Gebruik bestrijdingsmiddelen fors gedaald
In de land- en tuinbouw is in 2000 ruim 12 procent minder aan chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt dan in 1998. Tegen insecten is 20 procent minder aan middelen ingezet, zo blijkt uit cijfers van het CBS. Ten opzichte van 1995 is het gebruik van insectenbestrijdingsmiddelen daarmee zelfs gehalveerd. Ook het gebruik van middelen tegen schimmelziekten en onkruid ligt in 2000 beduidend lager dan in 1998. Opvallende dalingen in het bestrijdingsmiddelengebruik deden zich voor bij de teelt van snijmaïs en de teelt van appels en peren. Bij de teelt van lelies worden nog steeds veruit de meeste bestrijdingsmiddelen per hectare ingezet.
Bij meeste gewassen flinke daling middelengebruik
Het gebruik van insectenbestrijdingsmiddelen is bij 70 procent van alle onderzochte gewassen een flink stuk lager dan in 1998. Vooral in de akkerbouw ondervond men minder last van luizen. Daarnaast speelt een rol dat meer gebruik werd gemaakt van nieuwe middelen waarvan minder kilogram per hectare nodig is. Ook tegen schimmelziekten hoefde men niet zo vaak in het geweer te komen. Deze ziekten traden in 2000 minder op dan in het extreem natte jaar 1998. Het lagere gebruik van schimmelbestrijdingsmiddelen is vooral zichtbaar bij gewassen die erg gevoelig zijn voor schimmelziekten, zoals wintertarwe, aardappelen, uien, appels, peren en bloembollen.
Gebruik middelen bij snijmaïs meer dan gehalveerd
In 2000 werd bij snijmaïs volgens het CBS nog maar 0,8 kilogram bestrijdingsmiddelen per hectare gebruikt, tegen 2 kilogram in 1998. Snijmaïs daalde in acht jaar tijd van de derde naar de tiende plaats op de ranglijst van gewassen met het hoogste totaalgebruik. Met ingang van 2000 worden telers gekort op de compensatiepremie voor de gedaalde subsidies en prijzen als zij niet voldoen aan de voorwaarde om minder dan 1 kilogram actieve stof per hectare te gebruiken. In 2000 blijkt 75 procent van de telers hieraan te voldoen.
Bij appels en peren middelengebruik een derde lager De bestrijding van schimmels in appels en peren vergde in 2000 ruim eenderde minder aan inzet van chemische middelen dan in 1998. Hierdoor trad in deze twee gewassen, na snijmaïs, de grootste daling in het gebruik op. Naast het minder voorkomen van schimmelziekten spelen hier de beperkingen die uit milieuhygiënisch oogpunt aan het gebruik van captan zijn opgelegd, een belangrijke rol. Captan is het meest toegepaste schimmelbestrijdingsmiddel in appels en peren.
Teelt van leliebollen nog steeds onbetwist koploper Met 104 kilogram bestrijdingsmiddelen per hectare zijn lelies al sinds het begin van het CBS-onderzoek in 1992 het gewas met veruit het hoogste gebruik per hectare. Het gebruik per hectare is ten opzichte van 1998 weliswaar met 10 procent afgenomen, maar de totale oppervlakte aan geteelde lelies nam met bijna eenderde toe. Daardoor is het totale gebruik in deze teelt zelfs met 20 procent toegenomen. Hierdoor nestelen de lelies zich steeds nadrukkelijker op de tweede plaats, na aardappelen, in de lijst van gewassen met het hoogste totaalgebruik.
Technische toelichting
Het onderzoek over 2000 is het vierde in een reeks naar de toepassing van chemische, mechanische en biologische bestrijdingsmethoden in de land- en tuinbouw. Eerdere onderzoeken waren er in 1992, 1995 en 1998. In 2000 liep het Meerjarenplan Gewasbescherming af, waarin is vastgelegd welke reductiepercentages bereikt moeten zijn in de gebruikte hoeveelheid actieve stof.
De nu vrijgegeven cijfers betreffen slechts de meest belangrijke uitkomsten. Binnen enkele maanden zal meer gedetailleerde informatie op Internet beschikbaar zijn, waarbij ook aandacht zal worden besteed aan de biologische en mechanische bestrijding.
Opgemerkt wordt overigens, dat niet alleen de mate van het gebruik van bestrijdingsmiddelen bepalend is voor de mate van de milieubelasting. Weinig gebruik van een schadelijke stof kan het milieu meer vervuilen dan veel gebruik van een minder schadelijke stof.