datum : 20-07-2001 referentie : pagina : 1 van 8
Aan : P. Jansen
Van : J.S. Sinnema
Kopie aan : L. Hautvast, D. Rüger
Betreft : reactie Consultatiedocument Richtlijnen Gaswet DTe juni 2001
ommentaar Electrabel Nederland
Per E-mail reactie naar: Dte_consultatie_richtlijnengaswet@minez.nl
1. Inleiding
1.2: Uit artikel 13 van de Gaswet is het doel van de Richtlijnen af te leiden:
* bevorderen van handelsverkeer;
* bevorderen van doelmatig handelen van gastransportbedrijven;
* bevorderen van doelmatig handelen van netgebruikers;
* voorkomen van misbruik van een machtspositie.
Commentaar: geen, volledig akkoord met interpretatie en stellingname van DTe.
2. Wettelijk kader Liberalisering gasmarkt
Punt 23 blz. 9 Hybride structuur is ons inziens onwenselijk, omdat is gebleken dat Gasunie
zich tijdens onderhandelingen kan verschuilen achter "non discriminatie" om haar zin te
krijgen tijdens onderhandelingen vanwege "NTPA" ( zie ook blz 22 punt 73).
Onze voorkeur gaat uit naar "RTPA".
Vraag 1 blz. 12: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 2 blz. 13: ja, in beginsel dient de situatie in Nederland te passen in het grotere Europese verband, met name voor wat betreft de Duitse en Belgische situatie. De afwijkende, specifiek Nederlandse voordelen van de aanwezigheid van grote hoeveelheden gas, de beschikbaarheid van een dicht vertakt gastransport en de aanwezigheid van grote fysieke opslagen dienen ten goede te komen aan alle gasverbruikers in Nederland.
Commentaar: geen, akkoord met stellingname van DTe.
3. De Nederlandse gasmarkt
Commentaar: geen, akkoord met stellingname van DTe.
4. Bevorderen van gashandel
Electrabel Nederland n.v.
referentie:
pagina : 2 van 8
Commentaar: Punt 82 blz. 24 allocatie van transport- en opslagcapaciteit: zeer belangrijk, nu niet mogelijk door weigering Gasunie / NAM aan te bieden.
Vraag 3 blz. 23: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 4 blz. 23: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 5 blz. 23: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Opmerking: uiteraard dient Gasunie Trading/Sales onder hetzelfde dienstenregime te vallen
als andere spelers, d.w.z. dat deze trader zich aan dezelfde balanceringseisen dient te houden
als alle andere spelers. Tevens dient de kruissubsidiëring van Gasunie Trading/Sales door
Gasunie Transport z.s.m. beëindigd te worden: gedurende de looptijd van een Gasunie
contract is het, na contractering van de Gasunie contractcapaciteit, voor een eindafnemer
aantrekkelijker meer Gasunie gas af te nemen in vergelijking tot het derdengasalternatief. Het
Gasunie voordeel op deze extra afname bedraagt 2,75 NLGct/m3. Dit wordt veroorzaakt
doordat bij hoger gasverbruik de zogenaamde additionele capaciteit kleiner wordt bij dezelfde
contract capaciteit (omdat de kosteloze basislast capaciteit, gedefinieerd als volume per jaar /
8000, stijgt bij hoger gasverbruik)
Vraag 6 blz. 24: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 7 blz. 25: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 8 blz. 25: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 9 blz. 25: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Opmerking: tevens is gebleken dat, in geval van een afstandsafhankelijk tarief, een
transportmogelijkheid van en naar Noordbroek essentieel is, omdat hiernaar veel vraag in de
markt bestaat. De reden hiervoor is dat deze mogelijkheid kostenbesparend kan werken indien
een marktpartij reeds een Gasunie klant is en dus reeds additionele capaciteit uit Noordbroek
betrekt.
Vraag 10 blz. 25: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Opmerking: blz. 25 punt 85: een use-it-or-lose-it clausule is ons inziens onmogelijk bij
gegarandeerde basisdiensten i.v.m. peak shaving of back up toepassingen, etc: deze dienen
ook bij tijdelijk of permanent niet gebruiken beschikbaar te zijn voor een betrouwbare
bedrijfsvoering bij eindverbruikers, zoals elektriciteitsproducenten. Beschikbaarstelling van
niet gebruikte gegarandeerde basisdiensten als afschakelbare diensten aan derden zou ons
inziens wel tot de mogelijkheden kunnen behoren.
