriminatiebeleid blijft zo goed als ongewijzigd. Wel kan het plaatselijk overleg over het non-discriminatiebeleid met nieuwe partners worden uitgebreid, tenminste als er daarover binnen dit overleg een consensus bestaat. De FMV had verwacht dat alle relevante onderwijsparticipanten een vertegenwoordiging zouden toegewezen krijgen. De personele en financiële middelen voor de uitvoering van dit beleid in de overgangsfase worden voor het onderwijs vergroot. Maar niet voor de migrantenorganisaties, die nochtans een belangrijke taak kunnen vervullen in de realisatie van een gelijke kansenbeleid.
In haar visietekst 'Naar een Geïntegreerd gelijke kansenbeleid binnen het onderwijs' van december 2000 hield de Minister een pleidooi voor het 'inschrijvingsrecht' en de 'aanvaardingsplicht' van iedere leerling in het onderwijs in Vlaanderen. Deze kordate beleidsoptie kwam onder zware druk te staan van vooral het vrij katholiek onderwijs. De toepassing van dit principe zou volgens het vrij katholiek onderwijs - er bestaat hiervoor evenwel geen enkel wetenschappelijk bewijs - de concentratiescholen en de verdere juridisering in het onderwijs doen toenemen.
De nieuwe beleidsmaatregelen leggen de 'witte' scholen geen verplichting op
om 'migrantenleerlingen' op te nemen. Dit gegeven in combinatie met de
mogelijkheid voor 'multiculturele scholen' om migrantenleerlingen te
weigeren wanneer 'het aantal migranten de draagkracht van een school
overstijgt' zou wel eens voor gevolg kunnen hebben dat het aantal
concentratiescholen eerder toeneemt dan afneemt.
Allerlei argumenten werden tijdens de besprekingen aangevoerd om de
beleidsopties af te voeren of minstens af te zwakken. Het afgezwakte
voorontwerp van decreet betreffende een gelijkekansendecreet in het
onderwijs dat thans ter discussie voorligt in de Vlaamse Onderwijsraad en
het weigeren van leerlingen op etnische basis mogelijk maakt en de
uitlatingen van minister Vanderpoorten in de media eind juli 2001 zijn niet
alleen achterhaalde opties maar zijn ook onaanvaardbaar.
Iedere afzwakking van de vrije toegang tot de scholen voor leerlingen uit etnisch-culturele minderheidsgroepen die aan de toelatingsvoorwaarden voldoen is voor de FMV onaanvaardbaar. Van het onderwijs verwacht de FMV dat ze de nationale wetgeving (de Belgische grondwet), de internationale wetgeving (inzonderheid de 'Universele Verklaring van de Rechten van de Mens', het 'Europees Verdrag inzake de Rechten van de Mens en zijn fundamentele vrijheden' en het 'Verdrag inzake de Rechten van het Kind) en de Europese richtlijn 2000/43 respecteert. Pragmatische argumenten en compromisvoorstellen zijn niet op hun plaats. Voor de FMV is het primeren van het belang van de multiculturele scholen op het non-discriminatiebeginsel onaanvaardbaar en onbespreekbaar.
Blijkbaar maakt men zich geen zorgen over hoe die beleidsmaatregelen door de migrantengemeenschappen worden aangevoeld en welke negatieve effecten ze hebben voor de beeldvorming over deze gemeenschappen.
Voor de FMV is de prioritaire doelstelling voor een non-discriminatiebeleid: de realisatie van gelijke rechten, kansen en uitkomsten voor álle leerlingen in álle scholen. Een doelstelling die enkel kan gerealiseerd worden door middel van kwaliteitsonderwijs en door het onderwijs in multi-etnisch perspectief te plaatsen. Multiculturele scholen op zich zijn geen garantie voor het wegwerken van leerachterstanden. Ze bieden hoogstens de garantie aan de ouders van Vlaamse origine dat een bepaald percentage 'migrantenleerlingen' niet zal overschreden worden.
