OPTA

Toelichting op de verhoging door KPN van de eindgebruikerstarieven voor lokaal bellen per 15 augustus 2001.

Het doel:
OPTA is toezichthouder op de telecommunicatiemarkt in Nederland. In het bijzonder moet OPTA concurrentie op deze markt bevorderen. Concurrentie zal marktpartijen ertoe aanzetten om de consumenten en zakelijke gebruikers innovatieve en in prijs concurrerende pakketten van diensten aan te bieden. Daar waar geen concurrentie is, beschermt OPTA de belangen van de eindgebruiker. Op de lange termijn is het bevorderen van concurrentie in het belang van de eindgebruiker, zakelijk en particulier.

Het probleem:
Zowel nieuwkomers als reeds gevestigde aanbieders van telecomdiensten zijn voor het leveren van hun diensten grotendeels aangewezen op het netwerk van KPN. Voor gebruik daarvan dienen zij interconnectietarieven te betalen aan KPN. Wanneer het verschil tussen de eindgebruikerstarieven en de interconnectietarieven van KPN zo klein wordt, dat andere aanbieders niet meer in staat zijn om op normale wijze met KPN te concurreren, is er sprake van prijssqueeze. Prijssqueeze leidt tot uit de markt tredende aanbieders. Op de markt voor bellen binnen de regio was onvoldoende mogelijkheid om met de eindgebruikerstarieven van KPN te concurreren, omdat daar prijssqueeze was geconstateerd.

De oplossing ten behoeve van de geconstateerde prijssqueeze: In februari heeft OPTA, samen met de Nederlandse Mededingingsautoriteit, een toets ontwikkeld en gepubliceerd die gebruikt kan worden om te constateren of er sprake is van prijssqueeze. Bij toepassing van de toets bleek dit voor verkeer binnen de regio het geval. OPTA heeft 2 maatregelen genomen ten behoeve van de geconstateerde prijssqueeze:
(1) Allereerst zijn de interconnectietarieven lager geworden, (2) Daarnaast heeft OPTA KPN verzocht om de eindgebruikerstarieven zodanig aan te passen dat prijssqueeze opgeheven wordt. Vanaf 15 augustus 2001 zal het starttarief voor bellen binnen de regio verlaagd worden. Het verkeerstarief zal iets omhoog gaan. Een direct gevolg van het verlagen van dit starttarief is dat kort bellen binnen de regio goedkoper wordt. Lang bellen, zoals internet gesprekken, wordt duurder. Zo wordt een telefoongesprek van langer dan 15 minuten in het weekend of in de nacht duurder dan voorheen. Voor de gemiddelde beller en KPN is de aanpassing omzetneutraal: de gemiddelde beller en KPN worden er niet beter of slechter van. Deze aanpassing leidt ertoe dat de prijssqueeze verdwijnt. Hoewel de tariefwijziging niet voor iedereen voordelig is, is OPTA van mening dat de tariefwijziging tegemoet komt aan het oplossen van een ongewenste situatie, namelijk de situatie dat de kortbeller (en niet-internetter) de internettende consument subsidieert.

Internet:
Op dit moment sluizen diverse telecombedrijven hun inkomsten uit interconnectie (inkomsten voor het afwikkelen van internetgesprekken) gedeeltelijk door aan aanbieders van internetdiensten, de ISPs. Door de verminderde inkomsten bij het telecombedrijf, vanwege de verlaging van de interconnectietarieven, zullen de ISPs ook minder inkomsten hebben. Aanbieders van gratis internet zullen die dienst dan minder makkelijk kunnen financieren. Het gratis internet komt daardoor verder onder druk te staan. Voor aanbieders van internetdiensten wordt het dan voordeliger om over te stappen naar een speciaal internet-inbelnummer (06760) dat internetverkeer uitkoppelt in het net van KPN. Hiervoor heeft OPTA onlangs een voorstel goedgekeurd. Afwikkeling van internetverkeer via 06760-nummers biedt de ISPs meer mogelijkheden om nieuwe tariefstructuren te ontwikkelen en verschillende tarieven te hanteren. Dit stimuleert de concurrentie.

Carrier selectie:
Voor carrier (pre)-selectbedrijven betekenen de prijssqueezemaatregelen dat het voordeliger wordt om verkeer binnen de regio af te handelen. Echter, aangezien eindgebruikersdiensten worden getarifeerd op basis van regios (tweedeling: er is een tarief voor bellen binnen een regio en voor bellen buiten een regio) en interconnectiediensten worden getarifeerd op basis van netwerkbeslag (driedeling: het tarief wordt bepaald door het aantal centrales dat een gesprek onderweg tegenkomt), kan het zijn dat carrier(pre)-selectbedrijven problemen blijven ondervinden met het aanbieden van hun diensten.
OPTA wil de verschillen in de tariefsystemen, die leiden tot deze problemen, wegnemen. Aangezien dit tot ingrijpende maatregelen kan leiden, zullen de belanghebbende partijen (zoals KPN, marktpartijen, Consumentenbond) om hun zienswijze worden gevraagd. OPTA streeft uiterlijk op 1 juli 2002 een oplossing te implementeren.