Electrabel Nederland n.v.
referentie:
pagina : 3 van 8
Opmerking: blz. 25 punt 86b: Electrabel NL is voorstander van een postzegeltarief voor het
Nederlandse hogedrukgasnet (analoog aan het TenneTkoppelnet model, voornamelijk
vanwege: transparantie, eenvoud, liquiditeit, vrije toegangsmogelijkheden, convergentie van
gas- en elektriciteitsmarkten).
vraag 11 blz. 25: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 12 blz. 26: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 13 blz. 26: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 14 blz. 26: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 15 blz. 26: Gegeven de huidige, hoge prijzen voor gegarandeerde diensten is er zeker noodzaak tegen aantrekkelijker prijzen afschakelbare diensten te kunnen contracteren teneinde de contributie marge van de elektriciteitsproducenten beter te kunnen sturen.
Vraag 16 blz. 26: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 17 blz. 27. Inderdaad grote behoefte aan back haul als basisdienst; prijsbasis o.b.v.
antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.; er bestaat grote noodzaak deze dienst vanaf 1 januari
a.s. op de markt te hebben, wij zullen er naar verwachting meteen gebruik van maken mits de
condities attractief zijn voor de gebruiker.
Vraag 18 blz. 27: Tevens dienen transportdiensten op dagbasis (indien dagbalancering wordt
toegepast) en op uurbasis (indien uurbalancering wordt toegepast) te worden aangeboden per
1 januari 2002.
Vraag 19 blz. 28: Er is bj Electrabel Nederland vraag naar:
* fysieke opslagmogelijkheden, gegarandeerd en afschakelbaar;
* virtuele opslagmogelijkheden, niet alleen op exit points, maar ook op Noordbroek;
* korte termijn (d.w.z. vanaf 1 week) fysieke en virtuele opslagmogelijkheden.
Vraag 20 blz. 28: aan zowel injectie als productie in afschakelbare vorm bestaat bij ons
behoefte, mits attractief geprijsd voor de gebruiker.
Vraag 21 blz. 28: ja, de looptijden van contracten voor basisdiensten dienen in beginsel een minimum te hebben dat gelijk is aan de periode waarin gebalanceerd moet worden, dus minimaal een uur bij uurbalancering en minimaal een dag bij dagbalancering.
Vraag 22 blz. 28: ja.
Electrabel Nederland n.v.
referentie:
pagina : 4 van 8
Opmerking blz. 29 punt 104: 20 % voor reservering korte termijn ( looptijd maximaal 1 jaar)
is ons inziens nogal weinig: er worden volgens ons veel contracten afgesloten met een looptijd
van maximaal 1 jaar.
Opmerking blz. 29 punt 105: dagcontracten per 2003 beschikbaar door Gasunie: dit lijkt ons
veel te laat in verband met de convergentie tussen de elektriciteitsmarkt, waarop reeds day
ahead en intraday wordt gehandeld, en de Nederlandse gasmarkt, waar dit helaas nog steeds
niet mogelijk is.
Vraag 23 blz. 29: "day ahead", "month ahead" en "year ahead" veiling via internet door een
onafhankelijke system operator lijkt ons een van de beste methoden.
Vraag 24 blz. 29: korte termijn contracten zijn voor Electrabel Nederland contracten op uur-,
dag-, week-, maand en kwartaalbasis.
Vraag 25 blz. 29: basis transportdiensten: bij uurbalancering minimaal op uurbasis, bij
dagbalancering minimaal op dagbasis.
Basis opslagdiensten: minimaal op weekbasis, bij voorkeur ook op dagbasis bij dagbalancering
en op uurbasis bij uurbalancering.
Vraag 26 blz. 30: Ja, voor wat betreft de minimum duur: 1 uur (bij uurbalancering) of 1 dag
(bij dagbalancering).
5. tariefstructuren basisdiensten transport en opslag
Commentaar blz. 31 punt 109: Electrabel Nederland is eens met kostenveroorzakingsbeginsel
i.p.v. marktwaardebeginsel Gasunie (nieuwbouwalternatief).
Vraag 27 blz. 31: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 28 blz. 31: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Opmerking blz. 32 punt 114: Indien er in 2002 (nog) geen sprake is van een postzegeltarief
op het hogedrukgasnet dient naar onze mening ook derdengastransport van en naar
Noordbroek als tussenstation mogelijk te zijn (Noordbroek is voor bijna alle afnemers een
entrypoint waarvandaan op indirecte wijze transport capaciteit via Gasunie Trading/Sales
geboekt wordt door een eindverbruiker: het zou ook mogelijk moeten zijn derden gas te
leveren en af te nemen op Noordbroek.