FMV is van oordeel dat er enkel vanuit een gelijke behandeling van alle leerlingen met de vertegenwoordigers van álle ouders open en eerlijk kan gepraat worden over de het Gelijke Kansenbeleid en de opportuniteit/haalbaarheid van de multiculturele school.
Het voorstel om in het kader van de bescherming van de multiculturele school
over te gaan tot de 'voorlopige inschrijving' en weigering van één groep
leerlingen op basis van etniciteit (met name 'migrantenleerlingen') is
strijdig met het recht op onderwijs. Deze maatregel benadert de leerlingen
uit etnische minderheidsgroepen en hun ouders op een negatieve manier en is
discriminerend.
De discussie over het gelijkekansenbeleid is blijkbaar verre van beëindigd.
De FMV publiceert eind augustus een brochure met als titel: 'Een echt
non-discriminatiebeleid. Een garantie voor de toekomst van onze kinderen'
(Marc Laquière, FMV, Antwerpen, 2001, 60 p. met bijlage). Deze brochure
maakt de balans op van 8 jaar zgn. non-discriminatiebeleid in het Vlaams
onderwijs. Een terugblik op de geschiedenis van het non-discriminatiebeleid
geeft een inzicht in wat er tot op heden fout gelopen is en hoe men fouten
in de toekomst kan vermijden.
Deze brochure wil een bijdrage leveren voor ouders en beleidsmakers in de
discussie over het tot op heden gevoerde zgn. non-discriminatiebeleid en het
toekomstige Gelijke Kansenbeleid. In een democratische samenleving heeft
iedere ouder het recht op informatie ook al is die afwijkend van het
standpunt van het beleid.
De opbrengst van deze brochure wordt, in afwachting dat er ooit decretaal
afdoende maatregelen worden genomen, integraal besteed aan het 'Fonds voor
slachtoffers van discriminatie en racisme in het onderwijs' van het FMV dat
ouders uit etnische minderheidsgroepen zal ondersteunen wanneer zij een
klacht willen indienen. Het is een publiek geheim dat klachten thans niet op
een doeltreffende manier bemiddeld en behandeld worden.
De VLOR vroeg op 19 juni 2001 i aan de leden van het 'Overleg Toelating' geen publieke standpunten in te nemen zolang de onderhandelingen duren. De deadline van deze onderhandelingen werd evenwel niet vermeld. FMV maakt geen deel uit van het Overleg en voelt zich niet gebonden door dit eenzijdig verbod. Deze werkwijze druist in tegen het recht op vrije nieuwsgaring en is een machtsmiddel om eenzijdig bepaalde opvattingen door te drukken. Op die manier krijgen de standpunten van minderheden ongelijke kansen. FMV was bereid de vraag om geen publieke standpunten in te nemen te respecteren tot na de vergadering van 7 september 2001. Begin volgend schooljaar dreigen de migrantengemeenschappen - zoals in het verleden - het slachtoffer te blijven van een discriminerend beleid in het onderwijs. Op 24 juli 2001 - het ogenblik dat de meeste veel migrantenouders met hun kinderen vertrokken waren naar de landen van herkomst en genoten van de vakantie met hun familie maakte de minister van onderwijs - tegen alle afspraken in - haar 'gelijke kansen' plannen voor volgend schooljaar bekend in de Vlaamse media.
De meeste woordvoerders en vertegenwoordigers van de migrantengemeenschappen
waren met een gerust gemoed naar Marokko, Turkije ... vertrokken. Sedert
1995 worden met de toepassing van het decreet Verenigingen 14 landelijke
migrantenverenigingen door de Vlaamse overheid erkend. Deze verenigingen
hebben een duidelijke visie over het voorliggende gelijke kansenbeleid. Wij
betreuren het dat minister van onderwijs geen rekening houdt met de
standpunten van deze organisaties en al te gemakkelijk verwijst naar een
niet representatieve 'groep migranten'. Ieder beleid heeft er alle belang
bij om te communiceren met een representatieve groep mensen als
gesprekspartner. Het is nogal doorzichtig om te verwijzen naar enkele niet
georganiseerde individuen waarvan de kans groot is dat ze enkel zichzelf
vertegenwoordigen.