http://www.minbuza.nl/content.asp?Key=417754
Op 28 juni 2001 te Nieuwegein.
In januari was ik op werkbezoek bij de NCDO. Toen hoorde ik dat het programma Kleine Plaatselijke Activiteiten (KPA) in juni tien jaar zou bestaan. Ter plekke heb ik tijd in mijn agenda vrijgemaakt om bij dit jubileum aanwezig te kunnen zijn. Want ik vind dit een fantastisch programma. Het stimuleert duizenden Nederlanders hun tijd, geld en energie in te zetten voor mensen in ontwikkelingslanden.
Het is allemaal begonnen in 1991. Toen de toenmalige NCO in 1994 de uitvoering van het KPA-programma overnam van het ministerie stond de teller op 116 gefinancierde projecten. De groei is daarna stormachtig geweest. Vorig jaar reikte ik in Zeewolde een cheque uit aan het tweeduizendste project. Nu staat de teller al op ruim 2300. Vandaag bent u, zo'n vierhonderd vertegenwoordigers van al die projecten, bij elkaar gekomen om stil te staan bij 10 jaar KPA! Zoveel projecten, zoveel Nederlanders. Ik wil u en via u alle andere vrijwilligers bedanken voor uw grandioze inzet. Ook wil ik de medewerkers van de NCDO bedanken voor hun inzet bij de uitvoering van het programma. Zij slagen erin om per jaar meer dan driehonderd aanvragen te behandelen.
Bovenal wil ik via u ook alle betrokkenen in Afrika, Azië, Oost-Europa en Latijns Amerika bedanken, die zich hebben ingezet om de levenssituatie in hun dorp, stad of regio te verbeteren. Want investeren in ontwikkeling werpt de meeste vruchten af als de bevolking er zelf bij betrokken is. Immers: Mensen ontwikkelen zichzelf. Armoede bestrijden kun je niet als overheid alleen. Daarbij is brede inzet en participatie vanuit de samenleving onmisbaar.
Particuliere organisaties in ontwikkelingslanden dragen niet alleen bij aan de opbouw van basisvoorzieningen voor onderwijs en gezondheidszorg. Namens hun achterban oefenen zij ook invloed uit op het beleid van hun regering. Zij zijn als geen ander in staat als waakhond op te treden dat de ontwikkeling van hun land niet alleen ten gunste van de elite komt. Beter dan honderd accountants in een kantoor zijn zij in staat om bijvoorbeeld corruptie aan de kaak te stellen. Daarom gaat ook een substantieel en groeiend deel van mijn budget naar steun aan zulke organisaties.
Het is hartverwarmend te beseffen dat er mensen zijn, zelfs in de meest
ontredderde landen, die zich blijven inzetten voor de verbetering van hun
leefomgeving. Vaak krijgen ze geen financiële steun van hun overheid. Bij
KPA gaat het niet om grote, gevestigde organisaties. Niet om
miljoenenbedragen. Maar een KPA-project kan wel net die steun in de rug
betekenen voor mensen om met meer resultaat aan een betere toekomst te
werken. Net die steun in de rug om een school te verbeteren, een
gezondheidspost te openen, een voedselproject uit te voeren of een klein
bedrijf te beginnen.
Een aantal van u heeft de tijd meegemaakt dat veel Nederlanders niet konden
lezen of schrijven. Er is in Nederland veel bereikt. Veel
ontwikkelingslanden hebben nog een lange weg te gaan. Analfabetisme is vaak
nog groot. Betaalbare medicijnen en gezondheidszorg ontbreken. Velen van u
zullen het met eigen ogen gezien hebben tijdens reizen naar
ontwikkelingslanden. Het contrast met het niveau van de voorzieningen in
Nederland is vaak schokkend. Vanuit een gevoel van solidariteit bent u zich
gaan inzetten voor degenen die u bent tegengekomen.
Ik vind het fantastisch dat er keer op keer mensen zijn die de kar willen
trekken. Ook in Nederland is het werk van de maatschappelijke organisaties
en burgers van groot belang. Doordat het eigen wegen en kanalen bewandelt
voegt het veel toe aan de samenwerking tussen de overheden. Particulieren in
Nederland laten zich niet in het keurslijf van een centrale beleidsvisie
passen. Ze kiezen meer voor een praktische recht-toe recht-aan benadering,
vanuit het hart. Het KPA-programma ondersteunt het werk van die
tienduizenden vrijwilligers. Enthousiaste mensen die zich verenigen in
stichtingen, lokale werkgroepen ontwikkelingssamenwerking, scholen of die
via kerken grote groepen vrijwilligers weten te stimuleren. Die langs de
huizen gaan om geld in te zamelen, acceptgiro's versturen of een sponsorloop
of rommelmarkt organiseren. En u weet het ongetwijfeld: bij elke ingezamelde
gulden, legt het ministerie een gulden bij.
Gelukkig is het programma niet alleen gericht op geld en op die
verdubbeling. Het succes van de formule vind ik juist de koppeling aan de
voorlichting over ontwikkelingslanden in Nederland. Voorlichting niet als
middel om geld in te zamelen. Maar voorlichting om ook achteraf
verantwoording af te leggen over wat er met het geld is gedaan. Ook als de
resultaten misschien wat tegenvallen, want ook dat komt voor. Bij de Kleine
Plaatselijke Activiteiten gelukkig niet zo vaak. Het programma is in 1998
geëvalueerd. Driekwart van de projecten die de onderzoekers hebben bezocht,
was geslaagd. De schoolgebouwen waren neergezet, de kinderen kregen les, de
sanitaire voorzieningen waren aangepast, de mensen kregen medische
behandeling en medicijnen werden op verantwoorde wijze versterkt. Mijn
complimenten daarvoor.
Het is gebruikelijk dat ontwikkelingsprogramma's regelmatig geëvalueerd
worden. Op dit moment overleggen mijn ambtenaren met de medewerkers hoe het
KPA-programma geëvalueerd kan worden. In het jaarverslag van de NCDO over
2000 lees ik dat van de 218 projectrapportages er 217 zijn goedgekeurd en
dat alle projecten binnen de overeengekomen termijn zijn uitgevoerd. U
begrijpt dat ik een evaluatie van dit programma, dat zo nauwgezet wordt
uitgevoerd, met vertrouwen tegemoet zie
Er is wel een probleem. U en vele Nederlanders met u hebben zoveel goede
ideeen en voorstellen. U weet zo goed de weg naar het KPA-programma te
vinden. Steeds opnieuw blijkt er te weinig geld te zijn om al die goede
plannen uit te kunnen voeren. In 1994 was het budget 2,5 miljoen gulden.
Vorig jaar bedroeg het zeven miljoen gulden. Vorig jaar heb ik bij het
jubileumfeest van het KPA het budget met 1 miljoen gulden verhoogd. En weer
kregen velen van u te horen dat het budget voor 2001 niet toereikend is. Ik
wil daarom bij de viering van het tienjarig bestaan van het KPA-programma
het budget voor 2001 met twee miljoen verhogen. Ook zal ik het KPA-budget
voor 2002 met twee miljoen verhogen. Of het genoeg is? Aan u allen de
uitdaging om het tegendeel te bewijzen. Ik hoop dat de NCDO volgend jaar
weer bij mij op de stoep staat omdat er te veel goede plannen zijn.
===