Vraag 29 blz. 35: Onze voorkeur gaat uit naar een postzegeltariefsysteem voor geheel
Nederland op basis van een kostenveroorzakingsbeginsel, omdat dit systeem de vrije handel
Electrabel Nederland n.v.
referentie:
pagina : 5 van 8
het meest bevordert, niemand benadeelt noch bevoordeelt, en tevens de situatie op de
Nederlandse elektriciteitsmarkt (TenneT Koppelnet) het best weerspiegelt (convergentie
tussen de elektriciteits- en gasmarkt).
Andere tariefstructuren te onderzoeken: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Bepaling entry- en exit punten: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 30 blz. 35: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 31 blz. 38: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 32 blz. 38: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 33 blz. 38: Onze voorkeur gaat uit naar de volgende tariefdragers: Injectie (m3/dag), bij dagbalancering (onze voorkeur), anders kleinere tijdseenheid; Productie (m3/dag), bij dagbalancering (onze voorkeur), anders kleinere tijdseenheid; Ruimte (m3), voor een bepaalde periode, kortste contractperiode maximaal 1 week.
6. Kostenoriëntatie en efficiency transport
Vraag 34 blz. 40: Gasunie heeft op de Nederlandse hoge druk gastransport en transit markt
inderdaad de facto een monopoliepositie, wij zijn het volledig eens met de analyse van DTe
hieromtrent.
Opmerking: het is ons inziens zeer ongewenst dat de commerciële handelsactiviteiten van
Gasunie eigendom zijn van dezelfde rechtspersonen als die van de system operator Gasunie:
kruissubsidiëring van de eerstgenoemde door de laatstgenoemde is hierbij vrijwel
onvermijdelijk. Wij pleiten hierbij voor een model analoog aan de situatie op het Nederlandse
elektriciteitskoppelnet, waarbij TenneT als system operator volledig staatsbedrijf wordt. Dit is
naar onze mening een belangrijke factor bij het bevorderen van het handelsverkeer en het
voorkomen van misbruik van een machtspositie. Tevens zal de convergentie tussen de
elektriciteitsmarkt en de gasmarkt hierdoor bevorderd worden.
Vraag 35 blz. 40: Volledig eens met de analyse.
Vraag 36 blz. 40: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 37 blz. 41: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 38 blz. 42: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 39 blz. 43: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Electrabel Nederland n.v.
referentie:
pagina : 6 van 8
Vraag 40 blz. 43: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 41 blz. 44: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 42 blz. 44: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Commentaar: -
7. Noodzakelijkerwijs met het transport verbonden diensten
Vraag 43 blz. 47: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 44 blz. 47: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 45 blz. 47: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 46 blz. 47: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 47 blz. 48: nee, niet noodzakelijkerwijs, want het zou ons inziens mogelijk moeten zijn dat een hoogcalorische levering door een shipper zonder operationele problemen of kosten gesaldeerd wordt met een afname van Groningen kwaliteit (gegeven de toleranties in de Wobbe indices voor beide kwaliteitssystemen in de hogedruknetten van de system operator). In beginsel werkt het in rekening brengen van kwaliteitsconversiekosten aan hoogcalorische gas shippers naar Groningen kwaliteit afnemers positief discriminerend voor Gasunie Trading/Sales, die deze kosten niet hoeft te betalen. Een versleuteling van de totale kwaliteitsconversie kosten onder alle laag calorische gasafnemers lijkt ons een eerlijker basis.
Vraag 48 blz. 48: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 49 blz. 48: Ja, het beginsel van efficiënte kostenoriëntatie dient ons inziens te worden toegepast. Zie tevens het antwoord op vraag 47 over alternatieve allocatie van de kosten.
Vraag 50 blz. 48: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 51 blz. 48: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 52 blz. 48: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Commentaar: -
Electrabel Nederland n.v.
referentie:
pagina : 7 van 8
8. Balancering van het transportsysteem
Vraag 53 blz. 50: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 54 blz. 52: Het is ons inziens onacceptabel dat een system operator tevens marktpartij is in de handelsmarkt; dit dient zo spoedig mogelijk beëindigd te worden. In verband met convergentie prefereren wij het TenneT-model met de daarbij behorende geplande eigendomsverhoudingen. Vanzelfsprekend dient een system operator wel gas te kunnen in- en verkopen ter balancering van de gastransportnetten. Tussenvorm tussen uur- versus dagbalancering voor handelaren: niet gewenst, echter indien onvermijdelijk, dan dient de balansperiode naar onze mening voor de helft een nacht en voor de helft een dag te bevatten, dus bijvoorbeeld 02.00 14.00 en 14.00 02.00 uur.
