Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid
Persbericht
Uitbesteding in de grond-, water- en wegenbouw
KNELPUNTEN UITBESTEDING VOORAL IN EIGEN ORGANISATIE VAN GWW-OPDRACHTGEVERS In toenemende mate worden door opdrachtgevers voor gww-werken, zoals gemeenten en provincies, activiteiten rond aanleg en onderhoud uitbesteed aan de markt. In de komende jaren zet deze trend zich voort. Maar opdrachtgevers voorzien hierbij nog tal van knelpunten. Deze liggen vooral in de eigen organisatie en veel minder bij de marktpartijen. Opdrachtgevers betwijfelen of op korte termijn grote kostenvoordelen van toenemende uitbesteding kunnen worden verwacht. Vooral door verschuiving van risicos naar de markt en doordat zij bij verdere uitbesteding nauw betrokken willen blijven, verwachten opdrachtgevers dat de projectkosten hoger kunnen uitvallen. Dit blijkt uit het rapport Uitbesteding in de grond-, water- en wegenbouw dat recent door het Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid (EIB) is uitgebracht. In dit rapport wordt ingegaan op uitbesteding door rijk, lagere overheden, nutsbedrijven en ver-voerbedrijven. In de afgelopen jaren zijn gww-opdrachtgevers steeds meer gaan uitbesteden. In de komende vijf jaar kan een verder toenemende uitbesteding worden verwacht. Bij alle activiteiten op het gebied van de infrastructuur, zoals voorbereiding, toezicht, uitvoering nieuwe werken en onderhoud, verwacht een groot aandeel van de opdrachtgevers een toenemend beroep op de markt te zullen doen. Maar vooral activiteiten in de voorbereidende sfeer die nu deels worden uitbesteed, komen voor verdere uitbesteding in aanmerking. Bij activiteiten die door opdrachtgevers nu nog vooral zelf worden gedaan, valt minder toename van de uitbesteding te verwachten. In het kader van innovatief aanbesteden en nieuwe samenwerkingsvormen met de gww-sector vergt toenemende uitbesteding een visie van de opdrachtgever op de mogelijkheden om activiteiten naar de markt te verschuiven. Het doel van uitbesteden is vooral het verkrijgen van een gunstiger prijs/kwaliteitsverhouding. De helft van de opdrachtgevers verwacht bij toenemende uitbesteding echter hogere kosten. De verschuiving van risicos naar de marktpartijen komt tot uitdrukking in de kosten van uitbesteding. Bovendien willen veel opdrachtgevers in de beginperiode nog nauw betrokken zijn bij de uitbestede activiteiten, het overleg hierover en het toezicht hierop. Slechts één op de vijf verwacht lagere kosten. Veel opdrachtgevers worstelen met de mogelijke gevolgen van toenemende uitbesteding voor de eigen organisatie. De wens tot betrokkenheid van opdrachtgevers vloeit dan ook voort uit de perceptie van de risicos en uit de verantwoordelijkheid van de (overheids)opdrachtgever richting gebruikers. Deze verantwoordelijkheid en de angst om de regie kwijt te raken zijn in de ogen van opdrachtgevers belangrijke knelpunten bij verdere uitbesteding. Bijna twee op de drie opdrachtgevers vinden daarnaast het vinden van de juiste contractvorm een belangrijk knelpunt voor verdere uitbesteding. Gemeenten noemen vaker dan andere opdrachtgevers de verantwoordelijkheden richting gebruikers en een mogelijk gebrek aan kennis in de eigen organisatie. Vooral bij opdrachtgevers met nagenoeg volledige uitbesteding komen knelpunten als een gebrek aan regie en een tekort aan capaciteit op de markt relatief vaker voor. Er zijn verschillen tussen grote en kleine opdrachtgevers. Grote opdrachtgevers verwachten minder knelpunten voor toenemende uitbesteding dan kleinere. Ook verwachten zij vaker door uitbesteding lagere kosten te kunnen realiseren. Dit hangt mogelijk samen met schaalvoordelen en een professioneel inkoopbeleid. Opdrachtgevers die in het recente verleden ontevreden waren over uitbestede activiteiten, zien voor verdere uitbesteding meer knelpunten dan tevreden opdrachtgevers. De kwaliteit van het werk en de hogere projectkosten zijn knelpunten die door ontevreden opdrachtgevers relatief vaker worden genoemd. Toch verwachten ook zij in de toekomst meer uitbesteding. Toenemende uitbesteding biedt kansen voor marktpartijen zoals gww-bedrijven. Veel opdrachtgevers signaleren bij gww-bedrijven dan ook een toenemend aantal initiatieven voor nieuwe projecten, voorstellen voor beheerplannen en integratie van soorten werk. Meer uitbesteding zal volgens circa 70 procent van de opdrachtgevers gepaard gaan met een grotere aandacht voor prekwalificatie en certificering. Omdat zij bij uitbesteding ook in grotere mate werken zullen samenvoegen, verwachten opdrachtgevers vaker met grotere gww-bedrijven te werken. Mogelijkheden voor kleinere bedrijven liggen volgens hen vooral in specialistische werkzaamheden en in het vormen van combinaties met andere bedrijven.
Zie publicatie: Uitbesteding in de grond-, water- en wegenbouw