European Commission

IP/01/1057

Brussel, 24 juli 2001

Italië voert beschikking van Commissie over verstrekking nieuwe postdiensten in Italië uit

Op 21 december 2000 keurde de Commissie een beschikking goed (zie IP/00/1522), waarin werd gesteld dat het Italiaanse wetsbesluit nr. 261 van 22 juli 1999 inbreuk maakte op artikel 86, lid 1, en artikel 82 van het Verdrag, voor zover het de bestelfase met zekere datum of zeker uur van de nieuwe "hybride elektronische post"-dienst reserveert voor de gevestigde postexploitant, Poste Italiane. De beschikking legt Italië de verplichting op deze inbreuk te beëindigen door de aan de gevestigde exploitant verleende exclusieve rechten met betrekking tot de bestelfase met zekere datum of zeker uur van hybride elektronische-postdiensten in te trekken. De Italiaanse regering heeft thans aan deze verplichting voldaan door de goedkeuring, op 18 mei 2001, van een ministeriële circulaire ter uitvoering van de beschikking van 21 december 2000. Krachtens artikel 2 van de circulaire zullen alle exploitanten die bestellingen met zekere datum of zeker uur aanbieden als onderdeel van een nieuwe hybride elektronische-postdienst, een algemene vergunning verkrijgen om deze diensten in Italië te verstrekken. De Commissie heeft de Italiaanse autoriteiten erop gewezen dat wetsbesluit nr. 261/99 zelf zal moeten worden gewijzigd zodra de voorgestelde nieuwe EG-postrichtlijn (die Richtlijn 97/67/EG zal vervangen) is goedgekeurd en in nationaal recht moet worden omgezet.

Commissaris voor Concurrentie Mario Monti merkte op: "Ik juich de bereidheid van Italië om de beschikking van de Commissie van 21 december 2000 zonder dralen uit te voeren toe. Dit is een gelukkige afloop van een zaak waarbij het moeilijke vraagstuk van de omvang van het postmonopolie aan de orde was. Winnaar hierbij is duidelijk het grote publiek, dat profijt zal trekken van een nieuwe dienst die de snelheid en de betrouwbaarheid van postbestellingen vergroot. De snelle openstelling van de markt voor besteldiensten met zekere datum of zeker uur door de Italiaanse regering heeft aangetoond dat vooruitgang in de postsector ook op een andere manier mogelijk is dan door lange en aanslepende procedures".

Bestelling met zekere datum of zeker uur maakt deel uit van een afzonderlijke markt, die sterk verschilt van de traditionele besteldiensten, die onder de universele dienstverlening ressorteren. Er zijn dan ook geen redenen om het verstrekken van die dienst te reserveren voor de universele dienstverlener, die deze dienst zelfs niet aanbiedt.

Na onderzoek van de circulaire van 18 mei was de conclusie van de Commissie dat de algemene vergunningsregeling die door deze maatregel wordt ingevoerd, een passend evenwicht tot stand brengt tussen de noodzaak te garanderen dat de gevestigde exploitant zijn universele-dienstverplichtingen onder economisch aanvaardbare omstandigheden kan nakomen, en de mogelijkheid voor Italiaanse klanten uit het bedrijfsleven om profijt te trekken van de nieuwe hybride elektronische-postdienst met zekere datum of zeker uur.

De beschikking van 21 december 2000 is rechtstreeks toepasselijk in de Italiaanse rechtsorde. Dit betekent dat particulieren zich ten opzichte van de nationale overheidsdiensten en voor de rechter rechtstreeks op de beschikking kunnen beroepen. Niettemin juicht de Commissie de circulaire toe, die voor particulieren weliswaar geen recht in het leven roept maar wel de praktische toepassing ervan vergemakkelijkt, met name omdat het bevoegde ministerie zich er door middel van de circulaire toe verbindt artikel 4, lid 4, van wetsbesluit nr. 261 van 22 juli 1999 uit te leggen op een wijze die verenigbaar is met de beschikking van de Commissie.

De Commissie wijst erop dat krachtens de circulaire alle particuliere exploitanten slechts een algemene vergunning behoeven te verkrijgen om in Italië vrij de nieuwe hybride elektronische-postdienst te kunnen aanbieden. Daarenboven behoeven de houders van een algemene vergunning, in tegenstelling tot de houders van een specifieke vergunning, niet bij te dragen aan een compensatiefonds ten gunste van de universele dienstverlener.

Aangezien Italië voornemens is zijn postwetgeving in de nabije toekomst aan te passen, wanneer de nieuwe postrichtlijn (ter vervanging van Richtlijn 67/97/EG) eenmaal is goedgekeurd en in nationaal recht moet worden omgezet, kan de Commissie ermee akkoord gaan dat in de tussentijd de circulaire aan particuliere aanbieders van de nieuwe, in de beschikking beschreven dienst de vereiste rechtszekerheid biedt.

Achtergrondinformatie:

Op 21 december 2000 heeft de Europese Commissie een beschikking vastgesteld in verband met de verstrekking in Italië van nieuwe postdiensten met een meerwaarde, met name gegarandeerde aflevering op een zekere datum of zeker uur van elektronisch voortgebrachte postzendingen. De beschikking werd gegeven naar aanleiding van een klacht die tegen Italië was ingediend op grond van het feit dat de bestelfase van hybride post (waarbij postzendingen elektronisch worden voortgebracht) gereserveerd was voor de gevestigde exploitant. De Commissie staat op het standpunt dat het Italiaanse wetsbesluit nr. 261 van 22 juli 2000, dat die regeling invoert, welke het particuliere exploitanten onmogelijk maakt het gehele pakket hybride postdiensten aan te bieden, onverenigbaar is met artikel 86, lid 1, van het Verdrag, gelezen in samenhang met artikel 82. Behalve Italië heeft geen enkele lidstaat de bestelfase van hybride postdiensten met zekere datum of zeker uur gereserveerd voor de gevestigde exploitant.

De bestelfase van hybride postdiensten behelst een aantal meerwaarde-elementen zoals de gegarandeerde aflevering op een zekere datum of zeker uur van elektronisch voortgebrachte postzendingen. De gevestigde exploitant in Italië biedt die dienst momenteel niet aan.

Aflevering op een zekere datum of zeker uur vormt een afzonderlijke markt, die sterk verschilt van de traditionele besteldienst (universele dienstverlening). Er is dan ook geen reden om deze dienst te reserveren voor een universele dienstverlener die deze dienst niet aanbiedt. Daarenboven omvat het assortiment diensten dat door de gevestigde exploitant wordt aangeboden momenteel überhaupt geen gegarandeerde aflevering op een zekere datum of zeker uur, zodat deze geen verlies zou lijden indien deze dienst werd toegewezen aan een andere exploitant.

Particuliere exploitanten hebben de vereiste infrastructuur gecreëerd voor dit soort diensten. De beschikking, die aan particuliere exploitanten de vereiste rechtszekerheid beoogde te bieden, verplichtte de Italiaanse regering ertoe duidelijk te maken dat aflevering op een zekere datum of zeker uur niet een van de diensten is die kan worden gereserveerd.