Commentaar: blz. 52 punten 204 en 205: volledig mee eens; heel wezenlijk voor convergentie
elektriciteit- en gasmarkt.
Commentaar: blz. 53 punt 206 algemene opmerking: Shipper Gasunie dient eveneens te
balanceren, zoals andere shippers. Dit is vanzelfsprekend pas effectief indien de
eigendomsverhoudingen bij Gasunie Sales/Trading niet dezelfde zijn als bij de system
operator Gasunie.
Vraag 55 blz. 53: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 56 blz. 54: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 57 blz. 54: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
9. Gasopslag
Vraag 58 blz. 60: Gasgestookte elektriciteitscentrales hebben bij de huidige hoge gas
commodity en diensten prijzen relatief lage bedrijfstijden, dus een grote swing, bij Electrabel
Nederland bedraagt deze in 2001 ca. 300 %.
De behoefte aan fysieke opslag als goedkoper alternatief t.o.v. Gasunie contract capaciteit en
uurflexibiliteit is bij Electrabel Nederland in grote mate aanwezig, orde van grootte ca.
1.000.000 m3 volume en 100.000 m3/u injectiecapaciteit. Vanwege de geografische positie
komt met name de opslag Grijpskerk voor Electrabel Nederland in aanmerking. T.b.v. de
contractering van 2001 hebben wij Gasunie om een aanbieding gevraagd, hetgeen door
Gasunie geweigerd is vanwege het volgens Gasunie niet beschikbaar zijn van Grijpskerk en
Electrabel Nederland n.v.
referentie:
pagina : 8 van 8
Norg. T.b.v. de contractering van 2002 willen wij NAM benaderen voor een aanbieding.
Gasunie heeft reeds op 5 juli j.l. aangegeven geen aanbieding te zullen doen voor fysieke
opslag in Grijpskerk of Norg.
Electrabel Nederland is geïnteresseerd in zowel gegarandeerde als afschakelbare opslag.
Vraag 59 blz. 63: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 60 blz. 64: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 61 blz. 65: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 62 blz. 66: zie antwoord van VOEG/VEMW/VNCI c.s.
Vraag 63 blz. 66: Marktgeoriënteerde voorschriften: een significant deel van de fysieke opslagcapaciteit in Nederland zou beschikbaar gesteld dienen te worden door beheerders aan marktpartijen, zowel voor korte (week- en maandbasis) als lange (jaarbasis) termijn, in de vorm van gegarandeerde en afschakelbare capaciteiten.
Vraag 64 blz. 66: Een veilingsysteem volgens het model TenneT grenscapaciteiten Duitsland /
België Nederland, waarbij op dag-, maand en jaarbasis capaciteiten beschikbaar worden
gesteld en geprijsd worden.
Vraag 65 blz .66: het veilingsysteem van TenneT, zie de Internet site www.tso-auction.org,
kan een voorbeeld zijn.
Vraag 66 blz. 67:
DTe indicatieve prioriteiten voor Richtlijnen Transport 2002:
Artikel 13 van de Gaswet dient te resulteren in Richtlijnen met de doelstellingen zoals
beschreven in punt 28 op blz. 10 van het Consultatie en Informatiedocument 2001 van DTe.
De ontvlechting van Gasunie Sales/Trading en Gasunie system operator resulterend in het
volledig verbreken van commerciële belangenverstrengeling heeft ons inziens hierbij de
hoogste prioriteit.
Daarnaast zijn de volgende elementen voor 2002 van wezenlijk belang:
* Invoering van een kostengeoriënteerd balanceringssysteem voor zowel tarieven als
boetes;
* Beschikbaarheid van transportdienst met gelijke looptijd als termijn balanceringsregime;
* Invoering van een postzegeltarief op het hogedrukgastransportnet in Nederland.
DTe indicatieve prioriteiten voor Richtlijnen Opslag 2002:
* Belangrijk dat toegang tot redelijk geprijsde fysieke opslag beschikbaar is vanaf 1 januari
2002.
Electrabel Nederland n.v.